Alevi-Bektaşi menâkıbnamelerine göre Alevilik

Günümüze kadar yalnızca sözlü kaynaklarla geldiği düşünülen Alevilik gerçekte yazılı kaynaklara da sahip olduğu son yıllarda yapılan araştırmalarda ortaya konulmuştur. Bu yazılı kaynakların bir kısmı da `menâkıbnâme` ya da `velâyetname` olarak isimlendirilen eserlerdir. Bu çalışmada Alevi-Bektaşi Velâyetname/Menâkıbnameleri, Menâkıbul-Kudsiye'den başlanarak sırasıyla; Velâyetname-i Hacı Bektaş-ı Veli, Makâlât Şeyh Safi Buyruğu, Saltıknâme, Hacım Sultan ve Menâkıbnamesi, Abdal Musa Velâyetnamesi, Kaygusuz Abdal, Seyyid Ali Sultan Velâyetnamesi, Şucaeddin Veli ve Velâyetnamesi, Vilâyetname-i Şahi Gö'cek Abdal, Koyun Baba Velâyetnamesi, Demir Baba Vilâyetnamesi ve Veli Baba Menâkıbnamesi şeklinde incelenmiştir.Alevi-Bektaşiliğin yazılı kaynaklarından olan velâyetname ve menâkıbnameler: İnanç Esasları, İbadet Esasları ve Ahlak, Tarikat Erkânı ve Adab başlıkları altında incelenmiştir. İncelenmesi sonucunda bu velâyetname ve menâkıbnamelerin, olayların olduğu dönemin zihniyetini taşıması açısından çok önemli olduğu, Alevi ve Bektaşilikle ilgili önemli bilgilere sahip olduğu görülmüştür. Sonuç olarak Alevi-Bektaşi menâkıbnamelerinde İslami geleneğin özellikle de Alevi geleneğin ürettiği terminolojinin bu eserlerde yer aldığı görülmektedir It has been revealed in some researches in recent years that the belief in Alevism, which is believed to have come only through oral sources, has actually written sources. Some of these written sources are also called `menaqibnâme` or `vilâyetname`. Alevi-Bektashi Vilayetnames / Menaqibnames were examined in turn starting from Menâqibul Qoudsiye , The Vilâyetname of Haggi Bektash Veli, the Menaqib of Şeyh Safi, Saltıknâme, The Menaqibname of Hacim Sultan, The Vilâyetname of Abdal Musa, The Menaqibname of Kaygusuz Abdal, The Vilâyetname of Seyyid Ali Sultan, The Menaqib of Şeyh Şucaeddin Veli, The Vilâyetname of Otman Baba, The Vilâyetname of Koyun Baba, The Vilâyetname of Demir Baba and The Menaqipname of Veli Baba.Menaqibnames, the written sources of Alevism-Bektashism are examined under the headings of faith, principles of worship and ethics, title of order and decency. As a result of this examination, it is seen that these vilayetnames and menaqibnames have important information about Alevism and Bektashism which is very important in terms of carrying the mentality of the period in which the events took place.As a result, it appears that the terminology of the Islamic tradition, especially the Alevi tradition, appears in these works in the Alevi-Bektashi menaqipnames. 160