Back to Search
Start Over
Kategoria słuszności w polskim orzecznictwie sądowym
- Source :
- Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Vol 83, Iss 4 (2021)
- Publication Year :
- 2021
- Publisher :
- Adam Mickiewicz University, Poznan, 2021.
-
Abstract
- Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza kategorii słuszności w orzecznictwie polskich sądów. Autorka wyróżnia dwa główne sposoby powoływania się na słuszność przez sądy: 1) pośredni – przez zastosowanie przepisu zawierającego klauzulę generalną wskazującą na słuszność lub na inne wartości oraz 2) bezpośredni – wskutek dobrowolnego powołania się na słuszność w ramach dyskrecjonalnej władzy sędziego. Autorka przedstawia przykłady z orzecznictwa polskiego pokazujące, w jakim celu sądy powołują się na słuszność z własnej inicjatywy. Odwołanie do słuszności może zarówno potwierdzać rezultaty przeprowadzonej wykładni, jak i się im sprzeciwiać. Sądy wykorzystują argument ze słuszności także w uzasadnieniu cząstkowych decyzji kluczowych dla podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia, a nawet przy mniej wiążących ustaleniach (jak np. postulatach za zmianą prawa). W zakończeniu sformułowane są wnioski dotyczące rozumienia słuszności a casu ad casum oraz wykraczaniu w tym względzie praktyki orzeczniczej poza ramy nakreślone przez ustawodawcę. Autorka formułuje wniosek, że w wielu przypadkach sąd nadaje znaczenie słuszności dopiero na etapie stosowania prawa, podczas procesu interpretacji i dobierania argumentów na potrzeby orzeczenia. Ponadto wyprowadza konkluzję, że sądy często odwołują się do słuszności z pominięciem wyjaśnienia tego pojęcia czy uzasadnienia jego zastosowania. W związku z tym, można pokusić się o refleksję, że niemożliwe jest uniknięcie choć niewielkiej dozy subiektywizmu przy odwołaniu się do słuszności.
- Subjects :
- słuszność
orzecznictwo
stosowanie prawa
aksjologia prawa
Law
Social Sciences
Subjects
Details
- Language :
- English, Polish
- ISSN :
- 00359629 and 25439170
- Volume :
- 83
- Issue :
- 4
- Database :
- Directory of Open Access Journals
- Journal :
- Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
- Publication Type :
- Academic Journal
- Accession number :
- edsdoj.763693f3366b4a5dbf3457243c816c99
- Document Type :
- article
- Full Text :
- https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.4.2