Türkiye'de öğrencilerin okuma alışkanlığı: Bir meta sentez çalışması

Türkiye'de Öğrencilerin Okuma Alışkanlığı: Bir Meta Sentez Çalışması Okuma, dil öğretiminin yanı sıra bilgi edinme ve öğrenme aracıdır. Öğrencilerin dilsel, bilişsel ve duyuşsal gelişimleri için gerekli becerileri kazanmaları okuma becerisinin alışkanlık haline gelebilmesiyle başarılabilir. Bu nedenle örgün eğitimin her kademesindeki öğrenciler için eğitim sisteminin hedeflediği akademik, toplumsal ve bireysel gelişim ve ilerlemede okuma alışkanlığı önemli yer tutmaktadır. Bu araştırmanın amacı, 1990-2020 yılları arasında Türkiye yayın literatüründe ulaşılan ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin okuma alışkanlığı ile ilgili yapılmış çalışmalardan elde edilen bulguları meta sentez yöntemiyle incelemektir. Bu araştırmada belirlenen dâhil edilme kriterleri kapsamında Türkiye'de öğrencilerin okuma alışkanlığı ile ilgili nitel ve nicel yöntemle yapılmış lisansüstü tez, makale ve bildiri çalışmalarının verileri meta sentez araştırma yöntemine uygun olarak toplanmış ve analiz edilmiştir. Meta sentez çalışması sonucu ulaşılan bulgular şöyledir: Türkiye'de öğrenciler ağırlıklı olarak okumayı bilgi birikimlerini, akademik başarılarını artırmak ve boş zamanlarını değerlendirmek amacıyla yapmaktadırlar. Türkiye'de öğrenciler yeterli düzeyde okuma alışkanlığına sahip değildir. Kız öğrenciler erkek öğrencilere kıyasla daha yüksek oranda okuma alışkanlığına sahiptir. Anne ve babalarının eğitim düzeyi öğrencilerin okuma alışkanlığını çoğunlukla etkilemektedir. Ebeveynlerin ekonomik düzeyinin yüksek olması ilköğretim öğrencilerinin okuma alışkanlığı kazanmasında çoğunlukla etkili ve arttırıcı bir unsurdur. Öğrenciler çoğunlukla roman, hikâye, gazete, dergi türlerinde; macera ve bilim kurgu konularında okumayı tercih etmektedirler. Öğrenciler çoğunlukla kütüphaneleri kullanmaktadırlar. Ancak kütüphane kullanımının öğrencilerin okuma alışkanlığı kazanmasında çoğunlukla olumlu bir rolü yoktur. Öğrencilerin okuma alışkanlığına engel durumlar olarak ders yoğunluğu/sınavlar ile televizyon izleme, bilgisayar kullanımı öne çıkmaktadır. Öğrencilerin okuma alışkanlığı üzerinde çoğunlukla ebeveynleri ve öğretmenleri etkili olmaktadır. Öğrencilerin çoğunlukla televizyon seyretmeye, bilgisayarda/internette oyun oynamaya okumaktan çok daha fazla zaman ayırması okuma alışkanlıklarını olumsuz etkilemektedir. Reading Habits of Students' In Turkey: A Meta-Synthesis Study Reading is as well as language teaching it is tool for acquiring knowledge and learning. Students' acquisition of necessary skills for their linguistic, cognitive and affective development can be achieved by making reading skills a habit. For this reason, reading habits have an important place in the academic, social, individual development and progress targeted by the education system for students at all levels of formal education. The purpose of this research, is to examine the findings obtained from the studies on the reading habits of the students studying in primary secondary and higher education intitutions in the Turkish publication literature between the years 1990-2020, using with the meta-synthesis method. Within the scope of the inclusion criteria determined in this research, the data of the postgraduate thesis, article and notice studies related to the reading habits of the students in Turkey with qualitative and quantitative method were collected and analyzed in accordance with the meta-synthesis research method. The examination and analysis of the collected research data was carried out according to the application/analysis stage of the meta-synthesis method. The findings obtained as a result of the meta-synthesis study are as follows: In Turkey, students mainly read in order to increase their accumulation of knowledge, academic success and to spend their spare time. Students do not have adequate reading habits in Turkey. Female students have a higher rate of reading habits than male students. The students who have parents educational levels are usually affected their reading habits. The high economic level of the parents is mostly an efficient and intensifier factor in the acquisition of reading habits of primary school students. Students mostly prefer to read in the genres of novels, stories, newspapers, magazines; adventure and science fiction. Students use libraries mostly. However, the use of the library does not usually play a positive role in helping students acquire reading habits. Course load/exams, watching television and using computers are standing out as obstacles to students' reading habits. Parents and teachers are mostly effective on students' reading habits. The fact that, students spend more time watching television and playing games on the computer/internet than reading, affects their reading habits negatively.