Održivo korišćenje prirodnih resursa u Podunavlju – primer Kostolačkog ugljenog basena

Apstrakt: Na području Kostolačkog ugljenog basena već više od pola veka obavlja se obimna eksploatacija lignitskog ležišta, a poslednjih 15 - 20 godina i eksploatacija nafte i gasa u neposrednoj blizini akvatorije Dunava. Obimna eksploatacija mineralnih sirovina ima značajne uticaje na privredni i socijalni razvoj područja, uslove korišćenja drugih resursa, prostorni razvoj i degradaciju životne sredine. U radu je analizirana raspoloživost prirodnih resursa na ovom prostoru i mogući konflikti koji nastaju kao posledica eksploatacije ugljenog ležišta i korišćenja drugih prirodnih resursa. U zaključnim razmatranjima ukazuje se na mogući pristup održivom korišćenju prirodnih resursa u velikim ugljenim basenima, a posebno u Kostolačkom basenu. Pritom se poseban značaj pridaje istraživanjima i planiranju u oblasti prostornog razvoja. Rad je zasnovan na studijskoj i dokumentacionoj građi prikupljenoj za potrebe Prostonog plana područja posebne namene Kostolačkog lignitskog basena.
Abstrakt: For more than half a century lignite coal is being exploited in Kolubara mining region, while in the last 15 - 20 years oil and natural gas have been also exploited near the Danube river. Extensive exploitation of mineral resources created significant impacts on economic and social regional development, on the conditions of utilising other natural resources, spatial development and environmental degradation. The paper analyses availability of natural resources in this region, as well as possible conflicts arising as the consequence of coal exploitation, as well as utilisation of other natural resources. The concluding remarks point out at possible approach to sustainable use of natural resources in big mining basins, and especially in Kostolac basin. The special attention is given to research and planning in the area of spatial development. The paper is based on study material and documentation collected for compilation of the Spatial Plan of Special Purpose Area of Kostolac Lignite Basin.