Bakara Suresi 74. Ayet Bağlamında Taşlar ve Allah Korkusu

Yüce Allah Kur'ân-ı Kerîm’de kullarına hitâben çeşitli hakikâtleri beyan buyururken onların idrâklerini de dikkâte almakta, zikrettiği hakikâtlerin kulların zihin dünyalarında somut birer sahneye dönüşmesini sağlamaktadır. Belâgat ilminde mecâz olarak adlandırılan bu üslup Kur'ân-ı Kerîm’in en önemli anlatım özelliklerinden birisidir. Normalde beşerin algısına belki çok kapalı gelecek konular bu sayede daha kolay ve açık bir şekilde anlaşılabilmektedir. Kur’ân’ın mecaz yoluyla ifade etmiş olduğu hakikâtlerden biri de Bakara Suresinin 74. âyetinde dile getirilen, kâfirlerin kalplerinin katılığı hakkındadır. Allah Teâlâ söz konusu âyette onların kalplerinin ne kadar katı ve sert olduğunu, zikretmiş olduğu taş temsiliyle anlatmakta, hatta onların kalplerinin taşlardan bile daha katı olduğunu beyan etmektedir. Taşların katı yapılarına rağmen kendilerinden ırmakların kaynayıp suların fışkırması yahut da Allah korkusuyla bulundukları yerden düşmeleri gibi güzel vasıfları bulunduğuna, ancak katı kalpli o kâfirlerin kalplerinde ise hiçbir olumlu nitelik olmadığına işâret etmektedir. Cansız birer varlık olmalarına rağmen âyette taşların Allah korkusuyla anılmaları dikkati çeken bir husustur. Bu cihetle, çalışmanın ana odağında söz konusu durumun mahiyetini klasik tefsirlerin yanı sıra bilhassa tasavvufî tefsirler ışığında ortaya koymaya çalışmak olacaktır.