Sagbruksproduksjon i Noreg 1610–63

Samandrag Sagbruksdrifta i Noreg starta rundt år 1500 med eit tyngdepunkt rundt Oslofjorden frå Agder til Østfold. Basert på oppteljingar av talet på sager har litteraturen til no rekna dette som situasjonen gjennom heile 1500- og 1600-talet. Ei sag som produserte 10 sagbord i året, vart etter denne teljemåten likestilt med ei sag som produserte 1 000 sagbord i året. I denne artikkelen blir derimot den faktiske produksjonen i dei ulike landsdelane samanlikna ut frå ein gjennomgang av skattelistene for heile Noreg. Denne gjennomgangen viser nokså uventa at produksjonen i Trondheim len var større enn i resten av landet samla frå 1620 og fram til midten av 1600-talet, trass i at det var dobbelt så mange sager i resten av Noreg som i Trondheim len. I Trondheim len var det ei stor overvekt av profesjonelle sageigarar med store sager og heller få bondesager. I resten av landet var andelen bondesager mykje større, og bøndene hadde gjerne sagbruksdrifta som ein liten tilleggssyssel til gardsdrifta. Gjennomsnittleg sagstørrelse var derfor mykje større i Trondheim len enn i resten av landet.