Eski Uygur Türkçesinde Niceleyen ve Nicelenen ile Kurulmuş Yapılarda Çokluk Uyumu

Uyum, yüklemin kişi ve sayı açısından özne ile uygunluk ve birlik göstermesidir. Türkçede eylemcil uyum ve adcıl uyum olmak üzere iki tür uyum bulunur. Bu çalışmanın konusunu ise adcıl uyum sınıfına giren sayı kategorisi ile sınırlandırılmış çokluk uyumu oluşturmaktadır. Bu çalışmada esas olarak Türkçenin tarihi dönemlerinden biri olan Uygur Türkçesindeki dinî terminolojide kullanılan niceleyen ve nicelenen arasındaki çokluk uyumundan söz edilecektir. Eski Uygur Türkçesinde, söz konusu uyumu belirleyen çokluk eklerinin bir sıfat tamlaması olma özelliğinin yanında özel ad, saygı, seslenme, beraberlik ve abartma gibi işlevleri de tespit edilmiştir. Eldeki çalışmada, bu işlevlerin yanı sıra Eski Uygur Türkçesindeki dini terminolojiye ait belirlenmiş metinlerdeki çokluk uyumu çerçevesinde asıl ve ikili kullanımlar kategorize edilip betimlenerek konu ele alınacaktır
Agreement refers to the harmony and concord of the verb with the subject in terms of person and number. There are two types of agreements in Turkish including verbal agreement and nominal agreement. The subject of the present study is the plurality agreement limited with the category of number classified under the nominal agreement. The study principally deals with the plurality agreement between the determiner and the determined element used in religious terminology in Old Uyghur Turkish that is one of the historical periods of the Turkish language. Plurality ity suffixes in Old Uyghur Turkish that determine such an agreement have been found to own the nature of adjective clause as well as the functions of proper noun, respect, addressing, solidarity and exaggeration. The study attempts to categorize and describe the basic and dual uses within the framework of the plurality agreement in the specified texts of religious terminology in Old Uyghur Turkish besides to present the case