Çorum il merkezindeki ilköğretim öğretmenlerinde sağlık okuryazarlığı, hipertansiyon farkındalığı ve kontrolü arasındaki ilişki

Sağlık okuryazarlığı bireylerin kronik hastalık ve semptomları hakkındaki bilgi düzeylerini etkilediği kadar hastalığın yönetimi hakkındaki öğrenmelerini de etkiler. Bu araştırmanın amacı, Çorum il merkezindeki ilköğretim öğretmenlerinde sağlık okuryazarlığı düzeyi ile hipertansiyon farkındalığı ve kontrolü arasındaki ilişkinin belirlenmesidir.Çalışma 2013 yılında Nisan-Mayıs tarihleri arasında yapıldı. Araştırmanın evrenini il merkezindeki devlet okullarının ilk ve orta kademesinde görev yapan 580 öğretmen oluşturdu. Evrenin tümüne ulaşılması hedeflendi ancak ulaşılabilen 500 öğretmen çalışma kapsamına alındı. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı düzeyinin belirlenmesinde Son Yaşam Bulguları Ölçeği ile hipertansiyon sağlık okuryazarlığının tahmin edilmesinde Kan Basıncı Kavram Testi kullanıldı. Veriler Ki-kare testi, Fisher's Exact Test, bağımsız gruplarda t testi, Pearson Korelasyon analizi ve Binary lojistik regresyon analizi ile değerlendirildi.Araştırma grubunun %66.4'ü erkek ve %33.6'sı kadındı. Katılımcıların %15.6'sı daha önce hipertansiyon tanısı almıştı. Son Yaşam Bulguları Ölçeği'ne göre erkek öğretmenlerin %18.4'ü, kadın öğretmenlerin %41.7'si yeterli sağlık okuryazarlığı düzeyine sahipti. Ölçekten alınan puanların ortalaması tüm grupta 2.12±1.82, hipertansiyonlu grupta 2.06±1.77 olarak bulundu. Sağlık okuryazarlığı düzeyleri tüm grubun %26.2'sinde, hipertansiyonluların %25.6'sında yeterli idi. Öğretmenlerde hastalık farkındalığı ve kontrolüne göre yeterli sağlık okuryazarlığı düzeyleri düşüktü. Tüm grubun %81.0'i kan basıncı ile ilgili 10 ve daha az kelimeyi önceden duymuştu. Araştırma grubunda sağlık okuryazarlığı düzeyinin sınırlı, hipertansiyona ilişkin bilgi, tutum ve farkındalıklarının düşük olduğu saptandı. Anahtar Kelimeler: Sağlık okuryazarlığı, hipertansiyon, farkındalık, kan basıncı izlemi, okul öğretmenleri Health literacy affects individuals' levels of knowledge related with chronic diseases and learnings about the management of the disease. The aim of this study was to determine relation between health literacy levels and hypertension awareness, control in primary-secondary school teachers in Corum-Turkey.The study was conducted between the April-May in 2013. The population of study was consisted of 580 school teachers from public schools. We reached 500 teachers without selection sample. We used The Newest Vital Sign scale for determining of health literacy levels and The Concept of Blood Pressure Test for estimating hypertension health literacy. Data was evaluated with Chi-Square test, Fisher's Exact Test, Independent t test, Pearson Correlation analyses and Binary logistic regression analyses.In the study group, 66.4% of were men and 33.6% of were women. The 15.6% of participants had previously diagnosed with hypertension. The 18.4% of men and 41.7% of women had adequate health literacy levels. The average scores of the Newest Vital Sign scale was 2.12±1.82 in whole group and 2.06±1.77 in hypertensive group. Health literacy levels were found adequately in 26.2% of the whole group and in 25.6% of hypertensive group. Adequate health literacy levels were low for disease awareness and control. The 81.0% of whole group had heard less and 10 concepts related with blood pressure before. It was found that health literacy levels were limited, hypertension knowledge, attitude and awareness were low in whole group.Key words: Health literacy, hypertension, awareness, blood pressure monitoring, school teachers 142