Çeviri Çocuk Edebiyatı Eserlerinde Yer Alan Değerler Üzerine Bir Araştırma

Çocukların hemen hemen tüm gelişim evrelerinde sözlü ve yazılı edebiyat ürünlerinden faydalanılmaktadır. Çocuklar, okul öncesi döneminde dinleme becerileriyle, okul döneminde ise hem dinleme hem de okuma becerileriyle çocuk edebiyatı eserlerine ulaşmaktadırlar. Çocuk edebiyatı okuma alışkanlığı kazandırma sürecinde, ana dili öğretiminde ve edebiyat okuru yetiştirmede olduğu kadar, değer aktarımında da oldukça önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu sebeple çocuk edebiyatı ürünlerindeki değerlerin farkında olunması ve bu değerlerin niteliğinin incelenmesi gerekmektedir. Değerlerin içerisinde evrensel değerler ve ulusal değerler yer almaktadır. Her ülkenin kendine has ulusal değerleri vardır ve bunları korumak adına milli eğitimlerinin genel amaçlarını ulusal değerlerine göre şekillendirmektedirler. Çocuk edebiyatı ürünlerine dinleme veya okuma becerisiyle ulaşan çocuğun hedeflenen değerleri kazanması daha da kesinleşir, kendisini öğrenerek eğitir ve yaşam boyu sahip olacağı değerlerini belirlemesine katkı sağlar. Bu çalışmada, 6-10 yaş aralığındaki çocuklara yönelik hazırlanmış çeviri romanların değerler eğitimine katkıları tespit edilmiştir. Araştırmanın inceleme nesnelerini, 6-10 yaş aralığındaki çocuklara yönelik 17 ülkeye ait birer öykü oluşturmaktadır. Öyküleri tespit etmek amacıyla “Eğitim Sen İlköğretim Çocuk Edebiyatı Kitap Kataloğu” içerisinde yer alan çeviri çocuk edebiyatı ürünlerinden olan öyküler, ait oldukları ülkelere göre listelenmiştir. Bu listeden yararlanılarak bir form oluşturulup, uzman görüşleri alınmıştır. Verilerin toplanmasında Schwartz Değerler Listesi kullanılmıştır. Derecelendirme yüzde dağılımı şeklinde yapılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniklerinden kategorisel içerik analizi kullanılmıştır. İncelenen eserlerde 869 değer tespit edilmiştir. Bu değerlerin 108 tanesi güç, 55 tanesi başarı, 66 tanesi hazcılık, 55 tanesi uyarılma, 211 tanesi özdenetim, 45 tanesi evrenselcilik, 102 tanesi yardımseverlik, 50 tanesi geleneksellik, 83 tanesi uyum, 94 tanesi de güvenlik değerlerini oluşturmaktadır.