Gaziantep ili Şehitkâmil ve Şahinbey merkez ilçelerinde yaşayan 65 yaş üstü populasyonda yaşam kalitesi düzeyi ve etkileyen faktörler

Giriş ve AmaçYaşam kalitesi, mutlu olma ve yaşamdan hoşnut olmayı içeren, genel anlamda ?iyi olma durumu? olarak kullanılan bir terimdir. Çalışmanın amacı Gaziantep il merkezinde yaşayan yaşlıların yaşam kalitesini ve etkileyen faktörleri saptamaktır.Gereç ve YöntemAraştırma kesitsel tiptedir. Araştırmanın evrenini Gaziantep ili Şehitkamil ve Şahinbey ilçelerinde yaşayan 65 yaş üstü yaşlılar oluşturmaktadır. Nüfusa dayalı orantılı küme örnekleme yöntemiyle seçilen altmış kümede, her kümeden ortalama on olmak üzere toplam 632 yaşlı birey ile Aralık 2007?Mayıs 2008 tarihleri arasında yüzyüze görüşülmüştür. Veri toplamada kullanılan yaşam kalitesi ölçeği, altı alandan oluşan Dünya Sağlık Örgütü yaşam kalitesi yaşlı modülü (WHOQOL-OLD) Türkçe sürümüdür. Toplam puan yüz üzerinden, alan puanları on altı üzerinden hesaplanmıştır. Araştırma kapsamına giren 632 yaşlıdan cevap verebilecek yeterlilikte olan 592 yaşlıya WHOQOL-OLD modülü anket soruları uygulanmıştır. Veri analizi SPSS-9.0 programıyla yapılmıştır. Analizlerde ki-kare, Mann-Whiney U, Kruskall Wallis, ANOVA ve lojistik regresyon testleri kullanılmıştır.BulgularAraştırma kapsamına giren yaşlıların %45.9'u erkek, %54.1'i kadındır. Yaşlıların %63.9'u 65-74 yaş, %29.7'si 75-84 yaş, %6.4'ü 85 ve üzeri yaş grubundadır. Yaşlıların %58.1'i okur yazar değil, %11.2'si ilkokul mezunudur. Yaşlıların çoğunluğu eş veya çocuklarıyla, %12.9'u yalnız yaşamaktadır. Yaşam kalitesi ortalama puanı 55.8±0.5 olarak bulunmuştur. Yaşam kalitesi alanları olan duyusal yetiler, otonomi, geçmiş, bugün ve geleceğe ait aktiviteleri, sosyal katılım, ölüm ve ölmek ile yakınlık ortalama puanları sırasıyla, 11.5±0.1, 9.0±0.1, 8.1±0.1, 5.9±0.1, 11.9 ±0.1 ve 9.4±0.1' dir. Yaşam kalitesi erkeklerde (59.0±0.7), 65-74 yaş grubunda (57.4±0.6), orta ve üzeri okul mezunlarında (68.5±1.7), kentsel alanda yaşayanlarda (56.1±0.5), gelir düzeyini iyi olarak değerlendirenlerde (62.4±0.8), kendine ait tapulu malı olanlarda (57.6±0.5), eşiyle yaşayanlarda (59.1±0.7) anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p