SSCB ve Sonrasi Donemde Avrasya Bolgesinde Ibn Haldun ve Dusunceleri Uzerine Yapilan Calismalar

Ibn Haldun’un dusunceleri dunyanin farkli bolgelerinde yogun ilgi gormustur. Eski SSCB ve sonrasi donemde bu konu hakkinda cok sayida calisma yapilmistir. Sovyet doneminde Batsiyeva, Barthold, Kirabayev, Ignatenko ve Smirnov gibi bilim adamlari tarafindan Ibn Haldun’un dusunceleri felsefe, tarih ve sosyoloji bilimi boyutlariyla ele alinmis, onun devlet ve topluma iliskin gorusleri irdelenmistir. Bu calismalarda, birtakim ideolojik yaklasimlar dolayisiyla, daha ziyade Ibn Haldun’un dusuncelerinin humanist yonu uzerinde durulmus ve Ibn Haldun’un gorusleri sinif olgusu baglaminda ele alinmistir. Bu donemde Ibn Haldun’un calismalari ayni zamanda tarihcilerin ve sarkiyatcilarin ilgisini cekmis ve tarihciler ozellikle Kuzey Afrika toplumlarinin tarihini arastirmak icin Ibn Haldun’un Kitab el-Iber adli eserini ana kaynaklardan biri olarak kabul etmislerdir. Ibn Haldun’a Marksist bakis acisiyla yaklasan calismalar, onun en fazla iktisat ve tarih ile ilgili goruslerini ele almistir. Bununla birlikte, Mukaddime’nin Ruscaya henuz tam olarak cevrilmedigi dikkate alinacak olursa, Ibn Haldun’la ilgili Rus literaturunde soz konusu olan calismalarin bir bakima yetersiz kaldigi soylenebilir. SSCB donemi sonrasinda da Ibn Haldun’un ilim gelenegine olan yogun ilgi devam etmis, hem Rusya hem de bagimsizliklarini kazanan yeni Turk Cumhuriyetleri’nde konuya iliskin cok sayida eserler verilmis ve ayrica dusunurun goruslerini pek cok yonden ele alan doktora tezleri yapilmistir. Ozellikle Ibn Haldun’un “asabiyet” kurami bu ulkelerin bagimsizligi baglaminda ortaya cikan yeni durumlari aciklamak uzere sIkca basvurulan bir gorus haline gelmistir.