Kartepe (Kocaeli) yöresinin geleneksel halk ilacı olarak kullanılan bitkileri

1. ÖZETKartepe (Kocaeli) Yöresinin Geleneksel Halk İlacı Olarak Kullanılan BitkileriÖğrenci Adı: Yağmur YAYMANDanışman Adı: Doç. Dr. Gizem BULUTAnabilim Dalı: Farmasötik BotanikAmaç: Bu çalışma Kartepe (Kocaeli) yöresinde geleneksel halk ilacı olarak kullanılan bitkileri ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Nisan 2018- Ağustos 2019 tarihleri arasında Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında yörede toplam 25 gün süren arazi çalışmaları yapılmıştır. Bu araştırma esnasında yöredeki 32 mahallenin hepsine gidilerek halk ilacı olarak kullanılan bitkilerden örnekler toplanmıştır. Bu bitkilerin yöresel adları, tedavideki kullanılışları, yararlanılan kısımları, ilaçların hazırlanılışı, uygulanış şekilleri, dozları, uygulama süreleri hakkında bilgiler derlenmiştir. Toplanan bu örnekler Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu’nda (MARE) bulunmaktadır.Bulgular: Yörede toplanan 105 bitki örneğinin teşhisi sonucunda 57 taksondan geleneksel halk ilacı olarak yararlanıldığı saptanmıştır. Bunlardan 46’sı yabani, 11’i ise yörede yetiştirilen bitkilerdir. Bu bitkiler ve bunların tedavideki yöresel kullanılışları metin içinde sunulmuştur.Sonuç: Kartepe yöresinde kaydedilen bitkilerden en çok soğuk algınlığı tedavisinde, cilt yaralarının giderilmesinde, sindirim rahatsızlıkları, mide rahatsızlıkları ve romatizma tedavisinde yararlanıldığı saptanmıştır.İÇİNDEKİLERKISALTMALAR VE SİMGELER viŞEKİL, RESİM VE TABLOLARIN LİSTESİ vii1. ÖZET 12. SUMMARY 23. GİRİŞ ve AMAÇ 34. GENEL BİLGİLER 65. GEREÇ ve YÖNTEM 115.1. Araştırma Yöresinde Yapılan Arazi Çalışmaları 115.2. Herbaryum Çalışması 135.3. Bulguların Değerlendirilmesi 146. BULGULAR 15PTERIDOPHYTA 16DENNSTAEDTIACEAE 166.1. Pteridium aquilinum 16EQUISETACEAE 186.2. Equisetum telmateia 18SPERMATOPYHTA 20GYMNOSPERMAE 20CUPRESSACEAE 206.3. Cupressus sempervirens 20PINACEAE 216.4. Pinus nigra subsp. pallasiana 21ACTINIDIACEAE 226.5. Actinidia chinensis 22ARACEAE 236.6. Arum italicum 23ARALIACEAE 256.7. Hedera helix 25BORAGINACEAE 276.8. Echium vulgare 276.9. Trachystemon orientalis 29iiiCAPRIFOLIACEAE 316.10.Sambucus ebulus 316.11.Sambucus nigra 33CISTACEAE 356.12.Cistus creticus 35COMPOSITAE 376.13.Anthemis sp. 376.14.Anthemis tinctoria 386.15.Cirsium vulgare 406.16.Matricaria chamomilla var. recutita 426.17.Onopordum sp. 436.18.Tanacetum sp. 446.19.Xanthium strumarium subsp. cavanillesii 45CRUCIFERAE 466.20.Brassica oleraceae var. acephala 466.21.Raphanus raphanistrum 47EBENACEAE 496.22.Diospyros lotus 49ERICACEAE 506.23.Erica arborea 506.24.Rhododendron ponticum subsp. ponticum 51FAGACEAE 536.25.Castanea sativa 53GROSSULARIACEAE 556.26.Ribes nigrum 55GUTTIFERAE 576.27.Hypericum perforatum 57LABIATAE 596.28.Mentha longifolia subsp. typhoides var. typhoides 596.29.Mentha spicata subsp. spicata 616.30.Origanum vulgare subsp. hirtum 63LAURACEAE 64iv6.31.Laurus nobilis 64LEGUMINOSAE 656.32.Galega officinalis 65LILIACEAE 666.33.Ruscus aculeatus 66MALVACEAE 676.34.Alcea pallida 676.35.Hibiscus syriacus 686.36.Malva sylvestris 70MORACEAE 726.37.Ficus carica subsp. carica 72PAPAVERACEAE 726.38.Chelidonium majus 746.39.Papaver dubium 756.40.Papaver rhoeas 77PHYTOLACCACEAE 796.41.Phytolacca americana 79PLANTAGINACEAE 806.42.Plantago major subsp. major 80PLATANACEAE 826.43.Platanus orientalis 82ROSACEAE 836.44.Cerasus avium 836.45.Crataegus monogyna 846.46.Cydonia oblonga 856.47.Laurocerasus officinalis 866.48.Mespilus germanica 876.49.Rosa canina 886.50.Rubus canescens var. canescens 906.51.Rubus sanctus 92SALICACEAE 946.52.Salix alba 94vSOLANACEAE 956.53.Datura stramonium 956.54.Solanum nigrum subsp. schultesii 97TILIACAE 986.55.Tilia argentea 98URTICACEAE 996.56.Urtica dioica 99VITACEAE 