İslam hukukunda yasak alışverişlere ait iktisadi gayeler

Bu çalışma, Allah ve Peygamber’in (s.a.v.) yasakladığı alışverişlerden uzak durulması durumunda elde edilen ekonomik gayeleri/maslahatları beyan etmek için hazırlanmıştır. Zira bugünkü toplumumuzun karşı karşıya olduğu ekonomik problemlerin ekseriyeti, haram kılınmış işlemlerde ve yasak mallardaki muamelelerde yatmaktadır. İlk bölümde, İslam hukukundaki makâsıdın mahiyeti ve onu bilmenin öneminden bahsettik. İslam ekonomisinin özellikleri ve genel ilkelerinin izahından sonra da İslam hukukundaki alışverişin ekonomik hedeflerini ve malın korunması, tespiti, revacı ve adalet içeren hususları açıkladık. İkinci bölümde, İslam hukukunda bir nassa dayalı yasaklı alışverişleri zikrettik. Bu yasakların nedeninin; ya ribevî mallar sınıfına giren altı çeşit mal ve îne satışı gibi faizin varlığından ya meyvenin olgunlaşmasından önce satışı ve şartlı satış gibi garar (meçhulün) satışının varlığından ya kişinin kardeşinin alışverişi üzerine alışveriş yapması ve tüccarların kervanları şehir dışında karşılaşması gibi zarara sebebiyet veren alışverişin varlığından ya da içki, kan ve leş satışı gibi eşyanın kendisindeki bir illetin varlığından kaynaklı yasaklı alışveriş olduğunu izah ettik.