Search

Fallottetralojisi (TOF) tüm siyanotik kalp hastalıkları arasında en sık görülendefekttir. Patofizyolojisi iyi bilinmektedir. Tam düzeltmeameliyatlarının sonuçları yüzgüldürücü olmakla birlikte,bazı özel durumlarda palyatifşant girişimlerine gereksinim olmaktadır. Tam düzeltme ameliyatlarının yaygınuygulamasına rağmen uzun dönemde gelişen rezidüel darlık sorun olabilmektedir.Uygun tedavinin seçilmesi için doğru tanı şarttır. Kardiyak manyetik rezonansgörüntüleme doğuştan kalp defekti hakkında güvenilir ve kapsamlı bilgisağlayabilmektedir. Bu yazıda, çocukluk döneminde TOF nedeniyle tam düzeltmeameliyatı yapılmış bir kadın hastada 28 yıl sonra gebelik sırasında saptanan veyeniden ameliyatla tedavi edilen sağ ventrikül çıkım yolu darlığı sunuldu., Tetralogy of Fallot (TOF) is the most common syanoticheart defect, with well-known pathophysiology. Although total correctionoperations have excellent outcomes, palliative shunt procedures may benecessary in some situations. Despite the common use of total correctionprocedures, residual obstruction may develop in the long-term. Accuratediagnosis is essential for approppriate treatment. Cardiac magnetic resonanceimaging provides reliable and comprehensive information about the nature ofcongenital heart defects. In this case report, we presented a woman whounderwent reoperation for right ventricular outflow tract obstruction detectedduring pregnancy 28 years after total correction surgery of TOF.

The use of percutaneous devices is commonplace for the treatment of many congenital heart defects. However, there are some situations where procedure-related complications are encountered and surgical help is required to ameliorate this issue. Vascular injury due to transcatheter intervention is a significant and challenging complication and occasionally requires surgical approach. In this case report, we aimed to present successful surgical management of vascular injuries associated with percutaneous interventions in children.

58 Ö Z E T Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalında 1 Ocak 1972 ile 31 Aralık 1984 tarihleri arasında sekundum tip atrial septal defekt tanısı ile cerrahi tedavi uygulanan 58 olgu 2 evrede incelenmiş t ir. 1.ci evrede olgular klinik dosyalarından,2 ci evrede ise klinik ve laboratuar kontrol kayıtlarından incelenerek sonuçlar araştırılmıştır. Tüm bulgular literatürdeki bilgilerin ışığı altında değerlendirilmiştir. Olguların % 70,70 inde izole sekundum tip atrial septal defekt,% 29,30 unda ise sekundum tip atrial septal defekt ile birlikte yandaş anomaliler belirlenmiştir. Serimizdeki mortalite % 8,62 olarak belirlenirken, kaybedilen hastaların % 40 ında yandaş anomali saptanmıştır. Sekundum tip atrial septal defektlerde cerrahi tedavinin emin, düşük riskli, konjestif kalp yetmezliği ve pulmoner hipertansiyon gelişmesini önleyici bir işlem olma sı nedeniyle bu işlemin olanakların elverdiği ölçüde erken yapılmasının zorunluluğunun gereği vurgulanmıştır. 66

Bu çalışmaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'nda elektif ve acil olarak infektif endokardit cerrahisi uygulanan 63 hasta dahil edildi. Hastalar retrospektif olarak incelendi. Endokardit tanısı alan hastaların özellikleri, laboratuvar bulguları, kültür sonuçları, ekokardiyografik özellikleri, uygulanan cerrahi işlem, komplikasyonlar ve sonuçları incelendi. Ayrıca hastaların postoperatif dönemde inotrop tedavi ve intra aortik balon pompası gereksinimleri araştırıldı. Doğal kapak ve protez kapak endokarditleri karşılaştırıldı. Yaşayan ve mortalite izlenen hastalar karşılaştırıldı