Serebrovasküler hastalıklarda nörooftalmolojik bulguların lokalizan değeri

ÖZET: Çalışmamıza 27 'si kadın 18 'i erkek toplam 45 strok hastası alınmıştır. Yaşları 34 ile 85 arasında değişmekte olup ortalama 59.6 dır. Nörolojik muayene desteğindeki nöro-oftalmolojik bulgular BT de saptanan lezyon loka- lizasyonları ile karşılaştırılmış tır. Nörolojik, nöro-oftalmolojik bulgular ile 15 olguda hemisferik lezyon düşünülmüştür. Bunlardan 3' nün BT sinde putaminal yerleşimli intraserebral hemoraji saptanırken 12 'sinde değişik lokalizasyonlarda infarkt alanları görülmüştür. Horizontal bakış kısıtlılığı 15 olgunun 6'smda mevcut olup lezyonun karşı tarafına bakış kısıtlılığı şeklindedir. Bu olgulardan birinde fronto parietal kortikal infarkt saptanırken 5' inde derin temporalden fronto-pa- rietal kortekse tadar uzanan geniş infarkt alanları bulunduğu dikkati çek miştir. Horizontal yavaş izleme bozukluğu 15 olgunun 8' inde saptanmış tır. Bunlar dan 6'smda lezyon tarafına yavaş izleme sakkadik olup BT de parietal lob lezyonları saptanırken 2 olguda her iki yöne izlemenin sakkadik olduğu gö rülmüş ve BT lerinde kapsüla interna ve bazal ganglionlar düzeyinde sınırlı infarkt alanları izlenmiştir. OKN asimetrisi 15 olgunun 10 unda görülmüştür. Diskin hasarlı hemisfer tarafına çevrilmesi ile karşı yöne OKN yanıtları elde edilememiş veya amplitüdü düşük olarak elde edilmiştir. 10 olgunun 8 'inde derin temporo-pa- rietal lezyonlar mevcut iken 2 olguda kapsüla interna ve bazal ganglionlara sınırlı lezyon saptanmıştır. 7 olguda kontrlateral homonim hemianopi şeklinde görme alanı def ekti iz lenmiş, hepsinin BT sinde derin temporo-parietal lezyonlar görülmüştür. 1 ol guda ise bilateral santral görme adacığı çizdirilmiş, bunun dışında bulgusu olmayan hastanın BT sinde sağ oksipital,sol posterior inferior temporal infarkt alanları saptanmıştır.-108- Kortikal körlük olarak değerlendirilen 1 hastanın BT sinde sağ oksipitalde kronik, sol oksipitalde akut infarkt ile uyumlu alanlar görülmüştür. 19 olguda nörolojik,nöro-oftalmolojik bulgular ile talamik, talamo-mezen- sefalik,mezensefalik lezyonlar düşünülmüştür. Bunlardan 14'nün BT sinde ta lamik hematom, 4 'ünde talamik, talamo-mezensefalik,mezensefalik infarkt alan ları, 1' inde ise mezensefalik infarkt saptanmıştır. 14 talamik hematom olgusunun 3' ünde her iki gözde konjuge aşağı devias- yon,10'unda izole yukarı bakış paralizisi,3'ünde kombine ver tikal bakış pa- ralizisi saptanırken izole aşağı bakış paralizisi saptanmamıştır. Konjuge yukarı bakış paralizisi görülen bir diğer olgunun BT sinde paramedian yer leşimli talamik infarkt saptanırken monoküler elevasyon parezisi görülen bir olguda kontrlateral talamo-mezensefalik bileşkede küçük infarkt alanı dikkati çekmiştir. Skew deviasyon 8 olguda görülmüş tür. Bunlardan 4'ü talamik hematom olgusu iken 4'ü infarkt olgusudur. Göz kapağı retraksiyonu 2 olguda saptanmıştır. Biri talamik hematom diğeri talamo-mezensefalik infarkt olgusudur. 1 talamik hematom olgusunda gözlerin lezyon tarafına deviye olduğu görü lürken 3 olguda lezyonun karşı tarafına konjuge bakış kısıtlılığı saptan mıştır. Bunun yanı sıra klinik olarak gözlenememekle birlikte 4 talamik he matom olgusunda elektro-okulografik olarak kontrlateral sakkadlarm hipo- metrik olduğu gözlenmiştir. 1 talamik hematom olgusunda her iki gözde dışa bakış kısıtlılığı sapta nırken 5 olguda kontrlateral gözde dışa bakış kısıtlılığı görülmüş tür. Bu 5 olgunun 2' si hematom, 3' ü infarkt olgularıdır. Konverjans paralizisi 14 talamik hematomun 3' ünde gözlenmiştir. Pupil patolojileri 9 talamik hematom olgusunda saptanmıştır. 4 'ünde her' iki pupil miyotikjizokorik ve ışık reaksiyonu zayıf alınırken 5 olguda lez yon tarafındaki pupilin daha küçük olduğu ahizokori gözlenmiştir. ı talamik infarkt olgusunda da ipsilateral miyozis görülmüştür.-109- Başm lezyon tarafına eğildiği head tilt 2 talaraik hematora olgusunda dikkat çekmiştir. Elektro-okülografik kayıtlama yapılan 3 posterior talamik hematom olgu sunda kontrlateral sakkadlarda hipometri ve ipsilateral izlemenin sakkadlar ile bölündüğü ortaya konmuştur. 2 mezensefalik infarkt olgusunda ipsilateral total Ill.kranial sinir tu tuluşu ve kontrlateral elevasyon parallzisi ile giden unilateral okulomotor nükleer kompleks inf arktı ; Pseudo Parinaud sendromu gözlenirken 1 olguda bi lateral Ill.kranial sinir tutuluşu saptanmış ve BT de mezensefalik tegmen tal santral yerleşimli infarkt alanı görülmüştür. 3 olgu nörolojik, nöro-oftalmolojik bulguları ile pontin infarkt olarak değerlendirilmiş tir. Bunlardan 2' si saf unilateral INO ile gelmiş ancak BT ile lezyon gösterilememiştir. 1 olgu ise horizontal bakış kısıtlılığı, ipsi lateral periferik fasial paralizi, kontrlateral hemipleji,hemiduysal kayıp ile pontin infarkt olarak değerlendirilmiş fakat BT de lezyon ortaya kona mamıştır. 8 olgu bulguları eşliğinde serebellar ve bulber infarkt olarak ele alın mıştır. BT ile serebellar infarkt saptanan 4 olgunun l'inde primer pozisyon da santral tipte nistagmus gözlenirken 2 olguda bakış ile uyarılan ve lez yon tarafına bakışta amplitüdü büyüyen nistagmus gözlenmiştir. Downbeat nis tagmus saptanan 1 serebellar infarkt olgusunda ek beyin sapı bulgularının da var oluşu birlikte bulunabilecek beyin sapı infarktı ya da bası etkisi olarak değerlendirilmiştir. Benzer şekilde 1 serebellar hematom olgusunda çıkan beyin sapı oküler motor bulguları hematomun beyin sapına basısına bağlanmıştır. Lateral medüller sendrom olarak değerlendirilen 3 olguda en tipik bulgu elekto-okülografik olarak da kaydedilen ipsilateral sakkadlarda hipermetri ve kontrlateral sakkadlarda hipometri olmuş ancak olguların BT lerinde lez yon gösterilememiştir. 120