SARS-CoV-2 (COVID-19) Sonrası Pulmoner Rehabilitasyon Prensipleri: Akut ve Subakut Sürecin Yönetimi İçin Rehber

Coronavirus Hastalığı 2019 (COVID-19) solunumsal, fiziksel, psikolojik ve yaygın sistemik işlev bozukluğuna yol açabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalığın ciddiyeti asemptomatik enfeksiyondan, hafif hastalık, pnömoni, ciddi pnömoni, akut solunum sıkıntısı sendromu, solunum yetmezliği ve ölüme kadar değişebilmektedir. COVID-19 solunum sistemi önemli şekilde etkilenmektedir. Hastalığın uzun dönem sonuçları ve muhtemel sekellerine ilişkin yeterli bilgi olmadığı gibi, rehabilitasyonu konusunda da henüz kanıt yoktur. Bu klinik uygulama rehberi erişkin COVID-19 hastaları için pulmoner rehabilitasyon önerileri içermektedir ve Dünya Sağlık Örgütü ile T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan COVID-19 tanı ve tedavi rehberleri, yakın zamanlı bilimsel yayınlar, uzman görüşü olarak yayınlanan COVID-19 için pulmoner rehabilitasyon önerileri ışığında ve pulmoner rehabilitasyonun temel prensipleri doğrultusunda hazırlanmıştır Bu öneriler geliştirilirken, COVID-19’un bulaşıcılığı, sınırlı sayıda personelin hasta ile teması ilkeleri ile pulmoner rehabilitasyonun sağlayacağı yararların düzeyi göz önünde bulundurulmuştur.
Coronavirus disease 2019 (COVID-19) is a contagious infection disease, which may cause respiratory, physical, psycological and generalised systemic dysfunction. The severity of disease ranges from an asymptomatic infection, mild illness, mild or severe pneumonia with respiratory failure, acute respiratory distress syndrome and/or death. COVID-19 affects the pulmonary system crucially. There is a lack of knowledge about the longterm outcomes of the disease and the possible sequeles and rehabilitation, as well. This clinical practice guideline includes pulmonary rehabilitation (PR) recommendations for adult COVID-19 patients and is developed in the light of the guides on the diagnosis and treatment of COVID-19 provided by World Health Organisation and Turkish Republic Ministery of Health, and recently published scientific literature, PR recommendations for COVID-19 regarding basic principles of PR. In this guideline, the contagiousness of COVID-19, recommendations on limited contact of patient with health care providers, and the evidence about possible benefits of PR were taken into consideration.