ve etkenler belirlenmeye çalışıldı.Bu veriler doğrultusunda infektif endokardit hastalığı için risk faktörleri, prognoz göstergesi olabilecek laboratuvar bulguları belirlendi. Bu hasta grubunda sedimantasyon, CRP ve lökosit değerlerinin yüksek oluşu artmış mortalite riski anlamı taşıdığı fark edildi.Ayrıca hastalara uygulanan operasyonların özellikleri incelendiğinde, uygulanan cerrahi işlem komplike hale geldikçe, operasyon süreleri arttıkça hastalarda mortalitenin arttığı belirlendi.Hastaların ekokardiyografik verileri incelendiğinde preoperatif kardiyak durumun, hastalığın cerrahi tedavisinde sonucu anlamlı olarak etkilediği saptandı. Gelişen komplikasyonlar ve hastaların konjestif kalp yetmezliği semptomları göstermesi de riski arttırmaktadır. Bu nedenle erken teşhis ve uygulanacak erken cerrahi tedavinin, hastalığın tedavi şansını arttıracağı görüşündeyiz. This is a retrospective comparison of 63 patients that were underwent surgical intervention for Infective endocarditis ( at Ankara University School of Medicine Department of Cardiovascular Surgery. The clinical presentation, culture results, other laboratory and pathology workup and echocardiographic presentation, as well as procedure types, complications, if present, and outcomes of the treatment along with post-operative necessity for inotropic treatment and or intraaortic balloon pump placement were analyzed. The differences in presentation of infective endocarditis in the context of native versus prothesis valve replacement are compared and the indicative factors for survival and mortality are reviewed.Under the light of these information, we identified the risc factors and laboratory findings that may be of prognostic value. Increased sedimentation rate, CRP and leukocytes are showed significant relation to mortality. When it comes to comparison of the procedures; prolongation and increased complexity are shown to be related to increased mortality, as well.Pre-operative echocardiographic findings are shown to have significant implications for surgical outcomes. Postoperative complications and cardiac heart failure symptomes are related to increased risk. Thus, we believe that early diagnosis and immediate surgical intervention are the key factors in treatment success. 74

ÖZET PEDİKÜLLÜ VE İSKELETIZE SOL INTERNAL MAMMARİYAN ARTER KULLANIMININ İNTRAOPERATÎF AKIM HIZI ÖLÇÜLEREK DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışmaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'nda elektif şartlarda koroner arter baypas cerrahisi uygulanan ve operasyonda LİMA kullanılan 60 hasta dahil edildi. Hastalar, prospektif randomize olarak iki gruba ayrıldı. Gruplar, preoperatif özellikler açısından benzerdi. LİMA, Grup 1'deki 30 hastada pediküllü hazırlanırken, Grup 2'deki hastalarda iskeletizasyon tekniği kullanıldı. Tüm hastalarda stemotomi sonrasında, greftin hazırlanması sonrasında, LİMA-LAD anastomozu sonrasında ADBF teknolojisi içeren doppler akımölçerle kan akım hızı ölçümleri yapıldı. Yine iki grupta hazırlama sonrasında greft uzunlukları ölçüldü. Ayrıca hastalar postoperatif dönemde inotropi ve İABP gereksinimi, iskemi ile sternal komplikasyon oluşumu açısından takip edildi. İki grupta edinilen bulguların istatistiksel analizleri yapıldı. Gruplar LİMA akım hızları açısından benzer bulundu (p=0,86; p=0,80; p=0,79). Grup 2'de greft hazırlama süreleri, pediküllü gruba oranla anlamlı olarak daha uzundu (p=0,001). Greft uzunluklarının ise iskeletize grupta anlamlı olarak daha fazla olduğu gözlendi (p=0,001). Postoperatif dönemde 7 hastada anterolateral