The effect of real exchange rate changes on the trade balance

Tezin amacı reel kur değişimlerinin dış ticaret dengesi üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu amaçla öncelikle dış ticaret dengesi kur ilişkisine odaklanan başlıca yaklaşımlar kronolojik sıra ile ele alınmaktadır. Elastikiyet yaklaşımı bu yaklaşımların en yaygın olarak bilinenidir ve ihracat ve ithalatın döviz kuru kanalıyla nispi fiyatların bir fonksiyonu olduğu varsayımı altında dış ticaret dengesi ayarlamalarında nispi fiyatların rolünü vurgulamaktadır. Bugün halen teorik ve politika çıkarsamaları uluslar arası ticaret tartışmalarının merkezinde olmasına rağmen elastikiyet yaklaşımı 1950'li yıllardan bu yana çeşitli eleştirilere maruz kalmıştır. Kur değişmelerinin ortaya çıkardığı geri yansıma etkilerini, dış ticaret dengesinin dinamik yapısını ve nispi fiyatların değişmesine yol açan diğer faktörleri göz ardı etmesi, elastikiyet yaklaşımını farklı açılardan eleştiren birçok alternatif yaklaşımın ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Döviz kuru değişimlerinin dış ticaret dengesi üzerindeki etkilerinin lehine ve aleyhine gelişen tartışmalara yeni bir bakış açısı getiren bu yaklaşımlar bu çalışma kapsamında ayrıca incelenmektedir. Reel kur değişimleri ile dış ticaret dengesi arasındaki ilişki Türkiye için 1997:I-2007:IV dönemine ait veriler kullanılarak test edilmektedir. Bu amaçla çoklu lineer regresyon modeli tanımlanmakta ve modelin parametreleri en küçük kareler (EKK) yöntemi kullanılarak test edilmektedir. Modelden elde edilen tahmin sonuçları Türk Lirası'nda meydana gelen reel bir değerlenmenin Türkiye'nin dış ticaretini pozitif yönde etkilediğini göstermektedir. The aim of this thesis is to examine the effect of real exchange rate changes on the trade balance. For this purpose, some major approaches that focus on the trade balance-exchange rate relationship are precisely studied in a chronological order. The elasticity approach is the most commonly known of these approaches and emphasizes the role of the relative prices in trade balance adjustments by considering imports and exports as being dependent on relative prices through the exchange rate. Though, its theoretical and policy implications are still at the center of discussions in international trade today, the elasticity approach has been subjected to several criticism since 1950s. Its failure to take into account the repercussions of exchange rate changes, the dynamics of the trade balance and other factors that affect relative price changes has lead to the rise of many alternative approaches that criticize the elasticity approach from different views. These alternative approaches, which have brought a new insight with regard to the arguments for and against the effects of exchange rate changes on the trade balance, are also examined within this study. The relationship between the real exchange rate changes and the trade balance is tested for Turkey by using the data for the period 1997:I-2007:IV. A multiple linear regression model is specified and the ordinary least squares (OLS) method used is to estimate the parameters of the model. The estimation results suggest that a real depreciation of the Turkish lira positively affects the foreign trade in Turkey. 190