Search

Çalışmada, üniversite öğrencilerinin online yemek siparişine ilişkin tutum ve davranışlarını etkileyen faktörleri online yemek siparişine uyarlanan Teknoloji Kabul Modeli (TKM) yardımıyla ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaçla Eskişehir Osmangazi ve Anadolu Üniversiteleri’nde eğitim gören300 öğrenciye Mayıs 2014’te internet üzerinden bir anket uygulanmıştır.Verilerin analizinde, üniversite öğrencilerinin online yemek siparişi hakkındaki tutum ve davranışlarını etkileyen faktörler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve modelin uyumunu değerlendirmek amacıyla Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin online yemek siparişi ölçeğinin alt boyutları ile demografik özellikleri arasındaki ilişkiyi yapısını araştırmak amacıyla karar ağacı algoritmalarından CHAID analizi ile uygulanmıştır.YEM Analizi sonucunda algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığının davranışa yönelik tutumu pozitif yönde etkilediği, davranışa yönelik tutum ve kişisel normun ise öğrencilerin online yemek siparişi verme sayısını arttırıcı yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.CHAID analizi sonucunda ise genel olarak online yemek siparişine ilişkin boyutlar üzerinde, ayda verilen ortalama yemek siparişi sayısının, internet kullanmaya başlanılan zamanın, online yemek sitelerinden haberdar olma durumunun, eğitim görülen üniversite ve baba eğitim düzeyi gibi faktörlerin etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Çevrimiçi ortamda yemek hizmeti sunan işletmelerden yemek siparişi veren tüketicilerin e-güven, e-memnuniyet, e-sadakat düzeyleri arasındaki ilişkileri belirlemek bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle konuyla ilgili daha önceki çalışmalardan yararlanılarak kuramsal yapı oluşturulmuştur. Yargısal örnekleme yöntemiyle seçilen ve Hatay ilinde ikamet eden 455 kişiden Mayıs-Ekim 2021 tarihleri arasında anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde açımlayıcı faktör, frekans, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların e-güven ile e-memnuniyet arasında orta düzeyde ve pozitif yönlü bir ilişki; e-güven ile e-sadakat arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönlü bir ilişki; e-memnuniyet ile e-sadakat arasında ise orta düzeyde ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde, çevrim içi ortamda hizmet veren ve vermek isteyen işletmelerin, sürdürülebilir başarı ve kalıcı olabilmeleri için çeşitli önerilerde bulunulmuştur., The main purpose of this study is to determine the relationships between e-trust, e-satisfaction and e-loyalty levels of consumers who order food from businesses that provide online food service. In line with this purpose, first of all, a theoretical structure was created by making use of previous studies on the subject. Data were collected from 455 people residing in Hatay, selected by judgmental sampling method, between May-October 2021 by survey technique. In the analysis of the data, exploratory factor, frequency, correlation and regression analyses were used. As a result of the research, it’s been identified that there is a moderate and positive relationship between e-trust and e-satisfaction of the participants, a high and positive relationship between e-trust and e-loyalty, and a moderate and positive relationship between e-satisfaction and e-loyalty. As a result of the findings, various suggestions have been made for the sustainable success and permanence of the enterprises that provide and want to provide services in an online environment.

