Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde Türkiye'de Cumhuriyet'in ilanından günümüze sosyal yardım analizi

İnsanlık tarihi kadar eski olan yoksulluk kavramı sanayi devrimi ile etkisini daha da arttırmış ve günümüzde de toplumların en önemli sorunu haline gelmiştir. Özellikle savaşların çokça yaşandığı çağımızda yerel yoksulluk kavramına uluslararası bir sorun haline dönüşen mülteci sorunu da eklenmiştir.Kendisinin veya bakmakla yükümlü olduğu kişilerin asgari ihtiyaçlarını yoksulluk ya da engellilik sebebi karşılayamayan bireylere yapılan sosyal yardımlar daha çok toplumda sosyal dengeyi sağlamak ve dezavantajlı grupların hayata bağlanmaları amacını taşımaktadır. Bu bağlamda daha çok devletlerin merkezi ve yerel birimleri tarafından yapılan sosyal yardımlar devletlerin anayasalarında yerlerini almıştır.Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında da devletin bir sosyal devlet olduğu vurgulanmıştır. Bu bağlamda dezavantajlı grupların ihtiyaçları devlet garantisi altına alınmaya çalışılmış ve toplumda sosyal bir denge kurulması amaçlanmıştır.Osmanlı Devleti'nde özellikle sosyal yardım alanlarında vakıfların etkili olduğu bilinmektedir. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte vakıflar etkilerini kaybetmeye başlamış ve sosyal yardımlar devlet nezdinde kurumsallaşmaya başlamıştır. Özellikle 2000 li yıllardan sonra sosyal yardımlar alanında yapılan reformlar ile birlikte bu alanda daha da önemli adımlar atıldığı görülmektedir. Ancak tüm gelişmelere rağmen Avrupa refah toplumu anlayışına ulaşılamadığı da bir gerçekliktir.Çalışmanın ilk bölümünü sosyal yardım kavramının kavramsal çerçevesi ve tarihi gelişimi oluşturmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde bir örnek teşkil etmesi ve kıyaslama imkânı sunması için Avrupa refah toplumları anlayışı ve Avrupa ülkelerinde uygulanan sosyal yardım politikaları incelenmiştir Çalışmanın temel amacını oluşturan üçüncü bölümde ise özellikle cumhuriyetin ilanı ile birlikte vakıf anlayışından uzaklaşan Türkiye Cumhuriyeti'nin yapmış olduğu sosyal yardımlar dönemsel olarak incelenmektedir. Özellikle her dönemde uygulanan sosyal yardım politikaları sosyal yardımların gelişimi açısından bir temel oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Yardım, Sosyal Politika, Sosyal Devlet, Refah Toplumu. The concept of poverty, which is as old as the history of mankind, has increased its influence with the industrial revolution and has become the most important problem of the societies. Especially in our age, where wars were experienced a lot, the refugee problem, which became an international problem, was added to the concept of local poverty.The social benefits provided to individuals who cannot meet the minimum needs of their dependents or their dependents for poverty or disability are mostly aimed at providing social balance in the society and connecting the disadvantaged groups to life. In this context, the social aids mostly made by the central and local units of the states have taken their place in the constitutions of states.In this context, it is emphasized that the Constitution of the Republic of Turkey is a state of the welfare state. In this context, the needs of disadvantaged groups have been tried to be taken under state guarantee and a social balance is aimed in the society.It is known that the foundations were effective in the Ottoman Empire especially in the areas of social assistance. With the declaration of the Republic, the foundations began to lose their influence and the social assistance began to be institutionalized by the state. Especially after the 2000s, with the reforms in the field of social assistance, even more important steps have been taken in this area. However, despite all the developments, it is a reality that European welfare society cannot be reached.The first part of the study is the conceptual framework and historical development of the concept of social assistance. In the second part of the study, the European welfare societies approach and the social assistance policies applied in European countries were examined to provide an example and comparative opportunity. In the third section, which constitutes the main purpose of the study, especially social assistance made by the Republic of Turkey away from the foundation of understanding with the proclamation of the republic are examined periodically. In particular, social assistance policies implemented in each period constitute a basis for the development of social assistance.Key Words: Social Assistance, Social Policy, Social State, Welfare Society. 172