Finansal serbestleşmenin gelir dağılımına etkisi: Dünya ve Türkiye deneyimleri

Bu çalışmada, Latin Amerika ve Doğu-Güneydoğu Asya ülkeleri bağlamında finansal serbestleşme tecrübeleri ve bu sürecin bölüşüm yapılarına etkisiyle birlikte, Türkiye'de finansal serbestleşme deneyiminin bölüşüm üzerindeki etkisi emek-değer teorisi açısından incelenmiştir. Seçilen örneklerin ele alınışında, değişim sürecinde, özellikle devlet-sınıf ilişkilerinin, sınıf içi ve sınıflar arası ilişkilerin etkileri ön planda tutulmaya çalışılırken, farklı yaklaşımlara da yer verilmiştir.Kapitalist toplum düzeninde krizin gerçek kaynağı üretim sürecinde belirlendiği için, dolaşım süreci ve para krizi sadece ertelediği için, finansal piyasalardaki gelişmeler de bu süreçten bağımsız olarak okunamaz. Finansal serbestleşme sermayenin yeniden yapılandırılmasının bir gereği olarak ortaya çıkarken, bölüşüm ilişkilerinde yarattığı yeni dinamikler, sermaye sınıfı içinde, sınai ve mali sermaye arasında, önemli ölçüde bir yeniden paylaşım meydana getirir. Ancak bu, sermayenin iki alt grubunu politik olarak birbirlerine karşı konumlayabilmek için yeterli değildir. Yeni paylaşım mekanizması, yükselen faiz oranları nedeniyle daha fazla artı değerin üretken sermayeden finansal sermayeye aktarılması biçimini alırken, parasal büyüme de, likiditenin mülkiyetine sahip olduğu varsayılan finans kapitalin komuta ettiği emek değeri arttırmaktadır. Daha doğrusu, her fiyat hareketinde, değer yaratmadan yaratılan her finansal karda, değer, üretken sektörlerden finansal sektörlere aktarılmaktadır. Değerin tek ve gerçek kaynağının emek ve emeğin yarattığı değere el koyulması olduğu için finansal serbestleşmenin bu temel çelişki üzerinde olumlu bir etkisi bulunmamaktadır. Tersine, finansal piyasalarda gerçekleştiği düşünülen krizler, üretimi aksattığı, istihdamı azalttığı ölçüde, devalüasyonlar yoluyla, gelişmekte olan ülkelerde enflasyona neden olduğu ölçüde, emek kesimi kendi ürününden daha az pay almaktadır. In this study, the effects of financial liberalization experiences upon distributional shifts in Turkey, along with the financial liberalization experiences and the effects of this process upon distributional structures in connection with Latin American and East-Southern East Asian countries, has been examined in term of labor-value theory. Throughout the analysis of the above cases picked, while the effects of state-class relations, of inter-class and intra-class relations were especially given primary importance for exchange mechanism, different perspectives were also included.Since the real of origin of the crisis in capitalist social formation is determined in and by the production process and circulation and money function just to procrastinate the crisis, development occured in the financial markets can not be read independenly of these processes. As financial liberalization asserts itself as a necessity of restructuring of capital, its incurring new dynamics for distribution relations gives way to redistribution of surpluss among capitalist class, between productive capital and financial capital. However, this is not sufficient to locate this two subgroups of capital politically opposite positions relative to each other. New distributional mechanism takes the form of transfering more surplus value from productive capital to financial capital due to rising interest rates, as monetary expansion increases the labor value commanded by financial capital, which is assumed to have ownership rights over liquidity. More accurately, with every single price movement and with the creation of profit in financial sector without creating value, value is transferred to the financial capital. Because of the fact that labor and expropriation of the value created by the labor are only real source of value, financial liberalization have no positive effect on this basic contradiction. Rather, to the extent that crises, which are considered to stem from financial sphere, suspend economic growth, decrease employment rates and cause inflation via devaluations in develeping countries, masses absorb less from what they have created. 258