Search

Haaglanden en Regio Rotterdam zijn beide sterk verstedelijkte gebieden met een hoge economische activiteit in de Zuidvleugel van de Randstad. Door de sterke verstedelijking en de hoge economische activiteit is het gebied gevoeliger voor weersextremen. Die grote impact van weersextremen is in het huidige klimaat al te merken. Voor een goed functioneren, is het van belang dat dit gebied zo is ingericht dat de meeste extremen in het huidige en toekomstige klimaat goed kunnen worden opgevangen zonder grote ontwrichtingen. Goede klimaatinformatie voor de regio is hierbij van belang.

In het kader van het Nationaal Modellen- en Datacentrum (NMDC) is in 2011 het NMDC innovatieproject 'Integraal waterbeheer - van kritische zone tot kritische onzekerheden' gestart (www.nmdc.eu). Dit project heeft tot doel om de modellen voor bodem, water, vegetatie en klimaat(verandering) door samenwerking beter op elkaar aan te laten sluiten, daarbij beter geschikt te maken om effecten van klimaatverandering te berekenen en om de verschillende typen onzekerheden bij dit soort studies in beeld te brengen. Het project is uitgevoerd door Alterra, Deltares, KNMI, PBL en TNO. In twee cases (Baakse Beek en Walcheren) hebben zij hun state-of-the-art modellen voor meteo, gewasgroei, vegetatie-ontwikkeling, hydrologie en geologie ingezet en aan elkaar gekoppeld. Dit rapport behandelt integraal de resultaten van het innovatieproject. De resultaten van de case voor de Baakse Beek zijn specifiek opgenomen in een NMDC deelrapport (Van Ek et al., 2012). Voor de case Walcheren wordt verwezen naar een artikel in voorbereiding (Kroes, J. et al., 2013). De resultaten bieden nieuwe inzichten in de vocht- en zouthuishouding van de bodem, potenties voor grondwaterafhankelijke natuur en groei van landbouwgewassen in het huidige klimaat en projecties voor klimaatverandering rond 2050. In het project zijn verschillende methoden toegepast om inzicht te krijgen in verschillende onzekerheden, hetgeen voor dergelijke integrale (model)studies praktische aanknopingspunten biedt voor de analyse van onzekerheden en effectieve samenwerking tussen de instituten.

Het project Van schetsboek naar Klimaateffectatlas bouwt voort op de klimaatschetsboeken die in de periode 2007-2008 zijn ontwikkeld voor een achttal provincies. Bij de klimaateffectschetsboeken in de eerste fase is ook een eerste beeld geschetst van een Geoportaal (voorheen geodatabase) om alle relevante klimatologische gegevens via internet te ontsluiten. Doel van dit Geoportaal Klimaateffectatlas is het opzetten van een gemeenschappelijke kennisbasis met voor alle provincies dezelfde eenduidige informatie

Het project Van schetsboek naar Klimaateffectatlas bouwt voort op de klimaatschetsboeken die in de periode 2007-2008 zijn ontwikkeld voor een achttal provincies. Bij de klimaateffectschetsboeken in de eerste fase is ook een eerste beeld geschetst van een Geoportaal (voorheen geodatabase) om alle relevante klimatologische gegevens via internet te ontsluiten. Doel van dit Geoportaal Klimaateffectatlas is het opzetten van een gemeenschappelijke kennisbasis met voor alle provincies dezelfde eenduidige informatie

Bij de effecten van klimaatverandering wordt vaak onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire effecten. Onder primaire effecten worden verstaan veranderingen in zeespiegel, neerslag, temperatuur en wind. Secundaire effecten zoals verzilting, wateroverschot en -tekort, overstromingsrisico en hittestress ontstaan afhankelijk fysisch-geografische aspecten in een gebied, zoals hoogteligging, bodemtype en hydrologische eigenschappen. Voor het beschrijven en begrijpen van klimaatverandering is een onderscheid in de verschillende primaire en secundaire effecten belangrijk. Wanneer gekeken wordt naar de effecten op verschillende typen landbouw lopen deze effecten door elkaar en hebben een interactie. Voor enkele signaalgewassen zijn door Alterra en KNMI kwantitatief relevante grenswaarden in relatie tot de verschillende klimaatscenario’s beschreven. Is onderdeel van klimaateffectatlas

De komende decennia worden er tussen de 500.000 en 1.500.000 woningen gebouwd waarvan een groot deel in laag Nederland. Deze studie laat zien dat door deze woningen overstromingsbestendig te bouwen schadereductie mogelijk is. Het schaderisico wordt dan nog eens een factor 2 minder als naast een Business as Usual variant nieuwbouwwoningen worden opgehoogd tot +5 m NAP. De kosten van opgehoogde nieuwbouwhuizen zijn hoger en variëren tussen de 0,4 en 1.7 miljard euro/jaar, hetgeen overeenkomt met 0,1-0,5% van het BNP. Dijkversterking levert de hoogste reductie op in het schaderisico bij de gehanteerde scenario’s. Gevolgbeperkende maatregelen in de ruimtelijk ordening als additionele oplossingsrichting zijn echter goed mogelijk als er ook een economische perspectief is bijvoorbeeld door middel van multifunctioneel ruimtegebruik.

Een gezamenlijke aanpak van zes provincies (Groningen, Drenthe, Gelderland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Brabant) resulteert in een inventarisatie van mogelijke effecten van klimaatverandering bij diverse vormen van landgebruik. Voor stad, infrastructtur, landbouw en natuur is gekeken naar zeespiegelstijging, verzilting, watertekort, wateroverlast en temperatuurstijging. Ze worden klimaatschetsboeken genoemd en maken gebruik van de onderliggende geografische informatie. Om te beginnen met Zuid-Holland is zo'n overzicht gemaakt

Een gezamenlijke aanpak van zes provincies (Groningen, Drenthe, Gelderland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Brabant) resulteert in een inventarisatie van mogelijke effecten van klimaatverandering bij diverse vormen van landgebruik. Voor stad, infrastructtur, landbouw en natuur is gekeken naar zeespiegelstijging, verzilting, watertekort, wateroverlast en temperatuurstijging. Ze worden klimaatschetsboeken genoemd en maken gebruik van de onderliggende geografische informatie. Om te beginnen met Zuid-Holland is zo'n overzicht gemaakt