Variability of agronomic traits of maize hybrids influenced by the environmental factors

In this study 36 maize hybrids of different FAO maturity groups were observed in three successive years (2011, 2012 and 2013), on 8 locations. The main objective of this experiment was to observe the GxE interaction concerning yield, grain moisture, grain yield per ear and test weight. The experiment was set up according to the RCBD. Based on the obtained results average estimates, CV and overall ranking of hybrids were calculated. ANOVA was applied in order to estimate the effect of factors: genotype, environment and interaction. Thus the significance of all these factors was observed. Results of this research indicate the importance and necessity of performing multilocation and multiyear trials with the aim of observation and understanding the intensity of GxE interaction, as well as its influence on the grain yield and it components.
Istraživanje je obuhvatilo 36 hibrida različitih FAO grupa zrenja, u 2011, 2012 i 2013 godini, na 8 lokaliteta. U ogledu je ispitivana interakcija genotip x sredina u pogledu stabilnosti prinosa zrna, vlage zrna, težine zrna po klipu i zapreminske mase kukuruza. Ogled je bio postavljen potpuno slučajnom blok sistemu (RCBD). Na osnovu dobijenih podataka izračunate su prosečne vrednosti, pokazatelji varijabilnosti posmatranih osobina i ukupan rang hibrida, a analizom varijanse utvrđena je značajnost efekta genotipa, sredina i interakcija. Za sve proučavane agronomske osobine, analizom varijanse su utvrđene statistički visokoznačajne vrednosti genotipa, sredina i interakcije. Najviši prosečan prinos zrna u ogledu ostvaren je u 2011. godini (11,62 t/ha), a najniži u 2012. godini (6,90 t/ha). Najniži prosečan procenat vlage zrna kukuruza u ogledu ostvaren je u veoma sušnoj 2012. godini (14,86%), dok između vrednosti ostvarenih u 2011. godini (19,47%) i 2013. godini (19,52%) nije bilo značajnije razlike. Vrednosti težine zrna po klipu kukuruza bile su direktno srazmerne vrednostima prinosa. Najveća zapreminska masa zrna kukuruza ostvarena je u sušnoj 2012. godini (74,84 kg/hl), dok je najmanje izmerena u kišovitoj 2013. godini (70,47 kg/hl). Rezultati ovog istraživanja potvrđuju neophodnost izvođenja višelokacijskih i višegodišnjih ogleda u cilju što boljeg sagledavanja intenziteta interakcija genotip x sredina, i njihovog uticaja na prinos i komponente prinosa hibrida kukuruza različitih FAO grupa zrenja na teritoriji Srbije. Da bi proizvodnja kukuruza bila stabilna, farmerima koji nemaju mogućnost navodnjavanja, već kukuruz gaje u suvom ratarenju, treba savetovati da seju hibride različite dužine vegetacije.