Postmodern söylemin siyaset kuramına etkileri

ÖZET Çeşitli disiplinlerde kullanılmış olan `postmodern(izm)` terimi, oldukça biçimsiz ve belirsiz olduğundan dolayı, söz konusu terimi tanımlamak pek kolay değildir. Bununla birlikte postmodernizmin kullanıldığı bağlam göz önüne alındığı takdirde, söz konusu terimin ne anlam ifade ettiğine ilişkin bir tanıma ulaşılabilmektedir. Bu çalışmada felsefi bir kategori veya bir düşünce biçimi olarak sınırlandırılan postmodernizm, `postmodern söylem` biçiminde kavramlaştırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı ise postmodern söylemin siyaset kuramı üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Söz konusu çalışmanın temel tezi, postmodern söylemin siyaset kuramı olarak klasik liberalizm ile klasik Marksizm üzerinde hem yıkıcı hem de yeniden yapılandırıcı etkide bulunabileceğidir. Postmodern söylemin bu ikili etkisi, bu çalışmada `postmodern söylemin paradoksu` olarak kavramlaştırılmaktadır. Bu çerçevede anti-özcülük, olumsallık, anti-temelcilik ve anti-tekabüliyetçilik olarak saptanan postmodern söylemin parametreleri, gerek klasik liberalizmin gerekse klasik Marksizmin felsefi temellerinin altını oymaktadır. Öte yandan postmodern söylemin modern siyaset kuramı üzerinde aynı zamanda yeniden yapılandırıcı bir etkisi de bulunmaktadır. Başka bir anlatımla, liberalizm ile Marksizmin, postmodern söylemin parametrelerince yeniden yapılandırılması olanaklıdır. Bu bağlamda postmodern söylemin yeniden yapılandırıcı bir etkisi olarak Richard Rorty'nin `postmodernist burjuva liberalizmi` ile Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe'un `post-Marksizmi`, ontolojik, epistemolojik ve etik-politik önkabulleri açısından çözümlenmektedir. Liberalizm veya Marksizmin, postmodern söyleme uygun bir biçimde yeniden tanımlandığı takdirde, varlığını modern/postmodern bir siyaset kuramı olarak sürdürebileceği ileri sürülmektedir. Ayrıca modern ve postmodern arasında bir eklemlenmeyle ilişkiliIll olan postmodern söylemin yeniden yapılandırıcı etkisi, siyaset kuramına bir katkı olarak da okunabilir. Liberalizm ile Marksizmin yeniden yapılandırılmış formları olan postmodernist burjuva liberalizmi ile post-Marksizm, bir yandan klasik formlarının felsefi temellerinden paradigma düzeyinde bir kopuş gerçekleştirirken, diğer yandan da klasik formlarıyla olan sürekliliklerini koruyabilmektedirler. Karşılaştırmalı olarak postmodernist burjuva liberalizmi ile post-Marksizmin, farklılıklar olmakla birlikte, felsefi temelleri açısından birbirlerine yaklaştıkları açıkça görülmektedir. Bununla birlikte postmodernist burjuva liberalizmi ile post-Marksizm klasik formlarıyla sürekliliklerini sürdürdükleri ölçüde, birbirlerinden uzaklaşmaktadırlar. IV ABSTRACT The term `postmodern(ism)` which has been employed in various disciplines, is so amorphous and ambiguous that it cannot be defined easily. Nevertheless, once a context in which it is used, is taken into consideration, it is possible to reach what the term postmodern(ism) signifies. In this study, postmodernism which is limited to a philosophical category or a way of thinking, is conceptualized as `postmodern discourse`. The object of the study is to find out the effects of the postmodern discourse on modern political theory. The main thesis of this study is that the postmodern discourse may have both destructive and reconstructive effects on classical liberalism and classical Marxism as modern political theories. These binary effects of the postmodern discourse are conceptualized, in this study, as `the paradox of the postmodern discourse`. Within this framework, the parameters of the postmodern discourse which are conceived as anti-essentialism, contingency, anti-foundationalism and anti-correspondence, undermine the philosophical foundations of both classical liberalism and classical Marxism. On the other hand, the postmodern discourse has also a reconstructive effect on both political theories. In other words, İt is possible for liberalism and Marxism to be reconstructed by the parameters of the postmodern discourse. In this context, as a reconstructive effect of the postmodern discourse, Richard Rorty's `postmodernist bourgeois liberalism` and Ernesto Laclau and Chantal Mouffe's `post-Marxism` are analysed in terms of ontological, epistemological and ethical-political presuppositions of both theories. It is argued that once liberalism or Marxism is redescribed in accordance with the postmodern discourse, it is possible to maintain its existence as a modern/postmodern political theory. Furthermore, the reconstructive effect of the postmodern discourse which is related to an articulationbetween the modern and the postmodern, can be read as a contribution to political theory as well. Both postmodernist bourgeois liberalism and post-Marksism which are the reconstructed forms of liberalism and Marxism, on the one hand, paradigmatically break with the philosophical foundations of their classical forms, and on the other hand, they are able to keep the continuities between their classical forms. Comparatively, it is evident that postmodernist bourgeois liberalism and post- Marksism, despite differences, converge on their philosophical foundations. Nevertheless, the more they keep the continuities between their classical forms, the more they diverge from each other. 417