Şanlıurfa yöresinde biyogaz üretim yapılarının uygulanabilme olanaklarının araştırılması

Enerji üretiminde en büyük paya sahip olan fosil kaynaklarının yakın zaman içerisinde tükenecek olması, dünyanın ve Türkiye'nin nüfusunda yaşanan artış ile birlikte atık miktarının artması, yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan biyogaz enerjisine yönlendirmektedir. Şanlıurfa ili, 351 861 büyükbaş hayvan (Sığır) varlığı ile Türkiye'de 13. sırada yer alırken toplam hayvan varlığının %2.05'ine sahiptir. Çalışmada 2018 yılında ilin ilçelere göre mevcut büyükbaş hayvan varlığı belirlenerek atık miktarları ile ilçelerde kurulması planlanan biyogaz tesislerin birbirlerine olan mesafeleri tespit edilmiştir. Şanlıurfa'nın toplam biyogaz üretim miktarı yıllık 115 878 375 m3 olarak hesaplanmıştır. Biyogaz kaynaklı toplam elektrik üretimi ise yıllık 215 900 058 kW olarak hesaplanmıştır. Üretilen gübrenin biyogaz tesislerinde işlem görmesi sonrasında elde edilecek organik gübre miktarı yıllık 347 126.40 ton ve bu organik gübrenin satışı sonrası elde edilecek olan yıllık gelir ise 4 807 701 €'dur. Model analizinde; Şanlıurfa'nın 13 ilçesinden Siverek ilçesinde 4 adet C tipi 1 adet D tipi, Viranşehir ilçesinde 5 adet C tipi, Eyyübiye ve Haliliye ilçelerinde 2'şer adet C tipi, Akçakale, Birecik, Bozova, Ceylanpınar ve Hilvan ilçelerinde ise 1'er adet C tipi biyogaz tesisi olmak üzere toplam 19 adet biyogaz tesisinin kurulmasını önerilmiştir. Siverek ilçesinde sadece 1 adet D tipi biyogaz tesisinin kurulumu optimal çözüm olurken, Harran, Halfeti, Suruç Karaköprü ilçelerinde optimal çözüm olmayacağı hesaplamıştır. Böylece Şanlıurfa ilinde üretilen 2 892 720 ton gübrenin tamamı işlenerek biyogaza dönüştürülebilecektir. Ayrıca kurulması öngörülen biyogaz tesislerinin ilk yatırım maliyeti göz önüne alındığında yapılacak olan bu bölgesel yatırımın geri alma süresi yaklaşık 5.47 yıl olarak hesaplanmıştır. The lack of fossil resources, which has the largest share in energy production will be exhausted within the next time, increase the amount of waste together with the increase in the population of the world and Turkey, it directs the biogas energy is one of the renewable energy sources. Şanlıurfa has 351 861 bovine (cattle), while the presence of the total animal being thirteenth row in Turkey 2.05%. In the study, 2018, it was determined the presence of the existing cattle according to the provinces and the distances of the biogas plants planned to be established in the districts were determined. The total biogas production amount of Şanlıurfa was calculated as 115 878 375 m3 per year. Total electricity generation from biogas was calculated as 215 900 058 kW per year. The amount of organic fertilizer to be obtained after processing of the produced manure in biogas plants is 347 126.40 tons year-1 and the annual income to be obtained after the sale of this organic fertilizer was 4 807 701 €. In the model analysis; It was suggested that totally 19 biogas plants including 4 C types, 1 D type; Siverek, 5 C types in Viransehir, 2 C types in both Eyyübiye and Haliliye, 1 C type in Akçakale, Birecik, Bozova, Ceylanpınar and Hilvan biogas plants among 13 districts of Sanliurfa shuld be esteblished. It was figured out that it would not be optimal solution to establish biogas plants in Harran, Halfeti, Suruc and Karaköprü districts while the establisment of only 1 D type biogas plant in Siverek district would be optimal solution. Thus, all 892 720 tons of fertilizer produced in the entire Şanlıurfa province could be processed and converted into biogas. In addition, it was calculated that considering the initial investment cost of the biogas plants which are planned to be established, the reimbursement period of this regional investment will be approximately 5.47 years. 82