ST segment değişikliği gözlendi (Grup 1'de 3, Grup 2'de 4 hasta). Yine Grup 1'de 5 hastada, Grup 2'de 6 hastada olmak üzere toplam 11 hastada inotropik ajan gereksinimi oluştu. Bu hastaların 4'ünde ise İABP konuldu (İki 55grupta ikişer hasta olmak üzere). Grup 1'deki 2 hastada sternal ayrılma rastlanırken Grup 2'de bu komplikasyonla karşılaşılmadı. Grup 1'deki bir hasta mediyastinit nedeni ile Grup 2'deki bir hasta ise kardiyak yetmezlik nedeniyle kaybedildi. Bu bulguların ışığında, iskeletizasyon tekniğinin yeterli cerrahi deneyim altında güvenilir bir yöntem olduğunu ve özellikle sternal komplikasyonlar açısından yüksek riskli hasta gruplarında daha sık olarak tercih edilmesinin uygun bir yaklaşım olacağı görüşündeyiz. Anahtar Sözcükler: internal mammariyan arter, Koroner arter baypas cerrahisi, Kan akımı hızı, Doppler akımölçer, Sternal ayrılma. 56 ABSTRACT EVALUATION OF PEDICLED AND SKELETONIZED LEFT INTERNAL MAMMARY ARTERY USING BY INTRAOPERATIVE FLOW MEASUREMENT In this study we included 60 patients who underwent coronary bypass surgery electively at Ankara University Medicine School, Cardiovascular Surgery Department and the ones that we use LIMA during the procedure. Patients are divided into two groups randomly. Both groups have similar characteristics preoperatively. While pedicled LIMA was prepared in group 1, skeletonization technique was used in group 2. After sternotomy, preparing the graft and LIMA- LAD anastomosis all patients, blood flow rates are measured by Doppler flowmeter which brings ADBF technology. Also in both groups after harvesting graft lengths were measured. And patients were evaluated postoperatively for inotropic agents and IABP necessity, ischemic and sternal complications. And results are statistically analyzed. Both groups were found similar according to LIMA flow rates (p=0,86; p=0,80; p=0,79). In group 2 preparing time for IMA graft was significantly longer than the pedicled group (p=0,001). On the other hand lengths of grafts were significantly longer in skeletonized group (p=0,001). Postoperatively in 7 patients there were anterolateral ST segment changes (3 patients in Group 1, 4 patients in Group 2). And also total number of 1 1 patients, 5 patients in Group 1 and 6 patients in Group 2 were need of inotropic agent treatment. 4 of these have necessity of IABP support (2 patients in each group). While sternal dehisence was seen in 2 patients in group 2, there was no sternal complication in Group 1. 57In first group 1 patient died due to mediastinal infection and in the second group one patient died because of heart failure. According to the findings we thought that skeletonization technique is reliable in experienced hands and especially at high risk patients for sternal complications it will be more suitable for preferring with this technique. Keywords: Internal mammary artery, Coronary artery bypass surgery, Blood flow rate, Doppler flowmetry, Sternal dehisence. 58 78

ÖZET Giriş ve Amaç: Pulmoner hilum, mediasten, akciğerler ve vasküler yapılarda iyi bir ekspojur sağlaması nedeniyle konvansiyonel postero-lateral torakotomi standart yaklaşımdır. Ancak bu yaklaşım, post-torakotomik akut ve kronik ağrı, postoperatif peryodda yüksek doz narkotik analjezik gereksinimi, ipsilateral omuz kuşağı hareketlerinde kısıtlanma, latissumus dorsi ve serratus anterior adalelerinde kas gücü kaybı, solunum fonksiyon testlerinde erken dönemdeki zararlı etkilerle morbid olduğundan; kas koruyucu torakotomi gibi, bu etkilerin görülmediği alternatif yaklaşımlara ilgi artmaktadır. Hastalar ve Yöntem: