Günümüz Türk-Yunan ilişkilerinde tarihi boyutları ile temel sorunlar

Yunanistan'ın 1830'da bağımsızlığını kazanmasının ardından Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında yaşanmaya başlayan sorunlar, Lozan Barış Antlaşması ile yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ne miras kalmıştır. Lozan'da Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunlara getirilen çözümler, Yunanistan'ın tek taraflı uygulamaları ile kalıcı olamamıştır. Lozan sürecinden başlayarak Türkiye ile Yunanistan'ın ilişkileri ve özellikle iki devleti sık sık karşı karşıya getiren Ege Denizi üzerindeki uyuşmazlıkların incelenmesi, tezin ana temasını oluşturmaktadır. Çalışmadaki veriler literatür taraması ve ikincil kaynaklara ulaşılarak elde edilmiştir. Çalışmanın ilk kısmında, Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan anlaşmazlıklara kaynak teşkil eden Ege Denizi'nin coğrafi özelliklerinin incelenmesinin faydalı olacağı düşüncesinden hareketle, iki devletin kara ülkeleri arasında uzanan Ege Denizi'nin kendine has olan özellikleri, coğrafi yapısı ve sahip olduğu çok sayıda irili ufaklı ada ve adacıklar hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda, Türk Yunan ilişkilerinin Ege Adaları temelinde tarihsel gelişimi dikkate alınarak; adaların önce Osmanlı'nın daha sonra bağımsızlığını kazanmasıyla beraber Yunanistan'ın kontrolüne geçiş sürecinden bahsedilmiştir. Trablusgarp Savaşı sırasında Osmanlı Devleti'nin egemenliğinde bulunan On İki Ada'ların, İtalya tarafından işgal edilmesi sürecine değinilmiştir. Balkan Savaşları sonrasında, Balkanlarda oluşan problemleri çözmek amacıyla Londra'da gerçekleştirilen görüşmelerde Ege Adaları üzerinde yaşanan anlaşmazlıklar incelenmiştir. Ege Adaları'nın bugünkü hukuksal statüsünü düzenleyen Lozan Barış Antlaşması'nda, adalar üzerine yapılan görüşmeler ve adaların paylaşım esasları, Lozan maddeleri çerçevesinde açıklanmıştır.Üçüncü kısımda, iki ülke arasında Lozan görüşmelerinden başlayarak günümüzde de dönem dönem gündeme taşınan sorunlar üzerinde durulmuştur. Türkiye ile Yunanistan arasında halen net bir çözüme kavuşturulamayan azınlıklar, patrikhane ve Kıbrıs meseleleri üzerindeki uyuşmazlıklar incelenmiştir. Son kısımda ise, iki devlet için de hayati önem teşkil eden Ege Denizi temelli sorunlar, tarafların konuya ilişkin tezleri ve uluslararası hukuk kuralları dikkate alınarak incelenmiştir. Ayrıca uluslararası teoriler ışığında Türk-Yunan ilişkileri incelenerek, iki ülke arasında yaşanan sorunlara karşı izlenen politikalar realist mi liberal mi kısaca değinilmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle, Türkiye'nin Ege temelli sorunlarda sergilediği barışçıl ve çözüme ulaşmayı amaçlayan tavrına karşılık, Yunanistan'ın bağımsızlığını elde ettiği günden itibaren uyguladığı yayılmacı politikası Ege sorunlarının çözüme kavuşturulmasını engellediği değerlendirilmektedir. After the independence of Greece in 1830, the troubles between Ottoman Empire and Greece passed to Republic of Turkey which is new established with Lozan peace agreement. The solutions between Turkey and Greece in Lozan, were not long-term because of Greece's selfish policies. With the beginning of Lozan talks, Turkey and Greece relationships, especially investigation of disagreements on Aegean Sea that is frequently conflicting interest of two countries, is generating main theme of thesis .The data in the study were obtained bu searching the literature and reaching secondary soutces.İn the first part of study, it was informed about too many large and small Islands and islets that Aegean Sea lies between two shore countries which have unique characteristics, geographical features because the examinating of Aegean Sea's geographical features is usefull which is resourcing disputes between Turkey and Greece.In the second part, taking into consideration historical development of Turkish-Greek relations based on the Aegean Islands, it is mentioned that the islands firstly in Ottoman authority and during the independence process of Greece they passed to Greece authority. During the Battle of Tripoli, it was referred the twelwe islands under Ottoman authority passed to Italian occupation. After the Balkan wars, to resolve troubles in Balkans examined disputes about Aegean Islands in Londra talks. In the Lausanne peace treaty that regulates the legal status of Aegean Islands explained negotiations on islands and principles of sharing the islands in the context of Lausanne.The third part focuses on the problems that have been on the agenda sence the Lausanne negotiations between two countries. That can not be resolved Turkey and Greece is still a clear solution about minorities, patriarchhate and disputes over Cyprus issue were examined.In the last part, the Aegean problems, which are viral for both states, have been examined to taking into consideration the relevant thesis of the sides and international law rules. In addition, by examining the Turkish-Greek relations in the way of international theories, the policies that are followed against the problems between the two countries are briefly mentioned as realist or liberalist. From the findings Greece follow since it was granted independence, invasive policies as opposate to Turkey's peaceful and aiming solution are considered to hinder of the resolution of disputes. 130