Control of hyalomma sp., the vector tick of crimean congo haemorrhagic fever, by using sterile insect technique (SIT)

TENMAK D.N.. 10007 Bu rapor Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin vektörü olarak bilinen Hyalomma türü keneler üzerinde gama ışınlamanın etkisini inceleyen bir dizi denemeyi kapsamaktadır. Bu çalışma aynı zamanda steril böcek tekniğinin kene kontrolü için uygunluğunu araştırmayı amaçlamaktadır. İlk olarak, aç, erkek Hyalomma anatolicum anatolicum kene grupları 5, 10, 15, 20 ve 50 Gy dozda ışınlandılar. 10 Gy dozun altında ışınlanan kenelerde hiçbir değişim görülmedi. 10 Gy ve üstü dozlarda ışınlanan erkek kenelerle çiftleşen dişilerin düşme ağırlıklarının azaldığı ve yumurtalarının canlılık oranının düştüğü belirlendi. 10 ve 15 Gy dozda gama ışını alan erkek kenelerin çiftleşme için normal kenelerle rekabet edebildiği anlaşıldı. 50 Gy dozda ışınlanan erkek kenelerin steril oldukları ve rekabetin azaldığı görüldü. Bu çalışmaları izleyen, Hyalomma marginatum marginatum ve Hyalomma anatolicum excavatum üzerinde yapılan çalışmalarda 10 ve 15 Gy gama ışınlama dozları kullanıldı. Bu dozlarda ışınlanan erkek kenelerle çiftleşen dişilerin beslenme ve üremeye ilişkin parametreleri incelendi. 15 Gy dozda ışınlanan gruplarda yumurta üretiminin ve larva veriminin önemli oranda düştüğü görüldü. Elde edilen sonuçlar steril böcek tekniğinin kenelerin kontrolü amacıyla kullanılabileceğini göstermektedir. Yine de, bu tekniğin sahaya uygulanmasından önce, gama ışınlamanın keneler üzerindeki etkisinin izleyen nesillere aktarımı konusunda çalışmalar yapılması yararlı olacaktır. This report describes a series of experiments to study the effects of gamma irradiation on Hyalomma spp., the genus known to be biological vector of Crimean Congo Haemorrhagic Fever . It was also intended to find out the possibility of the sterile male technique for tick control. First, groups of unfed male ticks of Hyalomma anatolicum anatolicum were exposed to gamma radiation doses of 5, 10, 15, 20 and 50 Gy to define the tolerance limits. Ticks were unaffected at irradiation doses below 10 Gy, but at this level and above, mean engorged weights, and viability of eggs were reduced. Males receiving 10 and 15 Gy doses of irradiation were proved to be effective in competing with normal males. Males irradiated at 50 Gy were all sterile and competitiveness was low. Irradiation doses of 10 and 15 Gy were chosen for further investigations on Hyalomma marginatum marginatum and Hyalomma anatolicum excavatum groups to examine the subsequent behaviour, feeding, and reproductive capacities of the ticks for the application of sterile male technique. The effects of irradiation on the male ticks were evaluated by the performances of the normal females which they were mated with. At the dose of 15 Gy egg production and fertility of resultant egg hatches were significantly low.Since the results are expressive and promising, a sterile male release could be considered feasible, however, further trials are needed to investigate if the sterility is transmitted from generation to generation without recovery of fertility.