Türkiye'nin OECD ülkeleri ile endüstri içi ticaretinin değerlendirilmesi (2000-2010)

Endüstri-içi ticaret aynı endüstri sınıflandırma grubu içinde yer alan mal ve hizmetlerin iki yönlü ticaretini ifade eder. Özellikle 1980'lerin başlarından bu yana Türkiye'nin dış ticareti, yöneldiği bölgeler itibariyle büyük çeşitlilikler göstermiştir. Ancak, OECD'ye üye ülkelerin oluşturduğu bölge, günümüze dek en büyük oranı teşkil etmeye devam etmiştir. Bu tezin amacı, Türkiye ve OECD ülkeleri arasındaki dı? ticaret ilişkilerini, endüstri-içi ticaret açısından incelemektir. Bu tez, iki soruya cevap aramıştır: Birincisi, 2000-2010 döneminde Türkiye ile OECD ülkeleri arasındaki endüstri-içi ticaretin büyüklüğü, nasıl bir gelişme kaydetmiştir? ikincisi ise, aynı dönemde iki taraf arasındaki endüstri-içi ticaretin, ürünlerin teknoloji yoğunluğu bakımından anlamlı bir değişim gösterip göstermediğidir. Bu sorular çerçevesinde yürütülen araştırmada, analiz yöntemi olarak Grubel Lloyd indeksi kullanılmıştır. Bu tez çalışması, 2000-2010 döneminde Türkiye'nin OECD ülkeleri ile olan endüstri-içi ticareti büyüklüğünün ülkeden ülkeye değişkenlikler gösterirken, özellikle AB-15 ülkeleri grubu ile yüksek teknoloji içeren ürünler ağırlıklı bir endüsütri-içi ticaret eğilimi gösterdiği sonuçlarına ulaşmıştır.Anahtar Kelimeler: Endüstri içi Ticaret, Grubel Lloyd Endeksi, Türkiye, OECD Ülkeleri. Intra-industry trade (IIT) is two way of trade of goods and services which belong to same industrial classification group. Since the beginning of the 1980s foreign trade of Turkey has increasingly showed a great diversity in terms of country groups but the OECD countries have constituted the biggest group. The aim of this dissertation is to examine foreign trade relations between Turkey and the OECD countries with respect to intra-industry trade. This dissertation is motivated by two research questions. The first question is how the extent of IIT between Turkey and the OECD has made progress in the period 2000-2010. The second question is whether the IIT between the two sides shows a significant change in terms of the degree of technology intensity of products. The Grubel Lloyd index is used to measure the extent and the growth pattern of the intra-industry trade of Turkey with OECD countries. The main conclusion of this thesis is that while there are some differences in the extent of IIT between Turkey and the OECD countries in the period 2000-2010, a higher degree of technological sophistication has been found in the products of IIT between Turkey and especially the EU-15 group of OECD countries.Key Words: Intra-Industry Trade, Grubel Lloyd Index, Turkey, OECD Country. 125