Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Sistemlerinin Karşılaştırmalı Analizi

Karşılaştırmalı yönetiminin temelinde, diğer ülkelerin deneyimlerinden yararlanma, farklı ülkelerde geliştirilen yönetim tekniklerini ve yenilikleri öğrenme, bunları kendi ülkesinin yönetimine uyarlama düşüncesi yatmaktadır. Çeşitli ülkelerin yönetimlerinin karşılaştırılmasında kullanılan yaklaşımların başında “bürokrasi”yi kullanan yaklaşım gelmektedir. Bu çerçevede yönetimlerin kendi içinde, yönetimin farklı düzeyleri arasında ve farklı yönetimler arasında karşılaştırma yapılmasına imkân sağlayacak şekilde “sağlık sistemleri”nin değerlendirilmesine yönelik yaklaşımlar da uluslararası kuruluşların ve ülkelerin dikkatini çekmektedir. Bu çalışmada sağlık reformları temelinde Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) sağlık sistemlerinin incelenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda öncelikle Sağlıkta Dönüşüm Programı sonrası Türkiye sağlık sistemi yönetim, finansman, kaynak temini ve hizmet sunumu boyutlarında değerlendirilecektir. Benzer şekilde ABD sağlık sistemi de sağlık reformları temelinde incelenecektir. Daha sonra 2000-2015 yılları arasında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ve Centers for Medicare and Medicaid Services (CMS) verileri göz önünde bulundurularak Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri sağlık sistemlerinin karşılaştırılması ve değerlendirilmesi yapılacaktır. Sonuç olarak, yürütme organının merkezilik derecesi, yürütme organın yapısı ve idari örgütlenme yapısı açısından Türkiye ve ABD’nin temel farklılıklara sahip olduğu görülmektedir. Bu farklılıklar sağlık sistemlerinin yönetim, finansman, kaynak temini ve hizmet sunumu boyutlarını doğrudan etkilemektedir. Söz konusu farklılıkların temelinde siyasal ve yönetsel farklılıklar, sosyo-ekonomik farklılıklar, sağlık sisteminde kamu ve özel sektörün ağırlığının yer aldığı düşünülmektedir.