Meşe güvesi Lymantria dispar L. (Lepidoptera:Lymantriidae) ve Amerikan beyaz kelebeği Hyphantria cunea (drury) (Lepidoptera: :Arctiidae)'de besin seçimi ve gelişimine etki eden kimyasal faktörlerin geometrik analizlerle belirlenmesi

Bu çalısmada Lymantria dispar ve Hyphantria cunea adlı kelebek türlerine aitlarvaların son larva evresinde yapay besinler kullanarak besin tercihinin ortayaçıkarılması amaçlanmıstır. Bunun için A(P36:K32), B (P32:K32); C (P10:K32); D(P36:K10); E (P72:K32) ve F (P36:K64) besin menüleri (P:Protein, K:Karbohidrat)gram olarak kullanılarak yedirilmistir. Sekonder maddeler kullanılarak hazırlananbesinler A besin içeriğine % 1,25 , 2,5 ve 5 oranında tanik asit hesaplanarak katılmıs vesırasıyla T1, T2, ve T3 ile sembolize edilmistir. Nikotin ve kinin için A besinine % 0,125,% 0,25 ve % 0,5 yüzdelik oranları hesaplanarak eklenmis; nikotin sırasıyla N1, N2, N3seklinde ve kinin sırasıyla K1, K2, K3 seklinde sembolize edilmistir. Bunun sonucundaüç farklı sekonder maddenin her biri için üç farklı yoğunlukta üç besin, toplamda dokuzfarklı besin elde edilmistir. Bu besinlerden A-B, A-C, A-D, A-E, A-F, B-C, B-D, B-E,B-F, C-D, C-E, C-F, D-E, D-F, E-F, A-T3, A-N3 ve A-K3 kombinasyonları olusturularaktercihli beslenme deney grupları olusturulmustur.H. cunea ve L. dispar türünün besin tercihi C (P10:K32) ve D (P36:K10) tercihlibesin deneyinde elde edilen sonuçlara göre yenen protein ve karbohidrat miktarlarınınortalaması ile H. cunea türü için % 53 protein ve % 47 karbohidrat olarak bulunmustur.L. dispar'ın erkek larvalarının besin tercihi % 55 protein ve % 45 karbohidrat ve disilarvaları için % 56 protein ve % 44 karbohidrat olarak bulunmustur. Bu 3 grup larvadanelde edilen sonuçların ortalamaları karsılastırıldığında, larvaların bir eğim üzerindehareket eden beslenme davranısı ortaya koydukları görülmüstür. Bu eğimin polifajbeslenen böcekler için ifade edilen esit mesafe modeline uygun olduğu bulunmustur.H. cunea'nın, L. dispar'ın erkek ve disi larvalarının tercihsiz beslenmedeneylerinde kullanılan 15 besin çesidi, toplam tüketim miktarları dikkate alındığında Cve E besinlerinin toplam tüketim miktarlarının kontrol grubu olan A besinine göre farklıolduğu görülmüstür.Ayrıca sekonder maddelerin toplam tüketim miktarlarında her üç grup için etkiliolduğu gösterilmistir. Pup protein miktarını sekonder maddelerin özellikle de tanikasitin istatistiksel olarak olumsuz etkilemediği tespit edilmistir. Pup lipit miktarlarınınise protein/karbohidrat oranının düsük olusuyla iliskili olduğu görülmüstür. Gelismesürelerinin besindeki protein miktarının artısına paralel olarak azaldığı ve sekondermadde miktarlarıyla arttığı tespit edilmistir. Tercihli beslenme deneylerinde H. cuneatüründe özellikle karbohidratı fazla besinlerle (C-F) tercihte tat almayla ilgilikararsızlıkla alım hedefinin tutturulamadığı görülmüstür.Tercihli beslenme deneylerinde, özellikle proteince zengin besinlerin olduğutercih gruplarında pup ağırlığının düsük olduğu tespit edilmistir (P>0.05). Benzersekilde tercih gruplarında karbohidratça zengin besinlerin olduğu tercih grubundakilarvaların lipit miktarının yüksek olduğu görülmüstür (P>0.05). Yenen protein vekarbohidratın pup ağırlığı, pup protein ve lipit miktarı ile toplam dıskı miktarıarasındaki iliskilerin farklı olduğu görülmüstür (P>0.05).Ayrıca L. dispar disi ve erkek larvaları ile H. cunea larvalarının protein vekarbohidrat alımı arasında lineer bir iliskinin olduğu tespit edilmistir. L. dispar disi veerkek larvalarının