COVID-19 sürecinin getirmiş olduğu kısıtlamalarla birlikte evlerinde kalmak zorunda olan tüketiciler alışverişinin çoğunu online olarak yapmaya başlamışlardır. Bu alışverişlerinden biri olan online yemek siparişi ise her geçen gün tüketiciler tarafından daha fazla benimsenmektedir. Sektörde faaliyet gösteren işletmelerden değişen tüketici davranışlarını dikkate alanların rekabet avantajı elde edeceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı COVID-19 pandemisinde tüketicilerin online yemek siparişlerini teknoloji kabul modeli çerçevesinde incelemektir. Araştırmada gerekli olan verilerin toplanması online anket formu aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Kolayda örnekleme yöntemiyle 417 kişiye ulaşılmış ve süreç sonlandırılmıştır. Frekans ve faktör analizleri için SPSS 25, doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modellemesi için AMOS 21 programı kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, tüketicilerin online yemek siparişlerinde algılanan kullanım kolaylığının algılanan fayda ve tutum üzerinde pozitif etkili olduğu belirlenmiştir. Algılanan faydanın tutum üzerinde pozitif etkisinin olduğu belirlenirken davranışsal niyet üzerinde doğrudan pozitif bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bunula birlikte, online yemek siparişlerin yönelik tutumun davranışsal niyet üzerinde pozitif etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. With the restrictions imposed by the COVID-19 process, consumers who had to stay at home started to do most of their shopping online. Online food ordering, which is one of these purchases, is more and more adopted by consumers every day. It is thought that taking into account the changing consumer behaviors will provide a competitive advantage for businesses operating in the sector. The aim of this study is to examine the online food orders of consumers in the COVID-19 pandemic within the framework of the technology acceptance model. The data required for the research was collected through an online questionnaire. With the convenience sampling method, 417 people were reached and the process was terminated. SPSS 25 was used for frequency and factor analysis, and AMOS 21 program for confirmatory factor analysis and structural equation modeling. According to the results of the analysis, it was determined that the perceived ease of use in online food orders of consumers has a positive effect on perceived usefulness and attitude. While it was determined that the perceived usefulness had a positive effect on attitude, it was determined that it did not have a direct positive effect on behavioral intention. In addition to this, it was found out that the attitude towards online food orders had a positive effect on behavioral intention.

Customer complaints against businesses are considered as communication that provides the chance to identify and resolve the factors limiting competition in the current situation by allowing direct market data to be obtained. However, the concept of complaint inherently contains negative feedback, so the numerical increase that may occur in complaints also brings into account the errors that occur in the activities of the enterprises. For this reason, a correct complaint management process should be planned for businesses to provide a customer-oriented competitive advantage. This study aims to evaluate and analyze customer complaints about companies named "getir, yemeksepeti, tiklagelsin, and Trendyol Yemek" operating in the field of online food ordering in Turkey, by obtaining the data from the website named "sikayetvar". The MARCOS Method (Measurement Alternatives and Ranking according to the COmpromise Solution), which is among the multi-criteria decision-making techniques in recent years, has been used in the analysis process, in which thirteen criteria are used in total and the most recent 500 orders of each company are taken into consideration. As a result of the study, it was found that the ranking of the companies in terms of complaint management is "yemeksepeti, tiklagelsin, getir, and trendyol yemek"., İşletmelere yönelik gerçekleşen müşteri şikayetleri doğrudan pazar verisinin elde edilmesine imkân tanıyarak mevcut durumda rekabeti kısıtlayan faktörlerin tanımlanması ve çözüme kavuşturulması şansını sunan bir iletişim olarak değerlendirilmektedir. Ancak öz itibari ile şikâyet kavramı olumsuz bir geribildirimi barındırmakta dolayısı ile şikâyet sayısındaki sayısal artış işletmelerin faaliyetlerindeki ortaya çıkan hataları da göz önüne getirmektedir. Bu nedenle işletmelerin müşteri odaklı rekabetçi üstünlüğü sağlamalarında doğru bir şikâyet yönetimi sürecinin planlanması gerekmektedir. Bu çalışma Türkiye’de online yemek siparişi alanında faaliyet gösteren “getir, yemeksepeti, tıklagelsin ve trendyol yemek” isimli firmalara yönelik müşteri şikayetlerini “sikayetvar” isimli web adresinden elde ederek değerlendirme ve analiz etme amacı taşımaktadır. Toplamda on üç kriterin kullanıldığı ve her bir firmaya ait en güncel 500 siparişin göz önünde bulundurulduğu analiz sürecinde son yıllarda çok kriterli karar verme teknikleri arasında yer alan MARCOS Yöntemi (Measurement Alternatives and Ranking according to the COmpromise Solution) (Ölçüm Alternatifleri ve Uzlaşık Çözüme Göre Sıralama) kullanılmıştır. Çalışma sonucunda şikâyet yönetimi açısından firmaların sıralanmasında en iyi firma yemeksepeti, ikinci firma tıklagelsin, üçüncü firma getir ve son firma ise trendyol yemek olarak bulgulanmıştır.