IMPACT OF WORLD WAR I ON THE MUSLIM POPULATION OF SERBIA (I. Dünya Savaşı'nın Sırbistan'daki Müslüman Nüfusa Etkisi)

Relying on Ottoman archival documents, this article presents that during World War I the protection of the Muslim population in Serbia could be achieved only with the help of the mediator states who provided communication between the Ottoman Empire and Serbia. After the Ottoman Empire lost large portions of its lands in the Balkans, the protection of the Muslim population in the Balkans emerged as a new problem. The Istanbul Treaty of March 14, 1914 aimed to solve these problems, but the outbreak of WWI made the implementation difficult as the issues could only be discussed indirectly through mediator states. Özet: Osmanlı arşiv belgelerine dayanarak hazırlanan bu makale Birinci Dünya Savaşı’nda Sırbistan’daki Müslüman nüfusun korunmasının Osmanlı Devleti ve Sırbistan arasında aracılık yapan devletler vasıtasıyla sağlanabildiğini ortaya koymaktadır. Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşları sonrasında Balkanlar’da bıraktığı topraklarında kalan Müslüman halkın haklarının korunması yeni bir mesele olarak ortaya çıkmıştır. 14 Mart 1914’te imzalanan İstanbul Anlaşması meseleye çözüm getirmeye çalışmış ancak Birinci Dünya Savaşı’nın çıkması ve Osmanlı-Sırp diplomatik ilişkilerinin kesintiye uğraması ile anlaşmanın uygulanmasında sorunlar yaşanmıştır. Bu sorunlar ancak aracı devletlerin yardımları ile kısmen giderilebilmiştir.