Üniversite öğrencilerinde sosyal jetlag ve kronotipin yeme davranışı, depresyon, akademik başarı ve beslenme durumu üzerine etkisinin değerlendirilmesi

Bu çalışma, sosyal jetlag ve kronotipin yeme davranışı, depresyon, akademik başarı ve beslenmedurumu ile ilişkisinin değerlendirilmesi amacı ile 305 üniversite öğrencisinin gönüllü katılımı ileyürütülmüş kesitsel tipte bir çalışmadır. Katılımcılara, yüzyüze görüşme yöntemi ile anket formuuygulanmış; bu form bireylerin genel bilgileri, sağlık bilgileri ve beslenme alışkanlıklarına ilişkinsoruları, Sabahçıl-Akşamcıl Testini, uyku alışkanlıklarına ilişkin soruları, genel akademik notortalamasını, Üç Faktörlü Yeme Ölçeğini, CES- Depresyon Ölçeğini, Pittsburg Uyku Kaliteİndeksini (PUKİ), 24 saatlik geriye dönük fiziksel aktivite ve besin tüketim kaydını içermektedir.Bireylerin vücut ağırlıkları ve vücut bileşimleri Inbody 720 vücut analiz cihazı ile diğerantropometrik ölçümler ise araştırıcı tarafından tekniğine uygun olarak ölçülmüştür. Akşamcıltiplerin kontrolsüz yeme faktör puanının (21,27 ± 4,61) sabahçılların puanına (18,89 ± 4,79) göreistatistiksel olarak önemli derecede yüksek olduğu bulunmuştur (pkısıtlama faktör puanı ortalamasının (12,40 ± 3,60), ara tiplerin ortalamasından (13,90 ± 4,09)istatistiksel olarak önemli derecede düşük olduğu saptanmıştır (pkronotipler arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık gözlenmemiştir (p>0,05). AkşamcıllarınCES-Depresyon puanının sabahçıl ve ara tiplere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (pAkşamcıl tiplerin genel akademik not ortalamasının sabahçıl ve ara tiplerdem istatistiksel olarakönemli düzeyde düşük olduğu bulunmuştur (ptiplere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (pkontrolsüz yeme, bilişsel kısıtlama, duygusal yeme faktör puanları; CES-Depresyon ölçeği skorları;genel akademik not ortalamaları ve PUKİ skorları arasında istatistiksel olarak önemli bir ilişkisaptanmamıştır (p>0,05). Bireylerin kronotiplerine göre ortalama su ve enerji alım miktarlarıarasında önemli bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Akşamcıl erkeklerin diyetlerinde proteindengelen oran ve diyetle kolesterol alım miktarı istatistiksel olarak önemli derecede yüksek bulunmuştur(p(pönemli bir farklılık göstermemiştir (p>0,05). Sabahçıl bireylerin ara tip ve akşamcıl bireylere görekurubaklagil ve yağlı tohum grubu alım miktarının yüksek olduğu bulunmuştur (pile diğer besin gruplarının alım miktarı arasında önemli bir farklılık gözlenmemiştir (p>0,05).Bireylerin kronotipleri ve sosyal jetlag saatleri ile antropometrik ölçümleri arasında önemli birfarklılık bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak kronotip; yeme davranışı bozuklukları, depresyon,düşük akademik başarı ile ilişkili bulunmuştur. Sosyal jetlag ile bu parametreler arasında bir ilişkisaptanmamış olup, bu ilişkinin incelenmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardıAnahtar Kelimeler : Kronotip, sosyal jetlag, yeme davranışı, depresyon, beslenme durumu This study is a cross-sectional study conducted with the voluntary participation of 305 universitystudents in order to evaluate the relationship between social jetlag and chronotype with eatingbehavior, depression, academic success and nutritional status. A questionnaire was applied to theparticipants by face to face interview method. This form includes individuals' general information,health information and nutritional habit questions, Morningness-Eveningness Questionnaire,questions about sleeping habits, grade point average (GPA), Three Factor Eating Questionnaire,CES-Depression Scale, Pittsburg Sleep Quality Index (PUKI) and 24-hour physical activity anddietary recall. Body weight and body composition of individuals were measured with the Inbody 720body analyzer and other anthropometric measurements was performed according to the technique bythe researcher. The uncontrolled eating factor score (21.27 ± 4.61) of the evening types was found tobe significantly higher than the morning types (18.89 ± 4.79) (p cognitive restraint factor score (12.40 ± 3.60) of the evening type was significantly lower than theintermediate types (13.90 ± 4.09) (p emotional eating between chronotypes (p> 0.05). It was determined that the CES-Depression (CESD)score of the evening type was higher than the morning and intermediate types (p the evening type was found to be significantly lower than the other types (pof the evening types was found to be higher than the morning type (p significant correlation was found between social jetlag and uncontrolled eating, cognitive restraint,emotional eating factor score; CES-D score; GPA and PUKI score (p>0.05). According to thechronotypes, no significant difference was found between mean water and energy intake (p>0.05).Dietary protein and cholesterol intake of evening type men was found to be higher (pVitamin A and folic acid intake of women was found to be higher in the morning type (p Intake amounts of other micronutrients compared to chronotype in men and women did not show astatistically significant difference (p> 0.05). It has been found that the amount of legume and seedintake is higher in the morning group compared to the intermediate and evening type (pno significant difference was observed between chronotype and intake of other food groups (p>0.05).There was no significant difference between anthropometric measurements with chronotype andsocial jetlag (p>0.05). As a result, chronotype is associated with problematic eating behaviors,depression and low academic success. There is no relationship between social jetlag and theseparameters and more studies are needed to examine this relationship.Key Words : Chronotype, social jetlag, eating behavior, depression, nutritional status