Kazak Türklerinin Ayman-Şolpan Destanı

166 ÖZET Bu tezde öncelikle Kazak Türklerinin, tarihleri, folklorları ve destanları hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölüm hazırlanırken destanın daha iyi anlaşılabilmesi için kullanılacak kadar bilgi verilmekle yetinilmiş konu dışına çıkılmamaya da özen gösterilmiştir. Ayman - Şolpan destanı incelenirken: Birinci bölümde: destanın oluştuğu coğrafya, zaman, destan nüshasının yayınlandığı tarih ve nasıl yayınlandığı, ikinci bölümünde, destanın vak' a örgüsü ile dil, üslûp ve şekil özellikleri; üçüncü bölümde de destanda tespit ettiğimiz Türk kültürü ve mitolojisindeki motifler hakkında bilgi verdik. Dördüncü bölümde destanın Latin harflerine çevrilmiş şekli ile Türkiye Türkçesine aktarılmış şeklini verdik. Transkripsiyonda Türkiye Türkçesinden farklı olan sesleri özel işaretlerle gösterdik. Aktarma kısmında ise Kazak kültürüne ait kelime ve kavramların açıklamasını dipnotlarla belirttik. Destanda anlamı bilinmeyen kelimelerin manalarını sözlük kısmında; tezi hazırlarken yararlandığımız kaynaklarımızın adlarını da bibliyografyada verdik. Ayman - Şolpan destanını hazırlarken kullandığımız metni ve destanın en eski basımlarından olan Arap harfli 1906 Kazan basımını da ekler bölümünde ilâve ettik. [67 ABSTRACT In this thesis, primarily, the history, the folklore, and the epics of Kazak Turks are studied. In the preparation of this thesis, only the essential information that is sufficient to understand the epic is provided. The analysis of Ayman-Şolpan epic is presented in four sections as follows: the first section covering the geography and epoch of the epic, and also information on the first publication date and manner, the second covering the event structure of the epic with its language and textual features, the third covering the motifs in the epic related with Turkish culture and mythology, and the fourth covering the translation into the modern Turkish with Latin alphabet. In the translation, special symbols are used in place of the phonemes different from the modern Turkish. Words and concepts specific to Kazak culture are explained in the footnotes. Glossary and bibliography are provided in the end of the document. Kazan edition (1906), one of the oldest editions in Arabic, is added as the last section. 165