Milletlerarası usul hukukunda yabancı belgelerin ispat gücü

Bu çalışma yabancı resmî ve gayriresmî belgelerin ispat gücüne sahip olabilmesinin şartlarının ne olduğu ve bu ispat gücünün kapsamının hangi hukuka göre tayin edilmesi gerektiği sorularına gerek Türk hukuk mevzuatı, doktrini ve mahkeme kararlarındaki durum ve gerekse mukayeseli hukuktan örnekler ortaya konularak cevap aramaktadır. Bu soruları cevaplandırmadan önce belge kavramının sınırları ve belgede yabancılık unsurunun neler olabileceği üzerinde durulmaktadır. Yabancı resmî ve gayriresmî belgelerin ispat gücünün hangi hukuka tabi olduğu, yabancı belgelerin ispat gücünün milletlerarası usul hukuku ve ispat hukuku içerisindeki yeri dikkate alınarak, ispat hukukuna ve özellikle delillere ilişkin bazı konularla ilişkisi de göz önünde tutularak tesbit edilmeye çalışılmaktadır. Yabancı resmî belgelerden ispat faaliyetinde resmî belge olarak istifade edilmesine imkan veren diplomatik / konsüler tasdik usulü ayrıntılı bir incelemeye tabi tutulmakta, söz konusu usule istisna getiren veya bu usulü basitleştiren milletlerarası iki ve çok taraflı sözleşmelere de değinilmekte, 1961 tarihli Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Hakkındaki La Haye Sözleşmesi sahip olduğu önemden dolayı daha ayrıntılı olarak incelenmektedir. Çalışmada, yabancı belgelere ispat gücü tanımanın şartlarının hakimin hukukuna tabi olduğu, bu ispat gücünün kapsamının da, hakimin delilleri takdirinin bir parçası olması gerekçesi ile yine hakimin hukukuna tabi olması gerektiği, yabancı resmî belgelerden resmî belge olarak istifade etmenin bağlı kılındığı şartların da, hukuk güvenliğinin zedelenmemesi koşuluyla olabildiğince esnek bir şekilde yorumlanarak yabancı resmî belgelerin milletlerarası dolaşımının kolaylaştırılmasının yerinde olacağı neticelerine ulaşılmaktadır. This study searches for an answer to the questions, what are the conditions necessary for foreign public and private documents to have probative value and according to which law the extent of this probative value should be determined, by setting forth both the situation of turkish legislation, doctrine and court decisions and examples from comperative law. Before answering these questions, the boundaries of the concept of document and the possible foreign elements of document are elaborated. Which law is applicable to the probative value of foreign public and private documents was tried to be ascertained, by reckoning with the position of the probative value of foreign documents in international procedural law and the law of evidence, and also by taking into consideration its relation as to certain issues in the law of evidence and especially in the means of evidence. Diplomatic / consular legalisation procedure, which enables foreign public documents to be utilized as public document in the proving process, examined extensively; the bilateral and multlateral international conventions that bring exception the so-called procedure or simplify it were dealt with; Convention of 1961 Abolishing the Requirement of Legalisation for Foreign Public Documents was investigated in detail due to its significance. In the study it is concluded that, the conditions for conceding probative value to foreign documents are subject to the law of the forum; the extent of this probative value, because of being a part of the judge's appreciation of evidence, should again be subject to the law of the forum; it would be proper to interpret the terms determining the use of foreign public documents as public documents as flexible as possible, provided that legal certainty of the law is not damaged, in order to facilitate the international circulation of foreign public documents. 503