Formaldehit inhalasyonunun sıçan burun mukozasındaki hücrelerarası bağlantı kompleksleri üzerine etkileri

ÖZETFormaldehit inhalasyonunun, burun mukozasında irrite edici özelliği olduğubilinmektedir. Fakat bu irritasyonun sitolojik düzeydeki boyutu tam olarakbilinmemektedir. Bu çalışmada formaldehit inhalasyonunun sıçanlarda hücrelerarasıbağlantı kompleksleri üzerine etkisi ışık mikroskobik, immünohistokimyasal ve elektronmikroskobik (TEM) yöntemlerle incelendi.Bu çalışmada yetişkin, Rattus norvegicus türü 20 adet dişi sıçan kullanıldı.Kontrol grubunda 10, deney grubunda 10 denek olmak üzere 2 grup oluşturuldu. Deneygrubu sıçanlar 90 gün süreyle günde 6 saat, haftada 5 gün olacak şekilde 15 ppmformaldehit buharına maruz bırakıldı. Her bir grupta, deney süresinin bittiği gündeneklerin nazal mukoza örnekleri alınıp histolojik yöntemlerle incelendi.Işık mikroskobik düzeyde, immünohistokimyasal yöntemlerle pozitif boyananprotein yapılarının (E-Cadherine, Occludin, Y-catenin) boyanma yoğunluğu yarı-kantitatif olarak değerlendirildiğinde, deney grubu bireylerinde daha düşük boyanmayoğunluğu gözlendi. Ayrıca solunum epitelinde; goblet hücrelerinde hipertrofi , bazallaminada yer yer kırılmalar, epitel hücrelerinde proliferasyon ve bu nedenle epitelkalınlığında gözle görülür artış belirlendi. TEM düzeyinde bazal laminada kalınlaşmave yer yer dejenerasyonlar, sitoplazmik alanlarda vakuol artışı ve kinosilyumlarıntübüler yapılarında düzensizlikler ile membranlarında netlik kaybı gözlendi.Sonuç olarak formaldehit inhalasyonun, hücreler arası bağlantı komplekslerininyapısında bulunan protein miktarında gözle görülür bir azalmaya neden olduğu dahayüksek dozaj uygulamalarında ise hücreler arası bağlantı komplekslerinde kopmalarolacağını düşünmekteyiz.Anahtar kelimeler: Formaldehit inhalasyonu, Bağlantı Kompleksleri, Okludin, E-Kaderin, Katenin, TEMiv ABSTRACTThe irritable properties of formaldehyde inhalation for the nasal mucosa isknown. But in the cytological dimension it is not well known. In this study weexamined the effects of formaldehyde inhalation on rat?s intercellular junctions byusing light microscopy, immunohistochemistry and electron mcroscoby techniques.20 adult, female, Rattus norvegicus rats were used in this study. There were acontrol and an experiment group. 10 rats were in control group and 10 rats were inexperiment group. Experiment group was exposed to 15 ppm formaldehyde, 6h/day,5days/week for 12 weeks. In each group, when the experiment time finished, samples ofnasal mucosa were taken and then histological process had begun.We evaluated the staining density of proteins (E-Cadherine, Occludin, γ-catenin)by immunohistochemical methods semi-quantitatively, in light microscobic level . Inthe nasal mucosa of the experimental group, hipertrophy in goblet cell, degeneration inbasal lamina, stratification belong to the proliferation in epithelium cells were identifiedby immunohistochemistry. Vakuol increase in stoplasmic areas, irregular forms ofkinesiliums were identified by TEM and were photographed.Key words: Formaldehyde inhalation, Intercellular junctions, Occludin, E-Cadherine, Catenin, TEMv 62