Watson’ In İnsan Bakım Modelinin Kavramsal Açıdan İncelenmesi

Bu çalışmada, hemşirelik bakımına farklı bir bakış açısı getiren hemşire teorisyen Jean Watson’ın bakım modelinin (İnsan Bakım Modeli) özünün daha iyi anlaşılması amacıyla modeli oluşturan kavramlar ve model ile yapılan çalışmalar incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak; İnsan Bakım Modelini oluşturan iyileştirici faktörler ve iyileştirme süreçleri, kişilerarası bakım ilişkisi, bakım anı, bakım iyileştirme bilinci kavramlarına yer verilmiştir. Daha sonra modelin kullanıldığı bazı çalışmaların sonuçlarına değinilmiştir. Modelin temeli hemşirelik bakımının sevgi, saygı ve nezaketle verilmesine dayanmaktadır. Hemşire ve hasta fiziksel karşılaşmalarının ötesinde varoluşsal alanlarda gerçekleşen bütünleşme yoluyla birbirlerini etkilemektedirler. Bu şekilde meydana gelen kişilerarası bakım ilişkisi hemşire ve hastanın birbirini anlamasını kolaylaştırmaktadır. Dolayısıyla hastanın memnuniyetini ve güvenliğini artırmakta, iyileşmesine yardımcı olmaktadır. Hemşire kişilerarası bakım ilişkisi içerisinde iyileştirici faktörleri kullanarak bakımın iyileştirici gücünü ortaya koyar. İnanç- umut aşılama, duyarlılık, güven ilişkisi kurma, duyguların ifadesine izin verme, öğrenme ve öğretme, iyileştirici çevre iyileştirici faktörlerden bazılarıdır. Yapılan çalışmalar modelin hemşirelik uygulamaları için iyi bir rehber olduğunu ve bakım sonuçlarını iyileştirdiğini göstermektedir. Bu literatür incelemesi sonucunda Watson’ın Modelinin insan bakımının değişik alanlarında kullanılabilecek bütüncül bir model olduğu sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda modelin kavramsal çerçevesine ve işleyişine ilişkin bu derlemenin modelden yararlanmak isteyen hemşire uygulayıcılara yararlı olacağı düşünülmektedir.