VASİLİY ANDREYEV - MARİYA DMİTRİYEVA - HALİL AÇIKGÖZ’ÜN YAYIMLANMAMIŞ 'TÜRKÇE-ÇUVAŞÇA SÖZLÜK'Ü

It maysometimes be possible to determine the availability of a work of an author,completed or incompleted, during the studies in the archives after his/herdecease. Some of these works can be detected and published after a long time.And even some of them can't find the chance to be published. Many dictionarystudies have been done on Turkic languages since 1990's. Each increase in thecomprehensive dictioanaries of languages affects directly the quality andquantity of the works, particularly in Turkey. During their studies in Turkey,around Chuvashes, the researchers faces with similar problems for dictionaries.Although there are dictionaries from Chuvash to Turkish; there is no publisheddictionary from Turkish to Chuvash. The dictionary studied in this article wascompleted at 14th of August 1994 as it is stated in the preface of thedictionary. Considering the completion date of the work, it can be consideredas one of the first and comprehensive dictionaries prepared for that period.However, for various reasons this comprehensive dictionary could not bepublished in Turkey and Chuvashia. In this article, this dictionary of whichthe whole manuscript copy is in our hands will be studied in different aspectsand will be presented to the attentions of the scientific world.
Birçokaraştırmacının, hayatta iken üzerinde çalıştığı eserlerinin bir bölümünütamamladığı, bir bölümünü ise tamamlayamadan vefat ettiği yıllar sonraarşivlerinde yapılan çalışmalarla tespit edilebilmektedir. Bu çalışmaların birkısmı aradan çok uzun bir süre geçtikten sonra tespit edilebilmekte veyayımlanmaktadır. Bazı eserler ise çeşitli sebeplerle yayımlanma şansına sahipolamamaktadır. Türk şive ve lehçeleri üzerine 1990’lı yıllardan itibaren çoksayıda sözlük çalışması yapılmıştır. Her şive ve lehçenin kapsamlısözlüklerinin artması elbette özellikle Türkiye’deki çalışmaların nitelik veniceliğini doğrudan etkilemektedir. Türkiye’de Çuvaşlar üzerine yapılançalışmalarda da sözlük konusunda benzer sorunlar yaşanmıştır. ÇuvaşTürkçesi-Türkiye Türkçesi sözlükler bulunmasına rağmen Türkiye TürkçesindenÇuvaş Türkçesine bir sözlük yayını yapılmamıştır. Makalede ele alınan sözlük deel yazısı nüshasının ön sözünde belirtildiği üzere 15 Ağustos 1994 tarihindetamamlanmıştır. Eserin tamamlanış tarihi dikkate alındığında o dönem içinhazırlanmış ilk ve kapsamlı sözlüklerden biri olarak değerlendirilebilir. Ancak çeşitli sebeplerle bu kapsamlı sözlükTürkiye’de ve Çuvaşistan’da yayımlanamamıştır. Makalede, el yazısı tam nüshasıelimizde bulunan bu sözlük çeşitli yönleriyle ele alınacak ve bilim dünyasınındikkatlerine sunulacaktır.