1016.57.Vitis vinifera 1017. TARTIŞMA VE SONUÇ 1048. KAYNAKLAR 1109. EKLER 11310. ÖZGEÇMİŞ 116--------------------Folk Medicinal Plants of Kartepe (Kocaeli)Student Name: Yagmur YaymanName of Supervisor: Doç. Dr. Gizem BULUTDepartment: Pharmaceutical BotanyObjective: This study was made to reveal the plants used as traditional folk medicine in Kartepe (Kocaeli).Material and Methods: The field works have been done between 2018-2019 in April, May, July and August. This study was carried out for 25 days, in total. During this research, all the settlement centers (including 32 villages) have been visited, the specimens of the plants used as folk remedies have been collected and the information such as local names, ailments treated or therapeutic effects, plant parts used, method of preparation, method of administration, dosage, duration of treatment have been recorded. The collected plant specimens are kept in the Herbarium of the Faculty of Pharmacy, Marmara University (MARE).Result: As a result of identification of 105 plant specimens, 57 taxa used as a traditional folk medicine, have been determined. Among them 46 taxa are wild and 11 taxa are cultivated plants. These plants and their local usage in treatment are presented in the text.Conclusion: The plants recorded in Kartepe are mostly used for cold, skin diseases, digestion ailments, stomach ailments and rheumatism.İÇİNDEKİLERKISALTMALAR VE SİMGELER viŞEKİL, RESİM VE TABLOLARIN LİSTESİ vii1. ÖZET 12. SUMMARY 23. GİRİŞ ve AMAÇ 34. GENEL BİLGİLER 65. GEREÇ ve YÖNTEM 115.1. Araştırma Yöresinde Yapılan Arazi Çalışmaları 115.2. Herbaryum Çalışması 135.3. Bulguların Değerlendirilmesi 146. BULGULAR 15PTERIDOPHYTA 16DENNSTAEDTIACEAE 166.1. Pteridium aquilinum 16EQUISETACEAE 186.2. Equisetum telmateia 18SPERMATOPYHTA 20GYMNOSPERMAE 20CUPRESSACEAE 206.3. Cupressus sempervirens 20PINACEAE 216.4. Pinus nigra subsp. pallasiana 21ACTINIDIACEAE 226.5. Actinidia chinensis 22ARACEAE 236.6. Arum italicum 23ARALIACEAE 256.7. Hedera helix 25BORAGINACEAE 276.8. Echium vulgare 276.9. Trachystemon orientalis 29iiiCAPRIFOLIACEAE 316.10.Sambucus ebulus 316.11.Sambucus nigra 33CISTACEAE 356.12.Cistus creticus 35COMPOSITAE 376.13.Anthemis sp. 376.14.Anthemis tinctoria 386.15.Cirsium vulgare 406.16.Matricaria chamomilla var. recutita 426.17.Onopordum sp. 436.18.Tanacetum sp. 446.19.Xanthium strumarium subsp. cavanillesii 45CRUCIFERAE 466.20.Brassica oleraceae var. acephala 466.21.Raphanus raphanistrum 47EBENACEAE 496.22.Diospyros lotus 49ERICACEAE 506.23.Erica arborea 506.24.Rhododendron ponticum subsp. ponticum 51FAGACEAE 536.25.Castanea sativa 53GROSSULARIACEAE 556.26.Ribes nigrum 55GUTTIFERAE 576.27.Hypericum perforatum 57LABIATAE 596.28.Mentha longifolia subsp. typhoides var. typhoides 596.29.Mentha spicata subsp. spicata 616.30.Origanum vulgare subsp. hirtum 63LAURACEAE 64iv6.31.Laurus nobilis 64LEGUMINOSAE 656.32.Galega officinalis 65LILIACEAE 666.33.Ruscus aculeatus 66MALVACEAE 676.34.Alcea pallida 676.35.Hibiscus syriacus 686.36.Malva sylvestris 70MORACEAE 726.37.Ficus carica subsp. carica 72PAPAVERACEAE 726.38.Chelidonium majus 746.39.Papaver dubium 756.40.Papaver rhoeas 77PHYTOLACCACEAE 796.41.Phytolacca americana 79PLANTAGINACEAE 806.42.Plantago major subsp. major 80PLATANACEAE 826.43.Platanus orientalis 82ROSACEAE 836.44.Cerasus avium 836.45.Crataegus monogyna 846.46.Cydonia oblonga 856.47.Laurocerasus officinalis 866.48.Mespilus germanica 876.49.Rosa canina 886.50.Rubus canescens var. canescens 906.51.Rubus sanctus 92SALICACEAE 946.52.Salix alba 94vSOLANACEAE 956.53.Datura stramonium 956.54.Solanum nigrum subsp. schultesii 97TILIACAE 986.55.Tilia argentea 98URTICACEAE 996.56.Urtica dioica 99VITACEAE 1016.57.Vitis vinifera 1017. TARTIŞMA VE SONUÇ 1048. KAYNAKLAR 1109. EKLER 11310. ÖZGEÇMİŞ 116