Multipl skleroz hastalarında ekonomik ve sosyal çerçevelemenin karar verme davranışına etkisi

Amaç: Çalışmanın temel amacı, Multipl Skleroz (MS) hastalarının yaşadığı bilişsel sorunlardan biri olan karar verme bozukluklarının incelenmesidir. Buna ek olarak, ekonomik ve sosyal hazırlama-çerçevelemenin hastaların performansı üzerindeki etkilerine de bakılmasıdır.Materyal ve Metot: 2010 McDonald kriterlerine göre kesin MS tanısı alan 53 hastaya ve nörolojik veya psikiyatrik bir sorunu bulunmayan 79 kişilik sağlıklı bir kontrol grubuna, Iowa Gambling Task (IGT) adıyla bilinen görev uygulanmıştır. IGT'nin ekonomik, sosyal ve nötr olmak üzere üç farklı versiyonu hazırlanmış ve kullanılmıştır. Sonuçlar `SPSS for Windows 16.0` istatistik programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Karar verme kalitesinin göstergesi olarak IGT performansı, kontrol grubuna kıyasla MS hastalarında daha düşüktür. Ancak, iki grup arasındaki farklılık, yalnızca genel oyun puanında ve D – A formülü ile hesaplanan skorlarda istatistiksel olarak anlamlı düzeydedir. Buna karşılık, avantajlı seçimlerle dezavantajlı seçimler arasındaki farkı ölçen skorlarda ve öğrenme endeksi adı verilen değişkende, farklılıklar anlamlı düzeyde değildir. MS grubunun kendi içinde cinsiyet, eğitim düzeyi, hastalık süresi, yaş, Expanded Disability Status Scale (EDSS) puanı, Beck Depresyon skoru ve kategori bağımsız değişkenleri ile IGT performansını gösteren değişkenler arasında anlamlı bir istatistiksel ilişki yoktur. Kontrol grubunun kendi içinde cinsiyet, eğitim düzeyi, yaş ve kategori değişkenlerinin IGT performansı üzerinde anlamlı bir etkisi yoktur. Ekonomik ve sosyal çerçeveleme, her iki grupta da performansı anlamlı düzeyde etkilememiştir.Sonuç: Genel olarak, MS hastalarının IGT performansı, kontrol grubuna kıyasla daha düşüktür. Avantajlı seçimlerle dezavantajlı seçimler arasındaki farkı gösteren skorlara kıyasla, D – A skorunun, özellikle de son 50-60 seçimin daha sağlıklı ve hassas bir ölçü oluşturacağı söylenebilir. Aim: The basic aim of the study is the investigation of decision making impairments as one of the cognitive problems experienced by Multiple Sclerosis (MS) patients. In addition to this, the investigation of the effects of economic and social priming-framing on the performance of the test subjects.Material and Method: Iowa Gambling Task (IGT) was applied to 53 MS patients diagnosed according to 2010 McDonald criteria, and a control group of 79 healthy subjects with no known neurological or psychiatrical problem. Three versions of the IGT, named as economic, social and neutral, were prepared and used. The results were analysed with the `SPSS for Windows 16.0` statistical analysis package.Results: IGT performance as an indicator of decision making quality is lower in MS patients compared with the control group. However, differences between the two groups are statistically significant only for the general task score and the scores calculated with the D – A formula. By contrast, they are not significant for the scores that measure the difference between the advantageous and disadvantageous choices, and the variable called as the learning index. Within the MS group, there is no statistically significant relation between the independent variables sex, age, disease duration, education level, EDSS (Expanded Disability Status Scale) level, Beck Depression score and category, and the variables that indicate IGT performance. For the control group, sex, education level, age and category variables have no significant effect on IGT performance. For both groups, economic and social framing hasn't significantly effected the performance.Conclusion: In general, the IGT performance of MS patients is lower than the control group. Compared with the scores that show the difference between the advantageous and disadvantageous choices, the D – A score, and especially the last 50-60 choices, constitute a healthier and more sensitive measure. 67