Temmuz 96 - Temmuz 98 tarihleri arasında Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs ve Kalp-Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'na başvuran ve torakotomik yaklaşımlı tedavi endikasyonu konan, prospektif randomize kontrollü 60 hastanın; 30'una standart postero lateral `SPLT` (I.Grup), diğer 30'una ise kas koruyucu torakotomi `KKT` ( n.Grup) uygulandı. Her iki grupta da hastaların 23'ü erkek (%76.7), 7'si kadın (%23.3) idi. LGrupta yaş ortalaması 45.02 (yaş sınırı: 16-71 yaş), HGrupta yaş ortalaması ise 37.0 (yaş sının: 9-65 yaş) idi 72Bu iki yaklaşım arasında; ipsilateral omuz kuşağında (postoperatif l.hafta-15.gün- l.ayda) kısıtlanma, latissumus dorsi ve serratus anterior adalelerinde (postoperatif 1. hafta- Lay) kas gücü kaybı, postoperatif 1. saatteki arteryel kan gazı değişimleri, postoperatif 1. 2. 4. 8.günlerde GBÇ ile ölçülen ağrının şiddeti, yine bu günlerde gereksinilen narkotik analjezik dozu, postoperatif 1. hafta ve l.ayda solunum fonksiyon testlerindeki değişimler, komplikasyonlar, ekspojur, torakotomi sonrası l.ayda elektromiyografi sonuçlan ve torakotomiyi açma - kapama süreleri tespit edilmeye çalışıldı. Bulgular: n.Grupta ipsilateral omuz kavşağı hareketlerindeki kısıtlanma daha az olup, eklem hareket açıldığı postoperatif 15. günde preoperatif değerlerine ulaşmaktadır. I.Grupta eklem hareket açıklıkları ise, preoperatif değerlerine postoperatif l.ayda ulaşmaktadır ve postoperatif kısıtlanma daha belirgin olmaktadır (p < 0.05). n.Grupta serratus anterior ve latissumus dorsi kaslarının gücünde, preoperatif ve postoperatif değerler arasında anlamlı farklılık yok iken, I.Grupta postoperatif ölçümlerde bu iki adalenin gücünde belirgin kayıp sözkonusu idi (p < 0.05). n.Grupta solunum fonksiyon testlerinin VC, FVC, FEVı parametreleri postoperatif erken dönemde (1. hafta ) daha iyi korunmuştur (p < 0.05). Postoperatif geç dönemde (Lay) ise; solunum fonksiyon testleri parametrelerinde anlamlı farklılık tespit edilmemiştir (p > 0.05). Postoperatif 1.saatteki arteryel kan gazlan arasında yine anlamlı farklılık yoktu (p > 0.05). Torakotomiyi açma süresi; I.Grupta ortalama lOdk daha kısa, kapama süresi ortalama 19' daha uzun, açma+kapama süresi ortalama 1 ldk daha uzun olmasına rağmen her iki yaklaşım arasında anlamlı fark tespit edilemedi (p > 0.05). I.Grupta postoperatif 1. 2. 4. 8. günlerde GBÇ ile ölçülen ağrının şiddeti, ILGruba kıyasla anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p < 0.05). Buna paralel olarak I.Grupta, yine bu günlerde narkotik analjezik gereksinimi de daha fâzla olarak bulunmuştur (p < 0.05). 73Postoperatif Lay poliklinik kontrollerinde yapılan elektromiyografi çalışmasında I.Grupta 6 hastada (% 20) orta derecede, 24 hastada (% 80) ileri derecede nörojenik hasar tespit edilirken; II.Grupta 18 hastada (% 60) nörojenik hasar tespit edilmezken, 8 hastada (% 26.6) hafif ve 4 hastada (% 13.3) orta derecede nörojenik hasar tespit edildi. Elektromiyografi bulguları açısından her iki grupta istatistiksel anlamlı fark tespit edildi (p < 0.05). Komplikasyonlar açısından her iki yaklaşım arasında anlamlı fark yoktu (p > 0.05). Seroma insidensi %16.6 idi. Standart teknikte olduğu gibi kas koruyucu yaklaşımda da rahatlıkla rezeksiyon yapılabilecek kadar ekspojur temin edildi. Kozmetik açıdan kas koruyucu yaklaşım favori insizyondu. Sonuç: Alternatif bir yaklaşım olan KKT, latissumus dorsi ve serratus anterior adalelerini koruyan, omuz kavşağı hareketlerinde daha az kısıtlanmaya yol açan, bu iki kasın gücünden insanları yoksun bırakmayan, postoperatif erken dönemde solunum fonksiyonlarını koruyan, post-torakotomik daha az ağrı ve daha az narkotik analjezik gereksinimi sağlayan, üstelik; bütün bunları cerrahı sıkıntıya sokmadan en az standart teknikteki kadar ekspojur sağlayarak yapan ve özellikle pediatrik çağda torakotomiye maruz kalan çocukların hayatlarının daha sonraki dönemlerini operasyona bağlı deformitesiz geçirmesini sağlayan alternatif bir teknik olarak dikkati çekmektedir. 