Epilepsi hastalarda sosyal fobi, agorafobi ve depresyon sıklığının klinik ölçekler kullanılarak saptanması

GİRİŞ: Epilepsi, merkezi sinir sisteminde belirli işleve sahip bir nöron topluluğunun ani, anormal ve hipersenkron deşarjıdır. Epilepsi hastalarında nöbetlerin getirdiği yük dışında psikiyatrik bozukluklar da hastalığa eşlik eder ve hastaların yaşam kaliteleri azaltırken, intihar riskini de arttırır. AMAÇ: Bu çalışmada epileptik hastalarda depresyon, anksiyete, sosyal fobi, agorafobi düzeyleri araştırılmıştır.YÖNTEM: Çalışma Eylül 2015 – Eylül 2016 tarihleri arasında, Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi Nöroloji polikliniğine başvuran rastgele örnekleme yöntemiyle seçilmiş150 hasta (18-66yaş), yaş ve cinsiyet açısından uyumlu 70 kontrolden oluşmuştur. Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Liebowitz Sosyal Fobi Ölçeği (LSFÖ) ve Panik Agorafobi Ölçeği (PAÖ) her iki gruba da uygulanmıştır.BULGULAR: Sonuçlar değerlendirildiğinde hastaların %62,7'si kadın olup, hastaların yaş ortalaması 34.2±10.9, kontrol grubunun ise 33.00±10.2'idi, hastaların ve kontrol grubunun eğitim düzeyinin yaklaşık %50'sini ilk ve ortaokul düzeyi oluşturmaktaydı. Hastaların %74'ün nöbet tipi jeneralize tonik-klonik nöbetti, %44,7'sinde hastalık süresi 10 yıldan fazlaydı. %60,67'si monoterapi ile tedavi altındaydı. Hasta ve kontrol grubu BDÖ'ne göre kıyaslandığında hasta grubunda 15.18 ± 12.25, kontrol grubunda 10.87 ± 9.06 değerleri elde edilmiş olup, bu sonuç istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0.0038). Hastaların %30'unda antidepresan kullanım öyküsü mevcut olmakla birlikte, sonuçlar ilaçtan bağımsız olarak anlamlı çıkmıştı. Hasta ve kontrol grubu LSFÖ göre karşılaştırıldığında iki grup arasında istatistiksel anlamlılık saptanmamış olup (p>0.05), subgrup analizleri de benzer şekilde sonuçlanmıştır. Agorafobi ölçeği açısından iki grup değerlendirildiğinde, hastaların %29,33'ünde agorafobi tespit edilmiştir. Bu durum kadın hastalar arasında daha yaygın olup, özellikle kapalı alanlarda panik atak yaşadıklarını belirtmişlerdir. Asansör, tünel, uçak, metro, restorant, gemi gibi kapalı alanlar, hastalar tarafından en sık mekanla ilişkili agorafobi olarak tanımlanmıştır. SONUÇ: Çalışmamız sonucunda literatürle uyumlu olarak depresyonun, epileptik hastalarda kontrol grubuna göre daha sık rastlandığı gösterilmiş olmakla birlikte, sosyal fobi, kaygı ve kaçınma açısından iki grup arasında bir farklılık saptanmamıştır. Hasta grubu arasında kapalı alan fobisi, özellikle de kadınlarda daha belirgin bulunmuştur. Epilepsi hastalarında psikiyatrik bozukluklar sıklıkla atlanmakta ve iyi tedavi edilmemektedir. Bu nedenle, epilepside komorbid faktörleri tanımlamak ve tedavi etmek, hastaların yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde önem taşımaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Depresyon, sosyal fobi, agorafobi, epilepsi INTRODUCTION: Epilepsy, is a specific function of a cohort of neurons in the central nervous system with a sudden, abnormal, hiper synchrony discharge. Except the burden of seizures, patients with epilepsy can develope psychiatric disorders. These factors decrease quality of life and increase suicide rate.PURPOSE: Our study was designed to investigate depression, anxiety, social phobia, agoraphobia of epilepsy patients.METHODS: The study was done between September 2015-September 2016 in Marmara University Pendik Research Hospital Norology Policlinic, among 150 random sample patients (18-66 years old) and 70 controls with age and gender coherent. Beck Depression Inventory, Liebowitz Social Phobia Inventory and Panic Agoraphobia Inventory were applied to both groups.RESULTS: When the results are evaluated, 62,7% of the patients are women, and the average age of the patients are 34.2±10.9, whereas the control group's average age is 33.00±10.2. 50% of the education level of both patients and control group is primary and middle school. 74% of the type of the seizure is generalized tonic-clonic seizure, 44,7% of the duration of the disease is more than 10 years and 60,67% of patients are under treatment with monotherapy. When the 2 groups are compared according to BDI, the patients are with results 15.18 ± 12.25, control group with 10.87 ± 9.06, the result is statistically significant (p=0.0038). While there is a history of antidepressant consumption, the result was meaningful independent of the pills usage. When both the patient and control group are compared according to LSPI, there is no statistical significant result (p>0.05), and the subgroup analysis are giving the same result. When the two groups results are evaluated according to agoraphobia scale, there were findings of agoraphobia in 29,33% of patients. Agoraphobia is more common among women and they have mentioned that they were having panic attack in closed areas. Elevators, tunnels, airplane, metro, restaurants, ships are the most frequent areas that are linked with agoraphobia.CONCLUSION: According to the literature, at the end of our result, besides finding out that depression is more common with epileptic patients compared to control group, there is no difference between two groups in terms of social phobia, anxiety, and avoidance. Among the patient group, claustrophobia was more common among women. In epileptic patients, psychiatric deficiencies are frequently ignored and not treated properly. That is why it is very important to identify and treat comorbid factors in order to increase the life quality of the patients in epilepsy.KEYWORDS: Depression, Social phobia, agoraphobia, epilepsy 85