From God to the world, to freedom : Mikhail Bakunin's atheism

Od Boga ku światu, ku wolności. Ateizm Michaiła Bakunina. Artykuł poświęcony jest problemowi ateizmu w myśli Michaiła Bakunina (1814-1876). Podjęta w nim problematyka dotyczy ewolucji stanowiska Bakunina względem religii, sposobu rozumienia dziejów religii i podejmowanych prób określenia natury religii. Następnie poddany został namysłowi szczególny związek religii z władzą i państwem. Wreszcie została przedstawiona w zarysie Bakuninowska teoria ateizmu i ściśle z nią związany problem ludzkiej wolności. From God to the world, to freedom. Mikhail Bakunin’s atheism. The present article deals with the issue of atheism in the philosophy of Mikhail Bakunin (1814-1876). It focuses on the development of the philosopher’s position concerning religion, his understanding of the history of religion as well as his attempts to specify the nature of religion. Later in the article the specific relation between religion and power and the state is considered. Lastly Bakunin’s theory of atheism and its inherent correlative, namely the issue of man’s freedom, are outlined.