74 SUMMARY THE COMPARISON OF THE CLINIC AND SURGICAL RESULTS OF MUSCLE- SPARING THORACOTOMY AND STANDART POSTERO LATERAL THORACOTOMY AS MULTIPARAMETERS Background and Object : Posterolateral thoracotomy is a standart appraches since it gives satisfactory exposure on pulmonary hilum, mediasten, lung and vascular structures. Although it is a approach, it has important side effects during the postoperative period like acute and chronic pain, increasing the necessity of using higher dosages of narcotic analjesics, limiting the activity of shoulder articulation, latissumus dorsi and serratus anterior muscles of loosing the strengthness, morbidity of the patient on earlier periods of postoperative in return of the harmfull effects on respiration function tests. Because of all these side effects on alternative approach which is known muscle-sparing thoracotomy is getting more popular. 75Patients and methods : This study was made at University of Erciyes, Faculty of Medicine, Department of Thoracic and Cardiovascular Surgery between July 1996 and July 1998. Randomly choised 60 patients are operated by using both technique. Half of them was operated by using standart approach (Group I) and other part was operated by muscle-sparing approach (Group II). Each group contains 23 male and 7 female patients. Group I has the avarage age of 45.02 and Group II 37. During the postoperative period the patients were controlled regularly in view of limitations on ipsilateral shoulder articulation (1st, 2nd weeks and 1st month), decreasing the strengt of the latissumus dorsi and serratus anterior muscles (1st week and 1st month), changes of the arterial blood gasses (1st hour), intensity of the pain measured by using visual analogous scale (VAS) method (lst,2nd,4* and 8th days), necessary dosage of the narcotic analjesics (1st, 2nd, 4th and 8th days), the differences in the respiratory function test (1st week and month) the differences in exposure and postoperative electromyography (1st month) and the opening- and closing- period of thoracotomy. The using the results the effectivenes of the Group I and Group U was tested. Results : While the patients whom were operated by standart posterolateral thoracotomy method (Group I) reached preoperative statements in 15 days, the other (Group IT) were more rapidly in a week in addition to the limitation of the activity on shoulder articulation was lower (p0.05). Although the period of opening of the 76thoracotomy less than 10 minutes and closing 19 minutes longer for Group I. There was no significant differences are obtained also (p>0.05). The intensity of the pain that was measured by VAS during the postoperative period of 1st, 2nd, 4th and 8th days and the need of narcotic analjesics more important in Group I (p0.05). Since it was possible to ensure more comfortable exposure in both technics. Muscle-sparing thoracotomy was the most favorable technique with reference to cosmetics. Conclusion : The alternative approach muscle- sparing thoracotomy is the most favorable technics in view of sparing the latissumus dorsi and serratus anterior muscules. Impairing the limitation on the activity of the shoulder articulation, conserving strength in both muscules, protecting the respiratory functions during the postoperative period, decreasing the pain and carrying less narcotic analjesics necessery one only one. In addition to all these advantages muscle-sparing thoracotomy gives the patients are more comfortable life and less deformation postoperative period. These are also more important for the adult patients particularly. 77 46

