Montessori metodu'nun eğitim mekanlarına yansıması üzerine kavramsal bir analiz

Eğitim, tarihin her anında ve tüm toplumlarca önemli kabul edilmiş, her toplum kendi insan yetiştirme yöntemi konusunda çeşitli görüşler ortaya koymuştur. Eğitime ve insan yetiştirme yöntemine verilen bu önem, 'geleneksel eğitim sistemi' olarak tanımlanan katı, tekdüze ve öğretmen merkezli eğitim anlayışının eleştirilmesine ve eğitim alanında alternatif arayışlara gidilmesine neden olmuştur. Geleneksel eğitim sistemine tepki olarak ortaya çıkan alternatif eğitim metotları, özgürlükçü, çocuk odaklı, deneysel öğretimi esas alan ve her çocuğu ayrı bir birey olarak kabul eden yaklaşımlardır. Bu alternatif eğitim yaklaşımlarından biri olan Montessori Metodu ise, çocuğa maksimum bağımsızlık veren, eğitim ilkelerini sadece eğitim yöntemine değil, çocuğun fiziksel çevresine de yansıtan ve eğitimdeki en güçlü ilişkinin çocuk ile ortam arasında kurulduğunu savunan bir yaklaşım olmasıyla dikkat çekmektedir. Montessori Metodu'nun temel ilkelerinin kavramlaştırıldığı tez kapsamında, oluşturulan kavramların mekan örgütlenmesi üzerindeki etkilerinin ve yansımalarının kavramsal analiz yoluyla irdelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, öncelikle alternatif eğitim yaklaşımları tanımlanmış, ardından Montessori Metodu'nun bu yaklaşımlardan farkı ortaya konulmuştur. Metodu oluşturan `öğretmen, çocuk, materyal ve hazırlanmış çevre` başlıkları açıklandıktan sonra metodu tanımlayan kavramlar belirlenmiştir. Bu kavramlar, görsel, yazılı ve çizili belgelerine ulaşılabilen 15 Montessori Okulu üzerinden analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, metodu tanımlayan kavramların fiziksel mekana; `öğrenme sokağı, öğrenme bahçesi, eklemlenmiş alanlar, antropometrik tasarımlar ve özelleşmiş alanlar` oluşturacak biçimde yansıdığı tespit edilmiştir. Education has been accepted as important at every moment of history by all societies; and every society developed various concept of their own methods of raising human being. The importance being given to education and the method of human development give way to the criticizing of `conventional education system` that is defined as strict, monotone and teacher centered and searching for alternative ways at education area. Alternative education methods which occured as reaction to traditional education system are approaches that are child centered and focus on practical learning and accept each child as unique individual. Montessori Method that is one of the alternative education approaches attracts attention by being an approach which gives maximum freedom to child, reflects education principles not only to education method but also to physical environment of the child and defends that the strongest relationship at education is developed between education and environment. When the subject of forming of education areas is evaluated in respect of architecture discipline, it can be said that Montessori Method has a strong relationship with architecture discipline. In this study, in which the main principles of Montessori Method were conceptualized, it was aimed to examine the effects and reflections of generated concepts on place organization via conceptual analysis. As a result of this aim, firstly alternative education approaches were defined, and then the differances of Montessori Method from these approaches were produced. After explaining `teacher, child, material and prepared environment` titles, the concepts defining the method were stated. These concepts were analyzed upon 15 Montessori Schools to whose written and drawen documents can be reached. At the end of study, it was identified that the concepts defining the method reflected on physical environment in the form of generating `learning street, learning garden, articulated spaces, antropometric designs and specialized spaces.` 206