Erken dönem İbâzî kaynaklarda İbâziyye’nin dini ve siyasi görüşleri

İslâm’da ilk ortaya çıkan mezhep olan Muhakkime-i Ula ve ondan ayrılan İbâzȋler, İslâm mezhepleri tarihinde, müzakere edilen birçok meselenin önde gelenleri olmuşlardır. İbâziyye’nin ortaya çıkışı araştırmacılar arasında mühim bir tartışma konusu olmuştur. Tezimiz üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde İbâziyye’nin doğuşu ve V. asra kadar gelişmesi, İkinci bölümde İbâzîliğin itikâdî görüşleri Üçüncü bölümde ise İbâzîliğin siyasî görüşleri irdelenmiştir. İbâzȋlerin itikâdî ve siyasî konularda diğer mezheplerle ayrıştığı noktaları vardır. Meseleleri Kur’an, hadis ve akıl üçgeninde temellendirmişlerdir. Dini ve siyasî çizgilerin Ebû Bilâl, Abdullah b. İbâz ve fırkanın düşünce mimarisi olarak gördükleri Cabir b. Zeyd tarafından oluşmuştur. Anahtar Kelimeler İbâziyye, Havarîc, Cabir b. Zeyd, Abdullah b. İbâz, İmâmet The first sect emerged in the İslâm is Muhakkima-i Ula and which leave it on the Ibadhıyah’s have been the leading negotiated on History of Islamic Sects, many issues. The emergence of Ibadhiyah has been the subject of debate among researchers. Our thesis is that the first part consists of an introduction and three main headings. In the second part examined the İbadhiyyah from birth to V. Century and in the third part theological views of Ibadhi’s and in the part fourth part İbâzî’political views are presented. İbadhi’s theological and political views dissaccorded from other sects in some point. They justified the religious problems by Qoran, Hadith and mind triangle. Their religious and political lines established by Ebû Bilâl, Abdullah b. İbaz and Cabir b. Zeyd who seems as religious leader of sects. Key Words Ibadhiyah, Kharijites, Cabir b. Zeyd, Abdullah b. İbâdh, Imamat