61 ÖZET Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'nda Aralık 1993- Nisan 1999 tarihleri arasında aorta koroner bypass ameliyatı sonrası gelişen düşük kalp debisi sendromunun risk faktörleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla bu tarihler arasında düşük kalp debisi sendromu gelişen 200 hasta, düşük debi gelişmeyen ve randomize olarak seçilen 200 hasta ile karşılaştırılmıştır. İstatiksel olarak tek değişkenli testler sonucunda anlamlılık değeri 0.25 'in altmda olan (p

45 ÖZET: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'nda Mart 1988 - Haziran 1998 tarihleri arasında 11 yıllık bir süre içinde 68 hastaya Extracorporeal Membrane Oxygenation (ECMO) uygulanmıştır. Hastaların 47'si erkek (%69.1), 21 'i kadın (%30.9) di. Kadın /Erkek oram, 1 / 2.2 dir. Serimizdeki en genç hasta 31, en yaşlı hasta 82 yaşında olup yaş ortalaması 59.1±5.2 dir. Preoperatif dönemde hastalarımızın sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonları ortalama %40. 1±4.7 olarak ölçülmüştür. Hastalarımızda ECMO uygulamasına neden olan klinik tablo kardiyojenik şoktur. Bu nedenle 44 hastamızda(%64.7) intraoperatif, 24 hastamızda(%35.3) ise postoperatif erken dönemde ECMO desteğine geçilmiştir. 31 hastamız (%45.5) ECMO desteğinden ayrılmıştır. En erken ECMO'dan ayrılma süresi 13.saat, en geç ayrılma süresi 6. gün olup hastalarımızın ortalama ECMO'da kalış zamanı 3.5±1.8 gündür. ECMO'dan ayrılamayarak kaybettiğimiz 37 hastanın 21 'inde (56.7) ölüm nedeni, irreversible kardiyak hasardır. Bu hastalar exitus kabul edilip, ECMO desteğine elektif olarak son verilmiştir. ECMO'dan ayrılamayan hastalarda ortalama ECMO'da kalış zamanı 1 1.4±2.3 gündür. ECMO süresince 52 hastamızda(%76.5) 69 major komplikasyonla karşılaştık. En sık gördüğümüz komplikasyon, kanama (%34.8) olmuştur. ECMO'dan ayrılabilen hastalarda ise en sık (%32.3) enfeksiyon komplikasyonu ile karşılaştık.46 ECMO'dan ayrılan 31 hastanın 9'u (%29.1) postoperatif erken dönemde exitus olmuştur. ECMO'dan ayrılan hastaların 22'si (%70.9) kliniğimizden taburcu edilmiştir. Global olarak değerlendirildiğinde, ECMO uyguladığımız hastaların %32.3'ü yaşamıştır. Taburcu ettiğimiz 22 hastanın ortalama takip süresi 83.5±7.9 ay/hasta dır. Hastalarımızın geç dönem takiplerinde 7 hastamız exitus olmuştur. ECMO'dan ayrılabilen hastaların erken mortalite hariç tutularak 10 yıllık yaşam oram %59.8 olarak hesaplanmıştır. Beklenen mortalitesi %90 ve üzerinde olan ciddi kardiypjenik şoktaki hastalarda ECMO uygulamasının kabul edilebilir yaşam oranlarına sahip olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Açık Kalp Cerrahisi, ECMO, Erişkin Hastalar 47 SUMMARY: OUR EXPERIENCE OF ECMO WITH ADULT PATIENTS IN OPEN HEART SURGERY In Department of Cardiovascular Surgery of the University of Ankara, School of Medicine; We perfomed ECMO in 68 patients in 11 years of meantime interval, between March 1988 and June 1998. 47 were men (%69.1), 21 were women (%30.9). Men/women ratio was 1/2.2. Mean age at the time of procedure was 59. 1±5.2 years (rang 3 1 to 82 years). During preoperative period, the mean left ventricular ejection fraction of our patients was %40. 