Yeraltı otoparkı çalışanlarında motorlu taşıt egzoz emisyonuna bağlı sağlık sorunları

ÖZET Egzoz gazı ile çıkan zararlı maddelerin insan sağlığı üzerinde akut ve kronik etkileri olduğu daha önce yapılan çalışmalarla belirlenmiştir. 1998 yılı Nisan - Mayıs aylarında İstanbul Büyük Şehir Belediyesine ait özel sektör tarafindan işletilen 7 yeraltı otoparkında gerçekleştirilen araştırmada düzenlenen anket formları ile otoparkların teknik özellikleri ve 33 çalışanın (29 erkek, 4 kadın) yaş, cins, öğrenim, oturdukları yer, yaptıkları iş, çalışma süresi, ahşkanlıklan, ve sağlık sorunları ile ilgili veri toplandı. Baş ağrısı şikayeti olan çalışanlara Tansiyon Arteriel ölçümü, çalışanların tamamına Peak flow metre ile PEF ölçümü, hematoflorometre ile periferik kanda çinkoprotoporfirin ölçümü yapıldı. Bulgular: Otoparklar 1-5 yeraltı katı olan rampalı, ortalama 355 park yeri (80-1000) kapasiteli, günlük araç girişi 180 (50- 350), kat tavan yüksekliği 2,3 m (2,15- 2,5 m) idi. Mekanik havalandırma aracı sayısı ve havalandırma sıklığı çeşitlilik gösteriyordu Aner Gas Tester ile yapılan hava ölçümlerinde indikatör tüplerde (5- 3000 PM ) 5-25 ppm skala değerleri arasında renk değişikliği gözlendi, daha düşük yoğunluğa duyarlı tüplerle tekrarlanması gerektiği sonucuna varıldı. Çalışanların en sık görülen yakınmaları sırasıyla hipertansiyona bağlı olmayan baş ağrısı, sigara ile ilişkilendirilemeyen öksürük- balgam, gözlerde yanma- kızarıklık, nefes darlığı, halsizlik, bulantı ve burun akıntısı idi. Solunum yolu enfeksiyonlarının çalışanlarda haftalık çalışma süresi arttıkça daha sık görüldüğü saptandı. Erkek çalışanlarda hesaplanan FEV 1 değerleri ortalaması toplum ortalamasından düşük bulundu (sırasıyla 2716,8 mi, 3300 mi ), fark istatistiksel açıdan anlamlı değildi (a= 0,05, İşaret testi). Büro ve park yeri çahşanlannın FEV 1 değerleri ortalaması (sırasıyla 3075 mi, 2494 mi ) arasında fark anlamlı bulunmadı (a= 0,05, Mann Whitney U testi). Periferik kanda hematoflorometre ile yapılan çinkoprotoporfirin ölçüm sonuçlan normal bulundu.Çalışanların çinkoprotoporfirin ortalama değerleri ile otoparka günlük araç girişi arasında ilişki saptanmadı (korelasyon katsayısı r = 0,15 ). 42 SUMMARY In the former studies, it has been reported that some harmful species emitted with exhaust gases have acute and chronic effects on human health. In this study on April- May, 1998, data related to technical properties of 7 privat underground car parks belonging to Istanbul Great City Municipality were collected. The ages, sexes, educational levels, living places, kinds of work, working time, customs and health problems of 33 workers (29 men, 4 women) in these parks with questionforms learned. For each worker, PEF was measured by Peak Flowmeter, zinc protoporpyrin level was measured in periferical blood by hematoflourometer and in addition, arteriel blood pressure were measured in the group with headache. Results: The car parks had 1-5 floors, and capacity of mean 355 (80- 1000) parking places. The mean number of daily vehicle enterance was 180 (50- 350) and the mean floor- roof height was 2,3 m (2,15- 2,5). They had varying numbers of mechanical air cleaners and their frequencies of air cleaning were varying. In air CO measurements by Auer Gas tester, between 5-25 ppm scala levels color changes in the indicator tubes (5- 3000 ppm) were obtained and it was concluded that it should be repeated by using tubes sensitive to lower densities. Most frequent compliances of the workers were headache not related to hypertension, cough and phlegm not related to smoking, burning sensation and redness in eyes, dyspnea, weakness, nausea and nasal secretion. The mean FEV 1 values calculated in male workers were found lower than the mean value in general population (respectively 2716,8 ml, 3300 ml), the difference was not statistically significant (a= 0,05, Sign test ). The difference between the mean FEV 1 values in office and park workers (respectively 3075 ml, 2494 ml) was not statistically significant (a= 0,05, Mann Whitney U test). Zinc protoporphyrin measurement results in periferical blood by hematoflorometer were found normal. Any relationship was not found between the mean zinc protoporphyrin levels and the daily vehicle enterance of these parks (correlation coefficient r =0,15). 43 54