ANTİ-HCV POZİTİF HEMODİYALİZ HASTALARINDA ERİTROSİT VE SERUM FERRİTİN DÜZEYLERİ İLE KARACİĞER ENZİM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Hepatit C enfeksiyonu olan hastalarda, kronik enflamasyona bağlı olarak hepatosellüler depolardan ferritin salınmakta ve bu hepatosellüler hasarın bağımsız bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Serum eritrosit ferritin seviyelerinin, serum ferritin düzeyleri gibi, karaciğer hasarını göstermede aminotransferazlar ile birlikte kullanılıp kullanılamayacağı bilinmemektedir. Çalışmamızda amacımız, anti-HCV pozitif hemodiyaliz hastalarında, karaciğer hasarının göstergesi olan aminotransferaz enzim düzeyleri ile eritrosit ve serum ferritin düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Gereç ve yöntem: Beş farklı diyaliz merkezinde diyalize giren, aktif enfeksiyonu, malignitesi ve polisitemisi bulunmayan, kan transfüzyonu yapılmamış, anti-HCV’si pozitif 40 hastada eritrosit ferritin, serum ferritin, CRP, HBsAg, anti-HİV, anti-HCV, ALT (alaninaminotransferaz ) ve AST (aspartat aminotransferaz) düzeylerine bakıldı. SPSS (ver. 12) istatistik programı kullanılarak sonuçlar değerlendirildi. Bulgular: Hastaların 17’ si erkek 23’ü kadın olup yaş ortalamaları 54±16 yıl, ALT 25 ±19 IU/L, 20±12 IU/L, eritrosit ferritin değerleri 1,8 ± 1,72 ng/gHb, serum ferritin değerleri 992±424 ng/ml olarak bulundu. Yapılan değerlendirmede, serum aminotransferaz değerleri ile serum ferritin değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon saptandı (p < 0,05), ancak eritrosit ferritin ile aminotransferazlar düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon saptanmadı (p > 0,05). Sonuç:Anti-HCV pozitif hastalarda hepatosellüler depolardan salınan serum ferritin seviyeleri aminotransferaz enzimleri ile birlikte karaciğer hasarının göstergelerinden biridir. Yaptığımız çalışmada, aminotransferaz seviyeleri ile serum ferritin düzeyleri arasında anlamlı korelasyon saptandı, ancak eritrosit ferritin düzeyleri ile aminotransferaz seviyeleri arasında anlamlı bir korelasyon saptanamamıştır. Bulgular HCV pozitif hemodiyaliz hastalarında, eritrosit ferritin seviyelerinin karaciğer hasarını göstermede serum ferritin gibi iyi bir belirteç olarak kullanılamayacağını düşündürmektedir.