Evde bakım vericilerin bakım vermedeki yeterlilik düzeyleri ile bakım yüklerinin karşılaştırılması

Amaç: Bu araştırma, Samsun il Merkezinde evde hastalara bakım vericilerin bakım vermedeki yeterlilik düzeyleri ile bakım yüklerinin karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır.Materyal Metot: Karşılaştırmalı ve tanımlayıcı tipteki bu çalışma 111 evde bakım hizmeti alan ve 111 evde bakım hizmeti almayan olmak üzere toplam 222 evde bakım verici üzerinde gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel analizi aşamasında ilk olarak evde bakım vericilerin sosyo-demografik özelliklerine ilişkin frekans analizi yapılmıştır. Bakım verme yeterlilik ölçeğinin güvenilirlik analizi yapılmış ve güvenilirlik katsayısı 0,909 olarak bulunmuştur. Sonraki aşamada ilgili sosyo-demografik sorular ile zarit bakım verme yükleri ve bakım verme yeterliliklerine ilişkin karşılaştırma testleri yapılmıştır. Normal dağılım gösteren ve iki kategorili değişkenler için bağımsız iki örneklem t testi yapılmış ve normal dağılım göstermeyen iki kategorili değişkenler için ise Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Kategori sayısı ikiden fazla olduğu durumlarda normal dağılan değişkenler için Anova testi yapılırken normal dağılım göstermeyen veriler için Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Nitel değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymak için Ki-Kare testi uygulanmıştır. Bu çalışmada zarit bakım verme yükü ölçeğinin güvenilirlik analizi ve güvenilirlik katsayısı (cronbach alfa) değeri 0,870 olarak bulunmuştur. Araştırmaya başlamadan önce Ondokuz Mayıs Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kuruluna başvuru yapılmış ve etik kurul onayı alınmıştır. Ayrıca çalışmanın Samsun Evde Sağlık Hizmetleri biriminde yapılabilmesi için Samsun İl Sağlık Müdürlüğü'nden gerekli yazılı izinler alınmıştır. Araştırmada kullanılan Zarit Bakım Yükü Ölçeğinin uygulanabilmesi için; ölçeğin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapan Yrd.Doç. Dr. Fadime Hatice İNCİ'den mail yoluyla izin alınmıştır.Bulgular: Araştırmaya katılan bakım vericilerin, % 70,7'ini kadın, % 29,3'ünü erkek bakım vericiler oluşturmaktadır. Bakım vericilerin Evde Sağlık Hizmetlerinden beklentilerine bakıldığında Evde Sağlık Hizmeti alanlarda ilk sırada 24,8 oranında hastamın tedavisinin evde yapılması seçeneği yer alırken Evde Sağlık Hizmeti almayanlarda ise; 26,2 oranında hastamın ev ortamında muayene edilmesi seçeneği yer almaktadır. Evde sağlık hizmeti alan bakım vericilerin bakım yükü ortalaması 23,01 ± 11,99 iken evde sağlık hizmeti almayanlarda 27,58 ± 9,26 bulunmuştur. Evde sağlık hizmeti almayanların bakım yükü anlamlı ölçüde yüksektir (p