The importance of accounting for forestry and researches on accounting usage at forest enterprises

Muhasebe önemli bir işletme fonksiyonudur. İyi bir muhasebe sistemine sahip olma ve bu sistemden özellikle rütin olmayan işletme kararlarında muhasebe ilkeleri kapsamında yararlanma, işletmenin sağlıklı bir şekilde yönetimi ve gelişimi için mutlaka gereklidir. Bu çalışmada muhasebenin ormancılık eğitimi ve orman işletmeciliği bakımından önemi ormancılık eğitimi veren öğretim elemanları ve ormancılığı icra eden orman mühendislerinin görüşleri yardımıyla ele alınmıştır. Ayrıca çalışma kapsamında orman işletmelerinde kullanılmakta olan muhasebe sisteminin yeterliliği ve yönetimsel amaçlı kullanım olanakları da araştırılmıştır. Çalışma kapsamında genel sörvey (literatür ve ikincil kaynak analizi), anket, mülakat ve finansal tablo analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Öğretim elemanlarına yönelik anket çalışmaları 9 orman fakültesinden 87 denek ile, orman mühendislerine yönelik çalışmalar ise çoğunluğu Isparta ve Antalya Orman Bölge Müdürlüklerinde çalışmakta olan 286 denek ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan finansal tablolar ise Isparta Orman Bölge Müdürlüğü?nün 6 işletme müdürlüğünden biri olan Bucak Orman İşletme Müdürlüğü?nden temin edilmiştir. Araştırma ile ulaşılan bazı bulgular ve bu bulgular neticesinde ortaya çıkan sonuç aşağıda kısaca özetlenmiştir. Orman işletmeleri toplumsal fayda üretme ve orman kaynaklarının sürekliliğinin sağlanması gibi misyonlara sahip olmaları, odun ve diğer orman ürünleri üretimi bakımından uzun yıllar monopol, son yıllarda ise eksik rekabet koşullarına sahip bir piyasada faaliyet göstermeleri, vb. nedenlerle muhasebe fonksiyonuna gerekli önemi vermemiştir. Tek başına kullanımı sadece ticari işletmeler için yeterli görülen genel muhasebe sistemi üretim işletmesi olmalarına rağmen maalesef bu işletmeler için de yeterli görülmüş, muhasebenin işletme kararlarında kullanımı ve maliyet yönetimi gibi hususlar göz ardı edilmiştir. Bununla birlikte, orman fakültelerinin orman mühendisliği bölümlerinin ders programlarında genel muhasebeye yönelik seçimlik bir ders bulunsa da bu ders kapsamında ormancılık muhasebesine yönelik yeterli eğitim-bilinç de verilememiştir. Ankete katılan orman mühendislerinin yaklaşık %91?i, öğretim elamanlarının ise %90?nı muhasebe dersinin mutlaka orman mühendisliği eğitimi içinde olması (seçimlik veya zorunlu olarak) gerektiğini ifade etmektedir. Orman mühendislerinin muhasebe hakkında yeterli bilgi-bilince sahip olmaması ve mevcut muhasebe sistemindeki eksiklikler nedeniyle muhasebe bilgileri rütin olmayan işletme kararlarında yeterince ve etkin bir şekilde kullanılamamaktadır. Zira, öğretim elamanlarının %73,6?sı orman mühendislerinin ise %72,0?ı muhasebenin orman işletmelerinde sadece yasal sorumlulukları yerine getirmek için kullanıldığını ve işletmeye yönetimsel olarak yeterli katkıyı sağlamadığını ifade etmektedir.Öte yandan, genel muhasebe tarafından üretilen bilgiler ve bu bilgiler yardımıyla oluşturulan finansal tabloların bazı yetersizliklerine rağmen, teorik olarak işletme kararlarında kullanımı mümkün gibi gözükmektedir. Ancak, bunun için finansal tablo ve diğer muhasebe belgelerinde yer alan unsurların içerikleri muhasebe ilkeleri çerçevesinde ve diğer işletmelerle uyumlu olacak şekilde gözden geçirilmeli ve yeniden belirlenmelidir. Öncelikli olarak yapılması gereken ise orman mühendislerine muhasebenin önemine yönelik bilinç ve yeterli muhasebe eğitiminin verilmesidir. Anahtar Kelimeler: Orman işletmeleri, işletme kararları, genel muhasebe,muhasebe kullanımı, finansal tablolar, muhasebe eğitimi. Accounting is an important management function. Possessing of a good accounting system and benefiting from this system in management decisions in the scope of accounting principles is definitely important from the point of healthy management and improvement of the enterprise.At this study the importance of accounting in forestry education and forestry management has been taken into consideration by assistance of the forestry instructor personnel and by the opinions of forestry engineers that execute forestry. Also within the scope of study the sufficiency of accounting system that is being used at forestry enterprise and its managerial utilization possibilities have been investigated.Within the scope of study general survey (literature and secondary resource analysis), questionnaires, interviews and finical table analysis method have been benefited. At the questionnaire studies inclined to education personnel has been realized with 87 subjects from 9 forestry faculty and the studies inclined to forestry engineers by 286 subjects majority working at Isparta and Antalya forestry regional directorates. The financial statements used at the research have been supplied from Bucak Forestry management directorate that is one of the 6 management directorates from Isparta forestry regional directorate.Some of the findings that have been reached at research and result obtained as a result of these findings has been shortly summarized as follows.The forestry managements having the missions like producing of public benefit and establishment of continuity of forestry resources, being a monopoly from the point of production of wood and other forestry production for a long time and during the last years being active in a market possessing imperfect competition etc type of reasons have not placed the necessary importance to the accounting function. Its separate use has been unfortunately found sufficient as it was a general accounting system production management that has been found sufficient only for commercial enterprises and the matters like utilization of accounting at management decisions and cost management has been ignored. However, no sufficient training-consciousness has been given inclined to forestry accounting although there is an optional course present inclined to general accounting of the forestry faculty?s forestry engineering departments in this scope. Approximately % 91 of the forestry engineers that has participated to questionnaire and % 90 of education instructors state that the accounting course should definitely be included within forestry engineering education (optional or mandatory).The forestry engineers not having sufficient knowledge-consciousness about accounting and due to the deficiencies within the present accounting system the accounting knowledge can not be used sufficiently in none routine management decisions and effectively. Because % 73,6 of the education instructors and % 72.0 of forestry engineers state that the accounting is being used at forestry managements for only fulfillment of legal obligations and they do not make sufficient contribution to management in administrational level.On the other side the information produced by general accounting and despite some deficiencies of the financial statements constituted by the aid of these information their use in management decisions are possible. For this the contents of items that are included in financial statement and other accounting documents should be determined in the framework of accounting principles and in conformity to other enterprises. Primarily what has to be done is the consciousness and sufficient accounting education should be supplied to forestry engineers inclined to the importance of accounting. Keywords: Forest enterprises, management decisions, financial accounting, utilization of accounting, financial statements, accounting education 122