protein ve karbohidrat alımı arasında farklılık olduğu tespit edilmistir.L. dispar disi ve erkek larvalarının protein ve karbohidrat alımlarının ortalamalarıalınmıs bu değerler ile H. cunea larvalarının protein ve karbohidrat alımındaki lineeriliski arasında farklılık olmadığı bulunmustur. In this study it was aimed to determine the food choice of L. dispar and H. cunealarvae at last instar giving synthetic food menus. In addition to determine secondarycompounds effects on their food choice for this purpose, the foods A (P36:C32), B(P32:C32); C (P10:C32); D (P36:C10); E (P72:C32) and F (P36:C64) were used. Thefoods were prepared by adding of tannic acid, quinine and nicotine. For the tannic acidadded foods, 1.25, 2.5 and 5 % tannic acid was added and named as T1, T2, and T3,respectively. For the quinine added foods, 0.125, 0.25 and 0.5 % quinine was added andnamed as K1, K2, and K3, respectively. As for the nicotine added foods, 0.125, 0.25 and0.5 % nicotine was added and named as N1, N2, and N3, respectively. As a result, a totalof 9 foods were prepared for each secondary compounds and each concentration ofthem. By forming the food combinations A-B, A-C, A-D, A-E, A-F, B-C, B-D, B-E, BF,C-D, C-E, C-F, D-E, D-F, E-F, A-T3, A-N3 and A-K3 , food choice experimentgroups were also established.Food choice of H. cunea and L. dispar larvae was determined as means of C(P10:C32) and D (P36:C10) food choice experiments. According to the results, foodchoice of H. cunea was aimed as 53 % protein and 47 % carbohydrate. As for L.dispar,food choice of male larvae was aimed as 55 % protein and 45 % carbohydrate while thevalues were determined as 56 % protein and 44 % carbohydrate for female larvae. Itwas determined that feeding manner of these two species is suitable for equal distancemodel used for expressing the feeding manner of generalist insect herbivores. It wasfound that total consumption amount of C and E foods used in no choice foodexperiments for male and female larvae of H. cunea and L. dispar was significantlydifferent from A food, used as control.It was also found that secondary compounds could affect the total foodconsumption in H. cunea and L. dispar larvae. The pupal weight and the pupal proteinrate decreased with increasing of P:C rate. Secondary compounds, especially tannic acidhave no negative effect on pupal protein rate. Pupal lipid rate was correlated with lowerrates of P:C. It was found that developmental periods were correlated negatively withpupal protein rate, but positively with secondary compounds rates. In food choiceexperiment, H. cunea experienced some ambiguity concerning tasting due to excessamount of carbohydrate in C and F foods. As a result of false food choice in this speciescould not intake target.The pupal weight was low in food choice experiments, especially in choicegroups rich of protein. Similarly, the pupal lipid rate was high in choice groups rich ofcarbohydrate. It was observed the relationships between the consumed protein andcarbohydrate and pupal weight, pupal protein and lipid rates were different significantlybetween species.It was also found that there was a linear relationship between protein andcarbohydrate intakes of L. dispar and H. cunea. But, protein and carbohydrate intakes ofmale and female larvae of L. dispar were significantly different. It should be noted thatno statistical difference was detected in the parameters tested between both specieswhen considering the mean values for L. dispar. 94