Animasyon destekli kavram karikatürlerinin kavramsal anlama, derse yönelik tutum ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi

Kavram karikatürleri yapılandırmacı fen ve teknoloji öğrenme ortamlarında kullanılabilecek, bireyin özümseme, uyumsama ve denge süreçlerini yaşamasına olanak sağlayarak kavramsal anlamalarına katkı sağlayabilecek araçlardan biri olarak gösterilebilir. Bu anlamda kavram karikatürleri üzerine özellikle son yıllarda pek çok araştırma gerçekleştirilmiş ve farklı açılardan etkililiğine yönelik bulgular elde edilmiştir. Bu çalışmada ise kavram karikatürlerinin animasyon destekli olarak kullanımının etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda araştırmada animasyon destekli kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin kavramsal anlamaları, fen dersine yönelik tutumları ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algıları üzerindeki etkileri ön test - son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılarak araştırılmıştır. İki deney bir kontrol grubuyla yapılan araştırma Manisa ilinin Demirci ilçesinde yer alan bir ortaokulda gerçekleştirilmiş olup uygulamaya üç sınıfta öğrenim gören toplam 51 öğrenci katılmıştır. Deney 1 grubunda (n=17) dersler fen ve teknoloji öğretim programı içerisinde animasyon destekli kavram karikatürleri kullanılarak, deney 2 grubundaki (n=17) dersler fen ve teknoloji öğretim programı içerisinde sadece kavram karikatürleri kullanılarak işlenmiştir. Kontrol grubunda (n=17) ise sadece fen ve teknoloji öğretim programında yer alan etkinlikler ile dersler sürdürülmüştür. Araştırma sonucunda kavramsal anlama düzeyi açısından deney 1 ve deney 2 grubunun düzeltilmiş son test puanlarının kendi arasında anlamlı bir farklılık göstermediği ancak kontrol grubuna göre her iki deney grubunun da puanlarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Fen dersine yönelik tutum açısından son test ölçümleri incelendiğinde deney 1 grubu ile deney 2 grubu arasında anlamlı bir farklılık ile karşılaşılmamış ancak deney 1 grubunun kontrol grubuna göre tutum puanlarının anlamlı seviyede yüksek olduğu belirlenmiştir. Sorgulayıcı öğrenme becerileri algı puanları açısından son test ölçümleri incelendiğinde ise grupların son test düzeltilmiş sorgulayıcı öğrenme becerileri algı puanları arasında anlamlı bir farklılık ile karşılaşılmamasına karşın animasyon destekli kavram karikatürlerinin kullanıldığı deney 1 grubunun ön test son test puanlarının kendi içinde son test lehine anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise deney gruplarında yer alan öğrencilerin uygulamalara ilişkin görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile alınmıştır. Analizler sonucunda öğrencilerin uygulamaların kendilerine katkıları ve kavram karikatürleri konusunda olumlu görüşlere sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer boyutunda ise deney ve kontrol gruplarından seçilen (n=9) öğrencilerin üniteye ilişkin kavramsal anlama düzeyleri; kavramsal anlamaya yönelik yarı yapılandırılmış görüşme, kavram karikatürlerine ilişkin görüşme ve kavramsal anlama testleri bir arada analiz edilerek derinlemesine incelenmeye çalışılmıştır. Analizler sonucunda öğrencilerin bazı alternatif kavramalara sahip oldukları belirlenmiş ve bu kavramsal anlamaların nedenleri tartışılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda animasyon destekli kavram karikatürü kullanımının sadece kavram karikatürlerinin kullanımına göre kavramsal anlama ve tutum açısından doğrudan bir katkısının olmadığı söylenebilir. Ancak deney 1 grubu içerisindeki öğrencilerin ön testten son teste sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarındaki değişimin ilerideki çalışmalarda daha detaylı araştırılması gereken bir konu olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca çalışmada kontrol grubu ile yapılan karşılaştırmalarda kavram karikatürlerinin gerek animasyon destekli gerekse de yalnız kullanımının öğrencilerin hem kavramsal anlamaları hem de fen dersine yönelik tutumları üzerinde olumlu etkilerinin olduğuna ilişkin bulgular elde edilmiştir. Bulgular doğrultusunda kavram karikatürlerinin fen derslerinde kullanılabilecek etkili bir görsel araç olduğu düşünülmektedir. Concept cartoons are one of the tools that can be used in the constructivist science and technology learning environment and supported conceptual understanding by providing students to support the process of assimilation, accommodation and equilibrium. Therefore, many studies was conducted on concept cartoons in the last years and revealed the findings about effectiveness in different respects. In this study, it was tried to examine the effects of concept cartoons supported with animations. In this context, the effect of the use of concept cartoons supported animations on students' conceptual understanding, attitude toward science course and inquiry learning skills perceptions was searched by using pre test pos test control group quasi experimental design. The research in which two treatment group and one control group participated was implemented a middle school in Demirci in Manisa, and totaly 51 students standed in three classroom. In treatment 1 group (n=17), by using concept cartoons supported animations inside science and technology curriculum; in treatment 2 group (n=17) by using only concept cartoons inside science and technology curriculum; in control group (n=17) by using only science and technology curriculum, it was teached.In the result of this study, there is no significant differences between treatment 1 and 2 groups' corrected post test score in the respect of conceptual understanding, however, the scores of these two groups are significantly higher than control group. According to attitude toward science course, when examining post test score, there is no significant differences between treatmen 1 and treatment 2 group, however, it is found out that treatment 1 group attitude score was significantly higher than control group scores. In terms of inquiry learning skills perceptions, when examining post test score, there is no significant differences between three groups, but pre test and post test scores of treatment 1 group used concept cartoons supported animations was significantly different. In the qualitative part of this research, the views of students in treatment groups about learning process and activities was taken by the use of semi-structured interview form. The results of analysis, students had positive opinions about concept cartoons and the contribution of implementation to himself/herself. In addition, conceptual understanding about the unit of students in control and treatment group (n=9) is tried to deeply find out by analysing together conceptual understanding test, interviews about concept cartoons, semi-structured interviews about conceptual understanding. As a result of analysis, it was revealed that students had some alternative conceptions and was tried to discuss the reason of these conceptual understandings. As a consequence of this research, it is said that the use of concept cartoons supported animations as against only using concept cartoons had no contribution in terms of conceptual understanding and attitude. However, it is thought that the differences of the students' pre test and post test inquiry learning skills perceptions in treatmen 1 group is a subject of future studies. In addition, the findings was revealed that in the comparisons with control group, the use of concept cartoons both with animation and only used had positive contribution on students' conceptual understanding and attitudes toward science courses. In the direction of findings, it is thought that concept cartoons is an effective tool can be used in science courses. 321