1±4.7 In our patients ECMO indication was cardiogenic shock. In 44 patients (%64.7) ECMO were used intraoperatively and 24 patients (%35.3) in early postoperative period. In 31 patients ECMO support was finished. The weaning time from ECMO was ranging from 13 hours to 6 days. Mean time with ECMO support was 11.4±2.3 days. During ECMO, we saw 69 major complications in 52 patients. The most common complication was (%34.8) hemorragia. In patients who could left ECMO; infection was the most common complication (%32.3). After weaning from ECMO, in early postoperative period 9 of 31 patients died (%29.1). 22 patients who managed to weaning from ECMO discharged from hospital. %32.3 patients in whose operations, we used ECMO are alive.48 After discharge, 22 patients median follow up period was 83.5±7.9 months. 7 patients died in late postoperative period. After weaning from ECMO, except for early mortality in late postoperative period, 10 yeras survival rate was %59.8 Patients with cardiogenic shock, whose mortality were %90 and more, ECMO reduced mortality to an acceptable ratios. Key Words: Open Heart Surgery, ECMO, Adult Patients 58

ÖZET: Bu çalışmaya Links der Weser Bremen hastahanesinde Ocak 1988 - Aralık 1994 tarihleri arasında kardiyopulmoner bypass ile ameliyat edilen 37 kronik böbrek yetmezlikli olgu dahil edilmiştir. Çalışmaya katılan hastaların 12'si kadın 25'i ise erkektir. Hastaların en genci 39, en yaşlısı 79 yaşında idi, ortalama yaş ise 57,7 olarak hesaplanmıştır. Tüm hastalar aciliyet durumuna göre 3'e ayrıldılar. %38 hasta elektif, %43 hasta semielektif, % 19 hasta ise acil olarak ameliyata alındılar. Kronik glomerulonefrit, vaskûler nefropati ve kronik piyelonefrit en çok görülen kronik böbrek yetmezliği nedeni idi. Preoperatif diyaliz süresi 64,9 ay idi. %91,9 olgu NYHA sınıflaması IH. ve IV. gruba uyuyordu. % 67 olgunun sol ventrikül fonksiyonu azalmıştı. İncelenen hastaların %46' sı aorto koroner bypass geçirmiş, %41 valvüler cerrahi uygulanmış, %10'u ise kombine girişim geçirmiştir. 1980'den beri literatürde ameliyatların dağılımı %74 aorto koroner bypass, %21 valvüler cerrahi ve %5 kombine girişimlerdir. Bremen' de kapak ve kombine girişimlerin sayısının iki kat daha fazla olduğunu görüyoruz. Literatürde de kapak ve kombine girişimlerde daha yüksek mortalite olduğu bildirilmiştir. Bizim hasta grubumuzda 30 gün mortalitesi %13,5 idi. Aorto koroner bypass operasyonu geçiren 17 olguda mortalite saptanamadı. Kapak ameliyatı geçiren 15 hastada mortalide %27 idi. 75Yoğun balamda kalış süresi incelendiğinde preoperatif çok uzun süre diyaliz uygulanan hastaların 1/3 'ünün daha uzun bir süre burada kaldıkları görülmüştür. Uzun süre diyalize girenlerin mortalitesi genel gruptan daha yüksektir. Yüksek morbidite ve mortalitenin sebebi uzun süreli diyaliz yapılan hastalarda kardiyak hasarın yanında diğer organlarında iyi durumda olmamasında aranmalıdır. Gelecekte diyalize girecek hasta grubunun, endikasyonları daha da genişleyecek ve uzun süre diyalize giren hasta sayısı çok artacaktır. Bu hasta grubu, gelecekte kalp cerrahisinde sayı olarak önemli bir rol oynayacaktır. Bizim çalışmamız da diyaliz hastalarının perioperatif komplikasyonlarının ve mortalitesinin daha fazla olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Hastaların kardiyak şiyaketlerinin geç ortaya çıkması ve problemlerin geç tanınması, ameliyat endikasyonunun zamanında konulamamasına sebep olmaktadır. Erken tanı ve girişim bu hastalarda ameliyat riskini azaltacak ve postoperarif prognozu olumlu yönde etkileyecektir. 76 92