ÖZET `Alman ve Türk Yazınında Kadın Ölüm Motifinin Konulaştmlması - Kadın(sal) Estetiğin Temellendirilmesine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Çalışma` Güzel sanatlarda, müzikte ve edebiyatta ölüm motifi sıkça karşımıza çıkmaktadır. 18. yy batı edebiyatında ölüm konusu, kadının ölümü öncelikli olmak üzere, en yoğun dönemini yaşamıştır. E. Bronfen bu gerçeğin, yalnızca batı edebiyatında görüldüğünü ve ataerkil toplumun bir belirtisi olduğunu savlamıştır. E. A. Poe'da bu bağlamda, `....bir kadının ölümü kuşkusuz en edebi konudur....` görüşünü makalelştirmiştir. S. Weigel bu saptamaların bir adım ötesinde, edebiyatta kadirim öl(dürül)mesini, hem sanatasal üretimin, hem de toplumsal yaşamın devamı için, erkek egemen toplumların bir gereksinimi olduğunu vurgulamıştır. Yukarıda sözü edilen saptama ve görüşlerden hareketle bu çalışmanın amacı, seçilen iki Alman ve iki Türk düz yazı örneğinde kadın kahramanın ölümünü inceleyerek, söz konusu saptamalara ne denli uyup uymadığını ortaya koymaktır. Böylece iki farklı kültür ortamının ürünü olan iki ülke edebiyatımn, 20. yy. kadın ölüm motifi bağlamındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koymak amaçlanmıştır. Uygulamalı bölümün metin çözümleme ve irdeleme çalışmalarına geçip `kadın(sal) estetiğin` varlığım gerekçelendirmeden önce, çalışmanın kuramsal bölümlerinde, sanatın ve sanat kuramlarının tarihsel gelişimi, estetiğin bilim olarak ortaya çıkması ve son olarak estetik olgusunun bu gelişim süreci içerisinde yüklendiği anlamlar üzerinde yoğunlaşılmıştır. Ardından yazınsal esteğin farklı bouyutları tartışılarak, sanat ve cinsiyet özellikleri üzerinde durulmuştur. Son aşamada ise genel anlamda edebiyatta ölüm IV ZUSAMMENFASSUNG `Literarische Todesdarstellungen von Frauen in deutscher und türksicher Erzahlprosa - Eine vergleichende Studie zur Begriindung einer weiblichen Âsthetik` Der Tod ist ein Motiv, das in den schönen Künsten, in der Musik und in der Literatür hâufig auftaucht. Die Literatür des 18. Jh. ist ein Zeitalter, das insbesondere vom weiblichen Tod überflutet ist. Diese Tatsache beschreibt E. Bronfen als ein (abendlândisches) Symptom des Patriarchats; E. A. Poe stellt den Frauentod als den `dichterischsten Gegenstand überhaupt` dar. S. Weigel betont, dass die Abtötung des weiblichen sowohl fur die Hervorbringung der Künste als auch die Hervorbringung marmlicher Ordnungsstrukturen konstitutiv ist. Von diesen Feststellungen ausgehend bemüht sich die Dissertation zum einen darum, anhand zweier deutscher Prosatexte diesem Motiv nachzuspüren und herauszuarbeiten, ob und inwiefern sich die Texte den erlâuterten Beschreibungen hinsichtlich des Frauentodes zuordnen lassen. Zum anderen auch darum, anhand zweier ausgewahlter tiirkischer Prosatexte Bronfens These zu hinterfragen und Ahnlichkeiten sowie Unterschiede der literarisch dargestellten Frau des 20. Jh. in beiden Kultur- / Literaturkreisen aufzuarbeiten. Dem praktischen Teil der Dissertation, in dem die Texte mit dem Ziel eine `weibliche Âsthetik` im Hinblick auf die `Grundcharakteristika` und den `Tod der Protagonistinnen` zu begründen, analysiert werden, steht ein theoretischer Teil voran. In diesem wird die Kunst- u. Entwicklung, die Entstehung der `Âsthetik` zur Diskussion gestellt. Nach der Thematisierung verschiedener Aspekte der literarischen Âsthetik, widmet sich die Konzentration des theoretischen Teils auf das Verhâltnis zwischen Kunst / Geschlecht und 198