AZDIRMA FREZE ÇAKILARINDA KESME KUVVETLERİNİN VE TAKIM ASINMASININ İNCELENMESİ

Günümüzde disli çark açma için bir çok yöntem kullanılmakla birlikte, azdırma usulü en çok kullanılan yöntem olarak göze çarpmaktadır. Bu çalısmada; azdırma yönteminin gerçek imalat sartlarında azdırma freze çakılarında olusan kesme kuvvetlerinin, takım asınmaları ve asınma mekanizmalarının, disli çark dislerinin yüzey pürüzlülüklerinin kesme parametreleri ile olan iliskilerinin incelenmesi amaçlanmıstır. İsleme deneylerinde TiN kaplanmıs ve kaplamasız HSS azdırma çakılar kullanılarak, SAE 8620 malzemeden disli çarklar islenmistir. Kesme kuvvetlerini ölçebilmek için KISTLER 9272A dört bilesenli (Fx, Fy, Fz, Mz) dinamometreyi de içeren bir deney seti tasarlanmıs ve imal edilmistir. Ayrıca, MINITAB R14 yazılımı kullanılarak deney sonuçlarının ANOVA (varyans analizi) testleri yapılmıstır. Deney sonuçlarına göre; tasarlanan ve üretilen deney setiyle kesme kuvvetlerinin ölçülebildigi belirlenmistir. Fz esas kesme kuvvetinin kesme parametrelerindeki degisimlere karsı daha duyarlı oldugu görülmüstür. Kaplamalı azdırmalar kesme kuvvetlerinde % 59 oranında azalma saglamıstır. Yanak asınması üzerinde en etkili parametre kaplama olmustur. Takım asınmasında etkili olan asınma mekanizmasının birkaç mekanizmanın birlesimi (adhesiv + difüzyon + termal ve/veya mekanik yorulmalar + az miktarda abrasiv) seklinde ortaya çıktıgı görülmüstür. En iyi ortalama pürüzlülük degeri kesme hızının en fazla ilerlemenin en düsük oldugu kesme sartlarında elde edilmistir. Gerçek isleme sartlarında yapılan bu çalısmada elde edilen sonuçlar azdırma isleminin anlasılmasında ve azdırma çakı ile disli çark arasındaki iliskinin degerlendirilmesinde önemli katkılar saglamıstır. Although there are a lot of methods for making gears, hobbing is the most common method. In this study, investigation of relations of cutting parameters with cutting forces, tool wear and wear mechanism, surface roughness of gear teeth occurred on hobs at real manufacturing conditions of hobbing has been aimed. Gear samples made from SAE 8620 were machined by using TiN coated and uncoated hobs, in machining tests. For the measurement of cutting forces, an experimental setup which consists of KISTLER 9272A dynamometer with four components (Fx, Fy, Fz, Mz) and equipments was designed and manufactured. Additionally, ANOVA (Analysis of variance) tests of experimental results were carried out using MINITAB R14 software. According to experimental results; it was determined that cutting forces could be measured using the experimental setup designed and made. Main cutting force of Fz was more sensitive to variation of cutting parameters. The coated hobs provided ratio of 59 % decrease on cutting forces. The coating is the most effective parameter on flank wear. Effective wear mechanism on tool wear is the form of combination of several mechanisms (adhesive + diffusion + thermal and/or mechanical fatigue + a little abrasive). The lowest value of mean roughness was obtained at high cutting speed and low feed rate. The results obtained in this study that were performed in real manufacturing conditions provided important benefits to understanding of hobbing operation and evaluate the relations between hob and gear.