Albert Camus'nün eserlerinde yalnızlık ve dayanışma

ÖZET `Albert Camus'nün Eserlerinde Yalnızlık ve Dayanışma` konulu çalışmamızda, yirminci yüzyılm düşün ve edebiyat alanında önemli bir yere sahip olan Camus'nün eserleri üzerine bir inceleme yapılmıştır. Tezin `Giriş` bölümünde içinde yaşadığı yüzyılın olumsuzluklarının izleri görülen Camus'nün eserlerinde yer alan yalnızlık-dayanışma, aynlık-birleşme, yaşam-ölüm gibi karşıt duyguların diyalektik bir biçimde bir arada bulunuşuna değinilmiştir. Ayrıca bu bölümde tezde yer alan konuların içeriği hakkında ana hatlarıyla bilgi verilmiştir. Tezin ilk bölümü `Yalnızlık` başlığını taşımaktadır. Bu bölümde iletişimsizlik, yabancılaşma, ayrılık, sürgün ve ölüm izlekleri alt başlıklar halinde ele alınmıştır. însan sorunlarının ve özlemlerinin sözcülüğünü yapan Camus, yaşamın anlamsızlığım vurgularken günümüz yalnız insanının dramını yansıtmak istemiştir. Yaşamın monotonluğu ve mekanikliği, gelişen toplumsal olaylar karşısında kişinin yalnızlığa itilmesi ya da bu duyguya kapılması, akıp giden zaman karşısında çaresizlik içinde oluşu ve bu duruma ölümün kaçınılmaz bir son oluşunun eklenmesi, Camus'nün insanının ne kadar çaresiz olduğunu gösterir. Yaşamı etkin kılamamanın sıkıntısı, yalnızlık duygusuyla bütünleşir; bunun bir sonucu olarak da yaşamın anlamdan yoksun olduğu görülür. Camus'nün eserlerinde yalnızlığı doğuran ya da yalnızlığın büyüttüğü duygular, tıpkı dayanışma bölümünde olduğu gibi çift yönlü bir etkileşim ortaya koymaktadır. 347Tezin ikinci bölümü `Dayanışma` başlığını taşımaktadır. Üç alt bölüm halinde düzenlenen bu bölüm sevgi, birlik ve başkaldırı üzerine düşüncelere ayrılmıştır. Yaşamın anlamdan yoksun oluşu karşısında Camus, direnmenin gerekliliğini vurgulayan bir başkaldırı felsefesi ortaya koymuştur. Sürekli bir bilinç duygusuyla ortaya çıkan uyanış, insan olmanın bir gereğidir. Başkaldırı aracılığıyla adalet, dayanışma, birlik ve dostluk gibi değerler açığa çıkar. Sesini yükselten Camus'nün insanının itirazı bireysel olmaktan çıkıp toplumun bir itirazı olur. Yalnızlığa karşı sığınılan sevgi ve kardeşlik duyguları aracılığıyla dayanışma sağlanır. Dayanışma ile bütünleşen insan, sevmesini, birlik ve beraberlik içinde yüreklice karşı koymasını bilir. Bu iki bölümde Albert Camus'nün eserleri incelenerek, yaygın olarak karşılaşılan izlekler incelenmeye çalışılmış ve bu bilgiler ışığında belli bir sonuca ulaşılmıştır. Çalışmamızın `Sonuç` bölümünde Albert Camus'nün eserlerinin incelenmesi ile elde edilen veriler, genel bir tanımlama ve düşünce oluşturma amacıyla değerlendirilmiştir. 348 Resume Dans ce travail compost de deux parties, nous avons etudie les motife de la solitude et la solidarity dans les oeuvres d' Albert Camus. Nous avons essaye` d'exposer quelques donnees thematiques qui nous ont paru d'une importance particuliere. Dans la premiere partie dont le titre est `la solitude`, nous avons, en premier lieu, essay6 d' examiner les sources de la solitude qui s'est manifestee â la suite des deux guerres mondiales dans le monde entier. L'individu egare, aliene, est reste sans aucun appui devant les effets destructeurs de la guerre. Comprendre son epoque et les circonstances de son temps, essayer de supporter sa condition dans Punivers et dormer ainsi un sens â son existence ont ete la preoccupation primordiale de Camus. Nous avons remarqud que toutes les voies de son existence se heurtent â des impasses. Au milieu du 20eme siecle, la situation de Fetre humain peint un tableau bien sombre et triste: vivre dans un monde oü la faillite des rapports humains ainsi qu'un remarquable manque de communications et oü regne egalement la solitude: tout ceci fait de cette existence un univers absürde entierement depourvu de sens et d'espoir. Desoriente et angoisse, l'etre humain se sentait `jete dans ce monde`. On naît sans le vouloir, on souffre, on est mortel, on vit dans un monde inexplicable. Les heros camusiens enfermes dans une solitude extrSme crient leur angoisse devant l'existence qui demeure toujours pour eux une enigme. Tous les heros camusiens partagent ce monde de souflrance et d'angoisse, qu'ils soient vieux, jeunes, c?Kbataires, maries, riches ou pauvres. Dans nous these, nous avons vu que tous ces 349protagonistes sont des solitaires comme nous le sommes tous. Les demarches inutiles que 1'homme fait pour se liberer de cette solitude finissent par aneantir l'âtre humain qui ne peut fuir cette vie insupportable. Lorsque Fauteur evoque le probleme de la solitude, ce n'est plus le probleme d'une seule personne mais celui de tout le monde. Dans cette partie, nous avons 6tudi6 d'une maniere sensible, la solitude de Fetre humain causee par Fincommunicabilit? de Findividu, la confrontation de Fhomme avec la mite du temps, le risque d'alienation, la separation, Fexil et Faneantissement inevitable. La deuxieme partie a et6 Fobjet d'une &ude concernant `la solidarite`. Albert Camus developpe dans ses romans, ses essais et ses pieces de theatre une vision du monde egalement marquee par des problemes politiques et moraux de Fepoque. Nous avons vu que les oeuvres camusiennes etaient encerclees par Fidee d'une revolte. Le heros camusien qui confronte avec toutes les realites de l'existence humaine se revolte contre ce monde depourvu de sens. Nous avons constate â travers ces oeuvres que la revolte depourvue de toute valeur, au commencement, etait une revolte negative qui menait Findividu â la destruction et â la mort. Mais nous avons analyse la revolte decrite cette fois dans L 'Homme Revolte. La revolte changeait de caractere et subissait une evolution. La revolte devient un acte creatif qui s'attachait a certaines valeurs comme Funion et Faffection. Quant au theme de Funion, Fxmion prend egalement sa part dans la solidarite. Les heros camusiens eprouvent porfondement en eux Faffection qui aboutit a la solidarite. 350 350