Ilgaz Orman İşletme Müdürlüğü'nde 1983-2003 yılları arasında yapılan bazı ağaçlandırma çalışmalarının kritiği

Bu çalısmada, 1983-2003 yılları arasında Ilgaz Orman sletme Müdürlügünde gerçeklestirilenÖmerli-Çaltıpınar, Kızılibrik-Sögütcük-Yenice, Devrez, Saraycık, ndag, Pazarçayı ve Melenagaçlandırma sahalarının kritigi yapılmıstır.Agaçlandırma alanlarının mevcut durumlarının tespiti yapılmıstır. Aynı zamanda bakı veyükselti farklılıklarının gelisim üzerine etkili olup olmadıgını belirlemek amacıyla; ÖmerliÇaltıpınar,Kızılibrik-Sögütcük-Yenice ve Devrez agaçlandırma alanlarında her bir agaç türüiçin farklı bakı ve yükseltilerden olmak kaydıyla, 3'er metre aralıklarla rastgele alınan 50'seradet bireyin dip çapları ve boyları ölçülmüstür. Ayrıca, Saraycık, ndag, Pazarçayı ve Melenagaçlandırma alanlarında farklı bakı ve farklı yükseltilerden 400 m2'lik (20x20 m) örnek alanlaralınarak bu alan içerisindeki tüm bireylerin d0.30 çapları ve boyları tespit edilmistir.Ölçülen verilerin tanıtıcı istatistikleri yapılmıstır. Söz konusu verilerin; bakı, yükselti ve egimfaktörleri esas alınarak karsılastırılması amacıyla ANOVA testi uygulanmıstır. Sözü edilen testsonuçlarına göre gerekli görüldügü hallerde, istatistik olarak önemli farklıga sahip gruplarınbelirlenmesi amacıyla da Duncan testi uygulanmıstır.Toros sediri fidanlarının boy degerleri ile bakı etkisi birlikte ele alındıgında güneydogu vegüneybatı bakılardaki fidanların boyları arasında önemli bir farklılıgın bulunmadıgı buna karsınçap-boy degerleri ile egim etkisi birlikte ele alındıgında, egimininin Toros sediri fidanlarınınboy ve çap gelisimi üzerinde önemli bir etkisinin bulundugu, egimin azalması halinde fidanlarınboy ve çap bakımından daha iyi bir gelisim gösterdigi tespit edilmistir. Anadolu karaçamının eniyi boy ve dip çap/d0,30 gelisimini güneydogu, kuzeybatı ve kuzeydogu bakılarda, %5-10 ile %40-50 egimlerde ve 1000-1100 ile 1300-1400 m yükseltilerde yaptıgı saptanmıstır. Sarıçamın eniyi boy ve dip çap/d0,30 gelisimini batı, güneydogu, kuzeybatı bakılarda, %0-10 egimlerde ve1600-1650 m yükseltilerde yaptıgı tespit edilmistir. Yalancı akasyanın en iyi boy ve dip çapgelisimini güneydogu bakıda yaptıgı, egim ve yükselti bakımından herhangi bir farklılıkbulunmadıgı saptanmıstır. Mahlebin deneme alanlarındaki dip çap ve boy gelisimleri arasındakifarklılıgın egim, yükselti ve/veya bu iki faktörün birlikte etkisinden mi kaynaklandıgı tespitedilememistir.Anahtar Kelimeler: Ilgaz, Agaçlandırma, Fidan boyu, Fidan çapı, Toros sediri, Anadolukaraçamı, Sarıçam, Yalancı akasya, Mahlep In this study, critiques of, Ömerli-Çaltıpınar, Kızılibrik-Sögütcük-Yenice, Devrez, Saraycık,ndag, Pazarçayı and Melen afforestation areas which were completed by Ilgaz ForestEnterprise between 1983 and 2003.Current statuses of afforestation sites have been determined. Basal diameters and heights of 50saplings? which were randomly selected and at least 3 meters far from another, were measuredin sample areas that were at different aspects and elevations in Ömerli-Çaltıpınar, Kızılibrik-Sögütçük-Yenice and Devrez in order to determine if the aspect and elevation affects saplings?height development. Also, all saplings? height and d0,30 values in boundaries of a 400 m²(20x20m) areas were measured at randomly selected sample areas which are at various aspectsand elevations in Saraycık, ndag, Pazarçayı and Melen afforestation sites.Descriptive statistics of measured data have been given in the study. Anova tests were appliedfor comparison of data according to aspect, elevation and slope. Based on the results of Anova,Duncan?s multiple comparison tests were applied if needed.According to the results, no significant effect was determined between heights of Taurus cedarsaplings at southeast and south aspects. However, those were determined that a significant effectof elevation over height and diameter development and decreasing slope causes better diameterand height development. It was also determined that the best height and basal diameterdevelopment have occurred at southeast, northwest and northeast aspects, at 5-10%, 40-50%slopes, and between 1000-1100, 1300-1400 m elevations for Cremean pine; the best height andbasal diameter development have occurred at west, southeast and northwest aspects, at 0-10%slopes, and between 1600-1650 m elevations for Scots pine. It was determined that the bestdiameter and height development have occurred at southeast aspect, and there was no significantdifference in regard to slope and elevation for black locust. There were significant differencesbetween basal diameter and height data of Mahaleb cherry. However, the real causes for thedifferences were unable to determine whether due to slope, elevation and/or their interaction.Key Words: Ilgaz, Afforestation, Sapling height, Sapling diameter, Taurus cedar, Crimeanpine, Scots pine, Black locust, Mahleb cherry. 164